19/6/09

Η γιορτή των Απαρχών (Χαμπικκουρίμ) (Λευιτικό 23:9-14)



Αυτή ήταν η 3η στη σειρά γιορτή, που ο Θεός είχε θεσπίσει για το λαό Του. Λέγεται γιορτή των Απαρχών (ρεσίθ) ή Πρωτογεννημάτων (μπικκουρίμ), ανάλογα αν ήταν για προϊόντα της γης μεταποιημένα από ανθρώπινη κατεργασία, όπως λάδι, μούστος, αλεύρι, ζύμη ή αυτούσια προϊόντα της γης, όπως κριθάρι, σιτάρι, καρποί δένδρων, σταφύλια κλπ.
Η ιδέα της προσφοράς των απαρχών ή πρωτογεννημάτων βρίσκεται στο γεγονός της αναγνώρισης ότι η γη του Ισραήλ και τα προϊόντα της ανήκουν στον Θεό, ο Οποίος τα δίνει δώρα στον λαό Του. Θα έπρεπε λοιπόν τα πρώτα από τα προϊόντα αυτά να προσφερθούν από τον κάτοικο της γης στον Θεό σε ένδειξη ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας (Έξοδος 23:19, Αριθμοί 15:20, 18:12, Νεεμίας 10:35,37). Μετά την προσφορά αυτή ο Ισραηλίτης ήταν ελεύθερος να χρησιμοποιήσει το υπόλοιπο για τον εαυτό του. Φυσικά οι απαρχές και τα πρωτογεννήματα, που πρόσφεραν, χρησίμευαν σαν εισόδημα για τους ιερείς και τους Λευίτες, που ήταν οι φύλακες του Ναού και της λατρείας.
Όμορφη και παραστατική εικόνα αυτής της αναγνώρισης της ευεργεσίας του Θεού και της προσφοράς σε ένδειξη ευγνωμοσύνης είναι πραγματικά αυτή που αναφέρεται στο Δευτερονόμιο 26:2. Ο Ισραηλίτης με το καλάθι των πρώτων καρπών προσέρχεται μπροστά στον Θεό, στον τόπο που ο Θεός θα διάλεγε για να κατοικήσει το όνομά Του, δηλαδή στο Ναό και θα παρέδιδε το καλάθι στον ιερέα της ημέρας εκείνης, διηγούμενος συνοπτικά την ιστορία του λαού του, ότι ο πατέρας του ο Αβραάμ ήταν Σύριος περιπλανώμενος και ότι κατέβηκαν στην Αίγυπτο λίγες ψυχές κι εκεί αυξήθηκαν κι έγιναν έθνος μεγάλο και ότι ταλαιπωρήθηκαν από τους Αιγυπτίους και ο Θεός τους έβγαλε από την Αίγυπτο με θαύματα και τρομερές επεμβάσεις και τους εγκατέστησε στη γη που ρέει μέλι και γάλα κι ότι να τώρα που αυτός κατοικούσε στη γη αυτή και αυτή η προσφορά ήταν καρπός αναγνώρισης κι ευχαριστίας προς τον Θεό.
Κατά το Λευιτικό (19:23-25), ο Ισραηλίτης δεν θα έπρεπε να φάει από τους καρπούς του δένδρου που φύτευε παρά τον 5ο χρόνο. Τα 3 πρώτα χρόνια δεν έπρεπε να μαζεύει καρπούς γιατί θεωρούνταν ακάθαρτοι, Τον 4ο χρόνο ήταν άγιοι κι έπρεπε να τους αφιερώσει στον Θεό και τον 5ο να τους χρησιμοποιήσει για τον εαυτό του, για να ευλογηθεί.
Σύμφωνα λοιπόν με την εντολή της γιορτής, την επομένη του Σαββάτου του Πάσχα, τη δεύτερη μέρα των Αζύμων, δηλαδή την 16η του μήνα Αβίβ ή Νισάν, έπρεπε να φέρει στον ιερέα τις απαρχές του ή τα πρωτογεννήματά του, και ειδικά ένα δράγμα κριθής από τον νέο θερισμό της γης.
