28/10/11

Παγκόσμια εβραϊκή συνωμοσία: Αλήθεια ή μύθος;

Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί γύρω από τον Σιωνισμό, τον ρόλο του παγκόσμιου Εβραϊσμού και τις συνωμοσίες που υφαίνονται σε βάρος της ανθρωπότητας. Πολλοί μάλιστα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον σχετικά με σχέδια συνωμοσιών για την ανάληψη της διακυβέρνησης του κόσμου. Η ταυτότητα των συνωμοτών ποικίλλει, αλλά η βασική ιδέα παραμένει ίδια. Μερικοί έχουν βρει τους συνωμότες στο Βατικανό, άλλοι μεταξύ των Εβραίων, άλλοι μεταξύ των Αποκρυφιστών ή Νεοεποχιτών. Πολλοί υποψιάζονται τους διεθνείς τραπεζίτες ή τους Μασόνους. Η ιδέα είναι ότι κάποιος πολύ δυναμικός όμιλος από ανθρώπους της ανώτερης τάξης έχουν σχεδιάσει να ιδρύσουν μια παγκόσμια κυβέρνηση στην οποία θα ηγούνται, και ότι αυτή η «νέα παγκόσμια τάξη» θα καταργήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα σκλαβώσει την ανθρωπότητα σε μια πλανητική δικτατορία.

ΣΙΩΝΙΣΜΟΣ
Ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα των «συνωμοσιολόγων» είναι ο Σιωνισμός κι οι Εβραίοι. Άραγε τι είναι ο Σιωνισμός; Είναι κάποιο κίνημα που ίδρυσαν κάποιοι μοχθηροί Εβραίοι με στόχο την κατάληψη της παγκόσμιας εξουσίας; Ο Σιωνισμός φταίει για τον Κομμουνισμό, τον Φασισμό, τη Μασονία, τη Νέα Εποχή, καθώς και για όλα τα κακά που βρίσκουν την ανθρωπότητα; Τι πραγματικά είναι ο Σιωνισμός;

Ο Σιωνισμός ήταν ένα εβραϊκό κίνημα που είχε ως μοναδικό στόχο του, τη δημιουργία και την υποστήριξη ενός εβραϊκού εθνικού κράτους στην Παλαιστίνη, την αρχαία πατρίδα των Εβραίων. Ο Σιωνισμός γεννήθηκε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη, ως συνέχεια της παραδοσιακής αγάπης των Εβραίων για την ιστορική περιοχή της Παλαιστίνης, όπου ένας από τους λόφους της Ιερουσαλήμ, είχε την ονομασία Σιών. Οι Εβραίοι της Α. Ευρώπης αντιδρώντας στα πογκρόμ του Τσάρου σχημάτισαν την οργάνωση «Λάτρεις της Σιών» για να προωθήσουν την εγκατάσταση Εβραίων αγροτών και τεχνιτών στην Παλαιστίνη.

Πολιτική τροπή δόθηκε στον Σιωνισμό από τον Αυστριακο-εβραίο δημοσιογράφο Θεόδωρο Χερζλ, ο οποίος θεωρούσε την αφομοίωση των Εβραίων στην ευρωπαϊκή κοινωνία σαν την πιο επιθυμητή λύση, αλλά πρακτικά αδύνατη να εφαρμοστεί λόγω του αντισημιτισμού που επικρατούσε. Έτσι, ο Χερζλ υποστήριζε ότι, αφού οι Εβραίοι ήταν υποχρεωμένοι από τις εξωτερικές πιέσεις και διωγμούς να αποτελούν ξεχωριστό έθνος, θα μπορούσαν να ζήσουν έναν φυσιολογικό εθνικό βίο μόνο εάν συγκεντρώνονταν σ’ ένα ενιαίο έδαφος. Το 1897 ο Χερζλ συγκάλεσε στην Ελβετία το πρώτο Σιωνιστικό Συνέδριο, το οποίο διακήρυξε ότι «ο Σιωνισμός μάχεται για να δημιουργήσει για τον εβραϊκό λαό μια εθνική εστία στη Παλαιστίνη, διασφαλισμένη από το δημόσιο δίκαιο». 51 χρόνια μετά απ’ αυτό το Συνέδριο, ο Σιωνισμός πέτυχε τον σκοπό του, παίρνοντας την έγκριση από τον ΟΗΕ, μέσα από το αίμα της θυσίας έξη εκατομμυρίων Εβραίων στο Ναζιστικό Ολοκαύτωμα.