Ο θερισμός της κριθής, η πρώτη σοδειά που φυτεύτηκε το χειμώνα, γίνεται την άνοιξη, όταν αρχίζει να ωριμάζει. Το πρώτο χερόβολο (η απαρχή) του θερισμού κόβεται και με μια τελετή παρουσιάζεται στον Κύριο. Την προσφορά αυτή ο ιερέας θα έπρεπε να την κινήσει εμπρός στο Θεό για να γίνει δεκτή απ’ Αυτόν για χάρη του προσκυνητή. Αυτή ήταν η κινητή προσφορά. Ταυτόχρονα θα έπρεπε να προσφέρει ένα χρονιάρικο αρνί άμωμο για ολοκαύτωμα προς τον Θεό μαζί με άλφιτα, σιμιγδάλι ζυμωμένο με λάδι, που ριχνόταν στη φωτιά σαν οσμή ευωδιάς στον Θεό, και κρασί για τη σπονδή. Οι Ιουδαίοι δεν έπρεπε να θερίσουν κανένα ανοιξιάτικο κριθάρι μέχρι να προσφέρουν αυτήν τη δωρεά στον Θεό (εδ.14). Ήταν κι αυτός αιώνιος νόμος σε όλες τις γενιές του Ισραήλ, παντού όπου κατοικούσε. Η αποδοχή από τον Θεό των απαρχών είναι ένα εχέγγυο, εκ μέρους Του για ένα πλούσιο θερισμό. Ως προς τη σημασία της γιορτής, δεν χωράει αμφισβήτηση ή εικασία.

Ο Χριστός και η κινητή προσφορά του δράγματος
Όλα αυτά, το ολοκαύτωμα του άμωμου αρνιού και η οσμή της ευωδιάς και η σπονδή του κρασιού, στην πνευματική τους έννοια, συμβόλιζαν την προσφορά της ζωής του Χριστού που ήταν ευάρεστη στον Θεό, γιατί ήταν μια ζωή που ξετυλίχτηκε μέσα στο θέλημα του Θεού σε τέλεια υπακοή μέχρι θανάτου και μάλιστα θανάτου σταυρικού. Ειδικότερα το δράγμα του πρώτου θερισμού, που ο ιερέας το κινούσε μπροστά στο Θεό μετά το Πάσχα συμβόλιζε την Ανάσταση του Χριστού από τους νεκρούς. Ο «Χριστός είναι η απαρχή» (Α' Κορινθίους 15:23) του θερισμού των ψυχών. «Έγινε η απαρχή αυτών που έχουν κοιμηθεί» (Α' Κορινθίους 15:20), «πρωτότοκος από τους νεκρούς» (Κολοσσαείς 1:18, Αποκάλυψη 1:5), «αρχή της κτίσης του Θεού» (Αποκάλυψη 3:15). Ο Χριστός εμφανίστηκε στον Πατέρα Του το πρωί της επόμενης μέρας μετά την ανάστασή Του (Ιωάννου 20:17, Εβραίους 9:24).
Τώρα το δεμάτι αυτό του νέου θερισμού της γης, ο αναστημένος Χριστός, βρίσκεται στους Ουρανούς και κινείται μπροστά στον Θεό θυμίζοντας το έργο της ανάστασης που πρόκειται να συντελεστεί και για τους πιστούς του Χριστού και μεσιτεύει γι’ αυτούς. Γιατί αν ο Χριστός είναι η απαρχή, θα ακολουθήσουν, στον τύπο της ανάστασης του Χριστού, όλοι οι πιστοί, όσοι είναι του Χριστού στην παρουσία Του (Α' Κορινθίους 15:23). Έπειτα θα έλθει το τέλος, όταν παραδώσει τη βασιλεία στον Θεό και Πατέρα, τότε που θα καταργηθεί κάθε αρχή και κάθε εξουσία και δύναμη (Α' Κορινθίους 15:24).
Γράφοντας στην Εκκλησία στη Κόρινθο, κατέστη αναγκαίο για τον Παύλο να διορθώσει μια μεγάλη δογματική πλάνη που κυκλοφορούσε ανάμεσα στους πιστούς. Μερικοί είχαν μολυνθεί από το θανατηφόρο ιό της τότε εποχής, γνωστό σαν Γνωστικισμό, που ανάμεσα στ’ άλλα ισχυριζόταν ότι το υλικό Σύμπαν ήταν από τη φύση του κακό και αμαρτωλό. Επομένως, αν οι άνθρωποι ανασταίνονταν με τα σώματά τους από τον τάφο, σύμφωνα με το Γνωστικισμό, το αποτέλεσμα θα ήταν αμαρτωλά σώματα. Εξαιτίας αυτής της διδασκαλίας, μερικοί στην Εκκλησία άρχισαν να αρνούνται την ιδέα της σωματικής ανάστασης. Πίστευαν στην αθανασία της ψυχής, αλλά όχι και στην ανάσταση του σώματος. Ο Παύλος γράφει, λοιπόν, στους πιστούς της Κορίνθου: «Αν, όμως, κηρύττεται ότι ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, πώς μερικοί ανάμεσά σας λένε, ότι δεν υπάρχει ανάσταση νεκρών;» (Α' Κορινθίους 15:12). Το να απορρίπτεις την ιδέα της σωματικής ανάστασης ήταν σαν να απορρίπτεις τη σωματική ανάσταση του Χριστού. Λογικά, δεν μπορείς να έχεις τη μια χωρίς την άλλη.
Το να αρνούνται τη σωματική ανάσταση ήταν σαν να έλεγαν ότι ο Παύλος ήταν ψεύτης, γιατί τους είχε διδάξει ότι ο Μεσσίας αναστήθηκε σωματικά από τον τάφο. Ο Παύλος τους έγραφε: «Επειδή εν πρώτοις, σας παρέδωσα εκείνο, το οποίο και παρέλαβα, ότι ο Χριστός πέθανε εξαιτίας των αμαρτιών μας σύμφωνα με τις γραφές, και ότι θάφτηκε, και ότι την τρίτη ημέρα αναστήθηκε, σύμφωνα με τις γραφές» (Α' Κορινθίους 15:3-4).
Το να αρνούνται τη σωματική ανάσταση του Χριστού ήταν σαν να αρνούνται την πίστη τους. Ο Παύλος έλεγε: «Αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, τότε είναι μάταιο το κήρυγμά μας, αλλά και η πίστη σας είναι μάταιη» (Α' Κορινθίους 15:14).
Το να αρνούνται τη σωματική ανάσταση του Χριστού ήταν σαν να παρέδιναν τους αγαπημένους τους, που είχαν πεθάνει εν Χριστώ, σε αιώνια καταδίκη. Ο Παύλος σημείωνε: «Επομένως, και αυτοί που κοιμήθηκαν εν Χριστώ απωλέσθηκαν» (Α' Κορινθίους 15:18).
Το να αρνούνται τη σωματική ανάσταση του Χριστού ήταν σαν να παρέδιναν τους ανθρώπους στη μιζέρια. Ο Παύλος προειδοποιούσε: «Αν μονάχα σε αυτή τη ζωή ελπίζουμε στο Χριστό, είμαστε ελεεινότεροι από όλους τους ανθρώπους» (Α' Κορινθίους 15:19).
Η θέση των Κορινθίων ήταν αυτή: «Δεν υπάρχει σωματική ανάσταση».
Το ζωτικό συμπέρασμα του Παύλου ήταν: «Τότε ο Χριστός δεν αναστήθηκε».