Ο Σιωνισμός ποτέ δεν είχε στόχο την κατάληψη της παγκόσμιας εξουσίας! Το μόνο που ήθελε ήταν η δημιουργία ενός κράτους στη γη Ισραήλ, όπου θα κατέφευγαν οι διωκόμενοι Εβραίοι, οι οποίοι ιδιαίτερα στα «χριστιανικά» έθνη, από τον Μεσαίωνα και μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, υφίσταντο διωγμούς, εξορίες, δημεύσεις, μίσος και συνεχή περιφρόνηση.

ΤΑ «ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΤΩΝ ΣΟΦΩΝ ΤΗΣ ΣΙΩΝ»
Ένα διάσημο αντισημιτικό βιβλίο είναι «Τα πρωτόκολλα των σοφών της Σιών» με άγνωστο τον πραγματικό συγγραφέα και δήθεν γραμμένο από Εβραίους. Ποια είναι η αληθινή προέλευση των Πρωτοκόλλων; Οι Times του Λονδίνου το 1921 αποκάλυψαν ότι τα «Πρωτόκολλα» είναι φανερή ενθύμηση μίας σάτιρας του Γάλλου νομικού Μαυρίκιου Τζόλυ για τον Ναπολέοντα τον 3ο, που εκδόθηκε το 1864 με τον τίτλο «Διάλογος στον Άδη μεταξύ Μακιαβέλλι και Μοντεσκιέ». Ο Ρώσος ιστορικός Βλαντιμίρ Μπούρτσιεφ αποκάλυψε ότι τα Πρωτόκολλα ήταν πλαστογραφία της Ρωσικής μυστικής αστυνομίας με βάση το βιβλίο που μόλις πιο πάνω αναφέραμε, μία φανταστική νουβέλα του Hermann Goedsche (1868) και άλλες πηγές. Ο λόγος της πλαστογραφίας ήταν ότι ήθελαν να κατασκευάσουν κάποιο «ντοκουμέντο» για να δικαιολογήσουν τα πογκρόμ του Τσάρου σε βάρος των Εβραίων! Κι αφού δεν υπήρχε αληθινό, κατασκεύασαν ένα ψεύτικο! Το 1934 στη Βέρνη, η Ιουδαϊκή κοινότητα της Ελβετίας, έφερε τους διανομείς των «Πρωτοκόλλων» σε δίκη, και αποδείχτηκε στο δικαστήριο ότι το έργο αυτό είναι μια χονδροειδής πλαστογραφία.

Τα «Πρωτόκολλα» φέρθηκαν στην Γερμανία από τον αντισημίτη Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, ο οποίος έφυγε απ’ την Ρωσία μετά την Επανάσταση. Ο Ρόζενμπεργκ και οι ιδέες του καλωσορίστηκαν από τον Χίτλερ. Ο Ρόζενμπεργκ μαζί με τον Γκέμπελς προπαγάνδισαν τον μύθο πως «η Ρωσία ήταν το κέντρο δράσης των Σοφών της Σιών» για να δικαιολογήσουν την εισβολή στη Ρωσία! Είναι από αυτή την περίοδο της Ναζιστικής προπαγάνδας που προέρχονται πολλές σημερινές ιδέες περί «εβραϊκής συνωμοσίας». Ο Χίτλερ χρησιμοποίησε τα «Πρωτόκολλα» ως αποδεικτικό στοιχείο για να ενοχοποιήσει τους Εβραίους για τα δεινά της Γερμανίας μετά την ήττα της στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Έτσι ο Χίτλερ με τη βοήθεια των «Πρωτοκόλλων των Σοφών της Σιών» προώθησε το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας, την εξόντωση 6.000.000 Ιουδαίων. Δεν είναι τυχαίο πως αυτό το βιβλίο κάτω από την διακυβέρνηση του Χίτλερ, είχε την μεγαλύτερη και ευρύτερη δυνατή κυκλοφορία στην Γερμανία. Κυκλοφορεί και στη χώρα μας, για να είμαστε έτσι παρέα με όλα τα «αδελφά» μουσουλμανικά κράτη, όπου επίσης κυκλοφορεί το βιβλίο αυτό! Στη Δύση έχει απαγορευτεί η κυκλοφορία του, αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εξαιτίας του καταστροφικού ρόλου που διαδραμάτισε.

Η ΑΙΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Μια άλλη συκοφαντική κατηγορία κατά των Εβραίων είναι ότι «χρησιμοποιούν ανθρώπινο αίμα για την παρασκευή των άζυμων του Πάσχα». Με σαφήνεια όμως η Αγία Γραφή, την οποία ακολουθουσών πάντοτε πολύ πιστά οι Εβραίοι, θεωρεί θανάσιμη αμαρτία τη βρώση αίματος ζώων (Λευιτικό 17:10-11). Το ίδιο κατηγορηματικές είναι και οι διατάξεις του εβραϊκού κώδικα διατροφής που απαγορεύουν την ύπαρξη ίχνους αίματος στο διαιτολόγιο του Εβραίου. Γι' αυτό και χρησιμοποιούν ειδική μέθοδο σφαγής των ζώων για να πετύχουν την καλύτερη δυνατή αφαίμαξη. Οι νοικοκυρές ξεπλένουν πολύ καλά κάθε κομμάτι κρέατος για να αφαιρεθεί κάθε ίχνος αίματος. Έτσι οι Εβραίοι έχουν μια έμφυτη απέχθεια για το αίμα. Κι αν η βρώση αίματος ζώου θεωρείται τόσο φοβερή αμαρτία, είναι ποτέ δυνατόν να χρησιμοποιούν αίμα ανθρώπων; Συνεπώς είναι εντελώς παράλογη και ανιστόρητη αυτή η συκοφαντία, που επίσης φανερώνει χονδροειδή άγνοια για το τρόπο ζωής του λαού αυτού.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΕΒΡΑΪΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ;
Ένας άλλος μύθος είναι ότι «οι Εβραίοι ελέγχουν τα κύρια πόστα του κόσμου στην οικονομία, την πολιτική εξουσία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης». Εάν είναι αληθινό αυτό, γιατί πάντοτε οι Ειδήσεις (όχι μόνον οι ελληνικές αλλά και οι ευρωπαϊκές) για τις ισραηλινο-αραβικές συγκρούσεις μεροληπτούν υπέρ των Παλαιστινίων; Πώς ξέφυγε αυτό από τους Εβραίους «συνωμότες» που υποτίθεται ότι ελέγχουν τα Μέσα Ενημέρωσης; Γιατί το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να παραδίδει εδάφη που απέκτησε με πόλεμο (Γάζα, Σινά, κ.α.) και όχι με ύπουλες διπλωματίες; Πού είναι η περιβόητη παγκόσμια δύναμη που διαθέτουν, αν επί 50 χρόνια που υπάρχει αυτό το κράτος, δυσκολεύονται τόσο να εξασφαλίσουν την εδαφική του κυριαρχία;

Όσο για την οικονομική τους δύναμη, μπορεί μεν να υπάρχουν κάποιοι Εβραίοι οικονομικοί μεγιστάνες (όπως υπάρχουν και Έλληνες, Ιταλοί, Άγγλοι κ.α.) αλλά αυτοί νοιάζονται πιο πολύ για τα συμφέροντά τους παρά για την ενίσχυση των συμπατριωτών τους. Απόδειξη γι’ αυτό το οικονομικό επίπεδο στο Κράτος του Ισραήλ, που, παρόλη τη σκληρή δουλειά τους, απέχει πολύ από εκείνο των ευρωπαϊκών χωρών, και ακόμη η ύπαρξη εκατομμυρίων φτωχών Εβραίων στη Ρωσία, Ανατολική Ευρώπη και αλλού.

ΙΟΥΔΑΙΟΣ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ;
Και τι να πούμε για την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο Αντίχριστος θα είναι Εβραίος; Ο προφήτης Δανιήλ μας λέει ότι «ο λαός ενός ξένου άρχοντα θα έρθει και θα καταστρέψει την πόλη και το αγιαστήριο... Στη διάρκεια της επταετίας αυτός θα συνάψει συνθήκη με πολλούς. Και στη μέση της επταετίας θα απαγορεύσει τις θυσίες και τις προσφορές στο ναό» (Δανιήλ 9:26-27). Ο άρχοντας που έρχεται είναι καθαρά αντίχριστος. Βλέπουμε ότι αυτός είναι απόγονος του λαού, που την εποχή του Ιησού από τη Ναζαρέτ, κατέστρεψε την Ιερουσαλήμ. Γνωρίζουμε από την ιστορία ότι από τον Ρωμαϊκό στρατό καταστράφηκε η Ιερουσαλήμ και όχι από τούς Εβραίος. Συνεπώς ο αντίχριστος δεν μπορεί να είναι Εβραίος, αλλά αντίθετα εθνικός, δηλαδή απόγονος των εθνών που ελέγχονταν από τη Ρώμη κατά τον 1ο αιώνα.

ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑ Ή ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΟΝ ΘΕΟ;
Οι θεωρίες των συνωμοσιών δεν έχουν καλό αποτέλεσμα πάνω στους ανθρώπους που τις πιστεύουν, ιδιαίτερα στους Χριστιανούς. Μερικοί αναπτύσσουν μια αρρωστημένη αντικυβερνητική (έως και αναρχική) στάση κι άλλοι πέφτουν σε πεσιμισμό, κατάθλιψη, καχυποψίες και φόβο για το κάθε τι, πράγματα που τους οδηγούν σε απομονωτισμό και φυγή από τον κόσμο. Αυτές οι ιδέες έχουν επίσης βάλει μερικούς καλούς Χριστιανούς σε κάποια κακή συνταύτιση μαζί με επικίνδυνους πολιτικούς εξτρεμιστές.

Θα πρέπει να θυμηθούμε επίσης ότι ο Απόστολος Παύλος έζησε κάτω από τη «νέα παγκόσμια τάξη», που τόσο πολύ φοβούνται μερικοί. Υπήρχε μια παγκόσμια κυβέρνηση στη Ρώμη, που την έλεγχε ένας δικτάτορας που ισχυρίζονταν ότι είναι θεός. Τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονταν και οι Χριστιανοί ευρέως διώκονταν στις μέρες του Παύλου. Όμως οι Χριστιανοί δεν άρχισαν να συγκεντρώνουν εφόδια και να αρματώνονται μέχρι τα δόντια για να περιμένουν τον Αρμαγεδδώνα και τη Β' Έλευση του Χριστού, όπως προτείνουν σήμερα κάποιες ακραίες πολιτικοθρησκευτικές κινήσεις. Αντίθετα, απλά αυτοί υπάκουσαν στον Ιησού και κήρυξαν το Ευαγγέλιο σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Και κατάφεραν με το λόγο και τη δύναμη του Θεού να αναστατώσουν όλη την οικουμένη, και να εδραιώσουν τη χριστιανική πίστη μέσα σε ένα τέτοιο εχθρικό περιβάλλον! Γι' αυτούς ο Θεός ήταν μεγαλύτερος από κάθε ανθρώπινη κυβέρνηση ή σύστημα και κάθε αυτοκράτορα.

Η Αγία Γραφή μας δίδει την οδηγία της όσον αφορά τη στάση μας απέναντι σε όλες αυτές τις φήμες περί συνωμοσιών: «Μην ονομάζετε κι εσείς συνωμοσία καθετί που ο λαός αυτός το λέει συνωμοσία. Κι ότι αυτός φοβάται, μην το φοβάστε κι εσείς και μην τρομάζετε. Εμένα, τον Κύριο του σύμπαντος, Εμένα να θεωρείτε άγιο, Εμένα να φοβάστε κι Εμένα να τρέμετε» (Ησαΐας 8:12-13). Ο Θεός μας λέει ξεκάθαρα να μην παρασυρόμαστε από τις συνωμοσιολογίες. Αλλά να φοβηθούμε και να αγιάσουμε Αυτόν στη καρδιά μας! Αν δώσουμε την πρώτη θέση της ζωής μας στον Θεό, θα έχουμε Αυτόν ως δύναμη, καταφύγιο, φρούριο, ελευθερωτή και βράχο μας (Ψαλμός 18:1-3). Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε τις υπαρκτές ή ανύπαρκτες συνωμοσίες ή και την επερχόμενη Μεγάλη Θλίψη που θα φέρει δεινά στην οικουμένη, είναι να πιστέψουμε με όλη μας την καρδιά στον αληθινό Θεό, τον Δημιουργό του Σύμπαντος και να εμπιστευτούμε στην άπειρη δύναμή Του για προστασία. Διότι «όταν είναι ο Θεός με το μέρος μας, ποιός μπορεί να είναι εναντίον μας;» (Ρωμαίους 8: 31).

Γι’ αυτό θα πρέπει να πάρεις απόφαση να αρχίσεις να κάνεις το θέλημα του Θεού και να κοιτάξεις στην Βίβλο για το τι πρέπει να κάνεις για να Τον ευαρεστήσεις. Μόνον στην Αγία Γραφή θα βρεις σαφή και έγκυρη οδηγία για το πως πρέπει να ζεις μια ζωή υπακοής στον Θεό και παράλληλα ευλογημένη ζωή! Και εμπιστευόμενος στον Θεό, δεν έχεις να φοβηθείς καμιά θεωρία συνωμοσίας!

Βιβλιογραφία:
A PLAN OF DECEPTION, C.Cumbey - chapter 10: «Τhe Protocols of Elders of Zion» (το κεφάλαιο αυτό έχει σκόπιμα αφαιρεθεί από την ελληνική έκδοση με τίτλο «ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΕΞΑΠΑΤΗΣΗΣ”, εκδόσεων «Μπίμπης-Στερέωμα», διότι ο κ. Μπίμπης εκδίδει επίσης το βιβλίο «ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΟΦΩΝ ΤΗΣ ΣΙΩΝ»)
THE ANGUISH OF THE JEWS - Edward Flannery, Paulist Press, 1984.
WHOM SHOULD WE FEAR?-R.Flanders, άρθρο απ’ την εφημερίδα PULPIT HELP, NOV.1995,
WHO WROTE THE PROTOCOLS OF ZION? - Ed Spurlin
Η ΠΕΡΑΣΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ - Ηλία Σαμπετάϊ
Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΤΑΝΙΚΑ
ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΑΣ - M.L.Brown

Το Μεγαλείο της Παλαιάς Διαθήκης

Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι επιθέσεις και oι συκοφαντίες κατά της Π. Διαθήκης. Εμείς οι Χριστιανοί, προσπαθώντας να απολογηθούμε, τα μόνα θετικά σημεία της Π. Διαθήκης που προβάλλουμε είναι το να δείχνουμε πως επαληθεύονται οι προφητείες της και ποιο σκοπό αυτή εξυπηρετούσε στο σχέδιο του Θεού για την έλευση του Μεσσία μέσα απ’ το λαό Ισραήλ, αγνοώντας τα πολλαπλά θετικά και θαυμαστά πράγματα που αυτή περιέχει. Όσον αφορά τα αρνητικά σημεία, αποφεύγουμε επιμελώς τις καίριες κατηγορίες για την αυστηρότητα του Νόμου και τη «βάρβαρη» εκδικητικότητα του Θεού, και περιορίζουμε την απάντησή μας στην αναγκαιότητα μιας τέτοιας αντιμετώπισης σε κοινωνίες απολίτιστες κι εποχές γεμάτες σκληρότητα. Αν και τα επιχειρήματα αυτά είναι σωστά, δεν επαρκούν, γιατί αφενός μεν δεν απαντούν ουσιαστικά στις αρνητικές κατηγορίες, αφετέρου δεν προβάλλουν τις μεγαλειώδεις αξίες της Π. Διαθήκης που ενυπάρχουν μέσα στις αυστηρές διατάξεις του Νόμου ή τις σκληρές συναλλαγές του Θεού με τους ανθρώπους, που αντικατοπτρίζουν το θαυμαστό χαρακτήρα του Δημιουργού μας, ένα χαρακτήρα απόλυτης κι αμερόληπτης δικαιοσύνης, μα ταυτόχρονα κι ευσπλαχνίας και συγχώρησης. Αυτό συμβαίνει επειδή εμείς οι Χριστιανοί, αν και πιστεύουμε ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί μέρος του Θείου Λόγου, στην πραγματικότητα το αγνοούμε ή το περιφρονούμε ή ακόμη χειρότερα έχουμε κι εμείς πρόβλημα με την αυστηρότητα και τη σκληρότητα της Π. Διαθήκης, χωρίς να θέλουμε (από απλούς πιστούς μέχρι ιεροκήρυκες ή ακόμη και θεολόγους) ή να έχουμε τη διάθεση να εξετάσουμε αν όντως είναι τόσο άσχημα τα πράγματα στην Π. Διαθήκη ή όχι, ή αν υπάρχουν και πολλά καλά, πραγματικά μαργαριτάρια, κρυμμένα ακόμη και εκεί που δε θα περιμέναμε να βρούμε κάτι καλό.

Ας αρχίσουμε την απάντησή μας με τη σοβαρότερη κατηγορία που είναι ότι ο Θεός είναι κακός, εκδικητικός και υπέρμετρα αυστηρός. Η κριτική εστιάζεται σε δύο σκέλη: στον τιμωρό, δήθεν άσπλαχνο κι άδικο Θεό που δολοφονεί λαούς κι αρπάζει γη που δεν ανήκει στον Ισραήλ κι απ’ την άλλη θέτει βαρύτατο ζυγό στους ώμους του λαού Του με πολύ αυστηρές τιμωρίες και θανατικές καταδίκες, μέσω του Μωσαϊκού Νόμου. Στην αδυναμία μας να απολογηθούμε συχνά καταφεύγουμε σε αλληγορικές ερμηνείες αρνούμενοι κυριολεκτικά το κείμενο.

Τι συμβαίνει όμως εδώ; Μήπως κατ’ αρχήν συγχέουμε τη δικαιοσύνη με την εκδικητικότητα και τη σωστή κρίση και τιμωρία με τη μοχθηρία; Ένα πολύ απλό παράδειγμα από την Πατερική παράδοση είναι αυτό που μας δίνει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος από την καθημερινότητα: του δικαστή που καταδικάζει σε θάνατο τον εγκληματία. Μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει τον δικαστή αιμοδιψή, εκδικητικό, δολοφόνο; Σαφώς κι όχι. Γιατί τότε να δώσουμε αυτόν τον χαρακτηρισμό στο Θεό, που είναι ο τέλειος κι αμερόληπτος δικαστής;

Η έννοια της δικαιοσύνης, συνεπάγεται τη νομοθεσία, που η παράβασή της επιφέρει τιμωρία. Η νομοθεσία δίνεται απ’ το Θεό για να προστατεύσει τον άνθρωπο και συγχρόνως και να του διδάξει την ορθή κοινωνική συμπεριφορά και όχι για να του στερήσει τη χαρά της ζωής, αλλά να του διασφαλίσει την επιβίωσή του. Γι αυτό και ο Μωσαϊκός νόμος δεν έχει μόνον απαγορευτικές εντολές, όπως οι ανθρώπινες νομοθεσίες, αλλά και πολλές θετικές, προτρεπτικές εντολές που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ισορροπίας στην οικογένεια, στην κοινωνία και στη φύση, όπως αγάπη προς τον πλησίον, σεβασμό προς τους γονείς, βοήθεια προς τους αδυνάτους, χήρες, ορφανά, ξένους, φτωχούς, ανάπαυση στα ζώα και στη γη, διατάξεις υγιεινής, και πολλά άλλα.

Ο Θεός της Π. Διαθήκης, σε αντίθεση με τους Θεούς των ειδωλολατρών, που τιμωρούσαν και εκδικούνταν όσους δεν τους κολάκευαν, τιμωρεί αμερόληπτα όλους όσους παραβαίνουν τους νόμους της δικαιοσύνης, άσχετα αν Τον λατρεύουν πολύ και Του προσφέρουν θυσίες. Όχι γιατί είναι σκληρός και δίχως έλεος, αλλά γιατί επιδιώκει την αποτροπή του κακού και την τήρηση του αγαθού. Γι’ αυτό και δωρίζει άφθονες ευλογίες σ’ αυτούς που αγαπούν και εφαρμόζουν σωστή συμπεριφορά απέναντι στο συνάνθρωπο και στη δημιουργία. Ο Θεός του Ιωσήφ τον ανταμείβει για την συγχώρεση που δίνει σ’ αυτούς που θέλησαν το θάνατό του, και τον χρησιμοποιεί για να σώσει τους ειδωλολάτρες Αιγύπτιους από λοιμό. Από την άλλη πλευρά, παραδίδει τη γη Χαναάν στου Ισραηλίτες, όχι γιατί αρέσκεται στη δολοφονία αλλογενών πληθυσμών, αλλά διότι οι κάτοικοί της έχυναν αίμα αθώο (ανθρωποθυσίες των παιδιών τους) και μόλυναν τη γη με της πρακτικές τους (δαιμονολατρία, διαστροφές, απληστία, σκληροκαρδία προς τους αδυνάτους). Ποια ήταν η αμαρτία των Σοδόμων; Υπερηφάνεια, πλησμονή άρτου και ότι δεν αγαπούσαν τον ξένο (χώρια η ομοφυλοφιλία που έφτανε μέχρι κοινωνικής αποδοχής του βιασμού των αρρένων).

Η δικαιοσύνη είναι μια έννοια που διακηρύττεται από άκρου σε άκρο στην Π. Διαθήκη και υπερβαίνει τα ανθρώπινα αγγίζοντας ολόκληρο το σύμπαν «Οι ουρανοί αναγγέλλουν τη δικαιοσύνη Του, στερέωσε τους ουρανούς με δικαιοσύνη». Στην αρχαιότητα η δικαιοσύνη θεωρούνταν ταυτόσημη με την ισορροπία, γι’ αυτό και βλέπουμε σαν σύμβολό της τη ζυγαριά. Κάθε παράβαση του νόμου διαταράσσει αυτή την ισορροπία πράγμα που χρειάζεται αποκατάσταση. Η τιμωρία στην Π. Διαθήκη αποσκοπεί σ’ αυτήν την αποκατάσταση της συμπαντικής ισορροπίας: έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε ότι «οφθαλμός αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος, ζωή αντί ζωής» διδάσκει την αποκατάσταση της ισορροπίας και όχι την εκδικητικότητα, όπως συχνά παρουσιάζεται από τους πολέμιους της Π. Διαθήκης. Στο συγκεκριμένο εδάφιο που αναφέρεται στην ακούσια θανάτωση εμβρύου, διδάσκεται πως όταν χάνεται ένα μάτι ή ένα χέρι ή ένα πόδι ή μία ζωή, πρέπει να δοθεί αντίστοιχα το μάτι ή η ζωή του εγκληματία, ώστε να επέλθει η εξισορρόπηση της ζυγαριάς της δικαιοσύνης. «Θα δοθεί ζωή αντί της ζωής» που χάθηκε, είναι η βάση του θεϊκού νόμου για τη θανατική καταδίκη των εγκληματιών στην Π. Διαθήκη, πράγμα που ο υπερήφανος «ανθρωπιστικός» πολιτισμός της Δύσης θεωρεί βάρβαρο, και αγωνίζεται ανόητα για τα δικαιώματα του δολοφόνου, του βιαστή, του παιδεραστή, του δουλεμπόρου γυναικών και παιδιών, αδικώντας τα θύματα και βυθίζοντας στο χάος της εγκληματικότητας την κοινωνία. Επειδή, σύμφωνα με το θεϊκό νόμο κι όποιος κλέβει άνθρωπο για να τον πουλήσει ως δούλο (δουλέμποροι, έμποροι λευκής σαρκός) είναι ένοχος θανάτου. Αντί να κατηγορούν οι κάθε λογής πολέμιοι της Π. Διαθήκης τη θεόπνευστη νομοθεσία της για σκληρότητα, θα έπρεπε να ανοίξουν τα μάτια τους στην ιστορική και σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα που έχει οδηγήσει η περιφρόνηση της αρχής της δικαιοσύνης/ισορροπίας, και να στοχαστούν πάνω σε αυτήν.

Αφού κατανοήσουμε την έννοια της δικαιοσύνης και την αναγκαιότητα της νομοθεσίας είναι απαραίτητο να νοιώσουμε τη σημασία της παράβασης που αποκαλείται αμαρτία, που αφενός είναι περιφρόνηση και ασέβεια προς τον Νομοθέτη αφετέρου καταστροφή της οικογενειακής εστίας (π.χ. μοιχεία) ή κοινωνικής ισορροπίας (π.χ. κλοπή, φόνος, δουλεμπόριο). Γι’ αυτό και η τιμωρία της παράβασης πρέπει να είναι αυστηρή, και επιπλέον να λειτουργεί ως παραδειγματισμός. Παρόλα αυτά, επειδή ο Θεός της Π. Διαθήκης είναι ένας σπλαχνικός Πατέρας που αγαπάει τα παιδιά του, και όχι ένας μηχανικός, χωρίς καρδιά δικαστής, συγχωρεί αυτόν που μετανοεί, ακόμα και για άξιες θανάτου πράξεις (Δαβίδ, Εζεκίας, Ναβουχοδονόσωρ, Νινευή - μη Ισραηλίτες). Μόνον αν τελικά ο άνθρωπος παραμείνει αμετανόητος και υπερήφανος ή κρύβει την αμαρτία του τιμωρείται. Τα πολυάριθμα παραδείγματα της Π. Διαθήκης είτε αναφέρονται σε πρόσωπα είτε συλλογικά στο λαό, τον οποίον κάλεσε πολλές φορές μέσω των προφητών να μετανοήσει, πριν τον τιμωρήσει, φανερώνουν ακριβώς αυτή την εκπληκτική ισορροπία δικαιοσύνης και ελέους: η δικαιοσύνη του Θεού προσπαθεί να εφαρμόσει την τιμωρία, ενώ το έλεος και η ευσπλαχνία Του δίνουν ευκαιρίες αφύπνισης και τρόπους επανόρθωσης για την αποτροπή της. «Δεν θέλω εγώ τον θάνατο του αμαρτωλού αλλά να επιστρέψει και να ζήσει».

Τονίζοντας την κυριαρχία της έννοιας της δικαιοσύνης στην Π. Διαθήκη, θα πρέπει να αναφέρουμε και τις πολυάριθμες εκδηλώσεις θαυμάτων, δυνάμεων, υπερφυσικών επεμβάσεων, που δεν φανερώνουν μόνον τη δύναμη του Θεού (αναμενόμενο άλλωστε για ένα Θεό να ενεργεί θαυματουργικά πάνω από τα ανθρώπινα και φυσικά μέτρα), αλλά συνδέουν πάντοτε τη δύναμή Του με τη δικαιοσύνη Του. Με άλλα λόγια τα θαύματα που έκανε ο Θεός στην Π. Διαθήκη (όπως και ο Μεσσίας στην Κ. Διαθήκη) δεν γίνονταν για να εντυπωσιάσουν ή να φοβίσουν ή να πείσουν τους ανθρώπους για την ύπαρξή Του, όσο για να προστατεύσουν τους δίκαιους, να βοηθήσουν τους αδύνατους, να επιβραβεύσουν τους αγαθούς, και να τιμωρήσουν τους κακούς, δηλαδή ήταν θαύματα δικαιοσύνης. Γι’ αυτό όσο και εντυπωσιακά και αν ήταν, και όσο δέος και φόβο κι αν προκαλούσαν, το πρωταρχικό τους κίνητρο ήταν η δικαιοσύνη και το τελικό τους δίδαγμα είναι και πάλι αυτή η έννοια.

Η δεύτερη κυρίαρχη έννοια της Π. Διαθήκης, τόσο του Θεού όσο και των ανθρώπων Του, είναι το έλεος, η ευσπλαχνία προς τον πάσχοντα φτωχό, ασθενή, ορφανό, ξένο, ζώο, γη, κλπ. Ευσπλαχνία σύμφωνα με τους λόγιους της εβραϊκής σημαίνει «καλά σπλάχνα της γυναίκας που κυοφορεί» κατά λέξη «καλή μήτρα», δηλαδή εκφράζει τη μητρική αγάπη, την ύψιστη μορφή αγάπης στον κόσμο των ανθρώπων, αλλά και των ζώων. Με αυτήν τη λέξη περιγράφει πολλές φορές ο Θεός τον εαυτό Του στο λαό Του, μιλώντας του μέσω των προφητών. Με μητρική αγάπη λοιπόν αγαπάει ο Θεός της Π. Διαθήκης, και ακόμη ανώτερη από αυτήν: «και αν γυναίκα λησμονήσει το θηλάζον τέκνο της, Εγώ δεν θα σε λησμονήσω».

Μια αγάπη του Θεού Πατέρα που επεκτείνεται ακόμη και στα ζώα, όταν εντέλλεται στους ανθρώπους να μην σφάζουν ζώα που ακόμη θηλάζουν ή να μην παίρνουν τις φωλιές πτηνών από τις μητέρες τους, δηλαδή να μη διακόπτουν τη σχέση παιδιού-μητέρας και στις δυο περιπτώσεις, ακόμη και των ζώων.

Η απερίγραπτη αγάπη και η συγκίνηση που νοιώθει αυτός ο Πατέρας, είναι τόσο μεγάλη για το παιδί που είχε αμαρτήσει και μετά επιστρέφει σε Αυτόν: «ηχούν τα σπλάχνα μου για τον Εφραΐμ» (όπως περιγράφεται και από τον Ιησού στην παραβολή του ασώτου γιου).

Ένας Θεός τόσο πλούσιος σε συναισθήματα, όχι μόνον οργισμένος για το