Η τραγική συνέπεια της θέσης τους, αν ήταν σωστή, θα οδηγούσε στο αναπόφευκτο αυτό συμπέρασμα: Ο Παύλος ήταν ψεύτης, η πίστη τους ήταν μάταιη, οι αγαπημένοι τους, που πέθαναν εν Χριστώ, χάθηκαν, κι απ’ όλους τους ανθρώπους ήταν οι πιο μίζεροι. Ευτυχώς που η θέση τους δεν ήταν σωστή.
Μερικοί έλεγαν ότι δεν υπάρχει σωματική ανάσταση των νεκρών. Λογικά, επομένως, ο Μεσσίας δεν αναστήθηκε. Το τελικό συμπέρασμα σε μια τέτοια λογική είναι απελπισία κι απόγνωση. Χρησιμοποιώντας δυο λέξεις, «αλλά, τώρα», ο Παύλος τους ανεβάζει από τα βάθη της απελπισίας, στα ύψη της σίγουρης ελπίδας. Η θριαμβευτική του απάντηση ήταν: «Αλλά, τώρα, ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, έγινε η απαρχή αυτών που έχουν κοιμηθεί» (Α' Κορινθίους 15:20). Ο Παύλος είχε κατά νου το πρώτο χειρόβολο (απαρχές) του θερισμού της κριθής (Λευιτικό 23:10). Όταν ο Θεός δεχόταν τις απαρχές, τότε αυτές αποτελούσαν την εγγύηση, ότι και η υπόλοιπη σοδειά θα θεριζόταν. Ο ίδιος «ο Χριστός είναι η απαρχή» (Α' Κορινθίους 15:23). Ήταν ο πρώτος που αναστήθηκε από τον τάφο και δεν πεθαίνει ξανά ποτέ.
Έτσι η γιορτή των απαρχών ή πρωτογεννημάτων στον Ισραήλ υπογράμμιζε έντονα, σε εκείνη την εποχή της σκιάς των μελλοντικών αγαθών, το γεγονός της Ανάστασης του Χριστού και της Εκκλησίας Του, σαν μέρος των ένδοξων σχεδίων του Θεού για τον άνθρωπο.
Ξέχωρα απ’ αυτήν την έννοια στην Αγία Γραφή, η απαρχή χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει τον Ισραήλ στην Π. Διαθήκη, σαν απαρχή των γεννημάτων του Θεού, δηλαδή αφιέρωμα στον Θεό, έτσι που όσοι τον έφθειραν γίνονταν ένοχοι μπροστά στον Θεό (Ιερεμίας 2:3). Στην Κ. Διαθήκη η απαρχή χρησιμοποιείται για ορισμένη κατηγορία πιστών. Έτσι ο Επαινετός είναι «απαρχή της Ασίας στον Χριστό» (Ρωμαίους 16:5), ο οίκος Στεφανά, «απαρχή της Αχαΐας» στον Χριστό (Α' Κορινθίους 16:15). Κατά τον Ιάκωβο (1:18), όλοι οι πιστοί ήταν «απαρχή των κτισμάτων» του Θεού. Σύμφωνα με τον Παύλο, ο Θεός διάλεξε τους Θεσσαλονικείς πιστούς σαν «απαρχή προς σωτηρίαν διαμέσου του αγιασμού του Πνεύματος και της πίστης της αλήθειας» (Β' Θεσσαλονικείς 2:13). Τέλος, κατά την Αποκάλυψη (14:4), οι 144.000, που ήταν αγορασμένοι από τη γη και έψαλλαν μπροστά στον θρόνο του Θεού τη νέα ωδή, είναι «απαρχή στον Θεό και στο Αρνίο», τον Χριστό.Στις προσφορές της γιορτής του δράγματος δεν αναφέρεται προσφορά περί αμαρτίας (Λευιτικό 23:9-24) γιατί επρόκειτο για γιορτή ανάπαυσης. Οι προσφορές του Σαββάτου και του δράγματος ήταν ίδιες, προσφορές αγαλλίασης και λατρείας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: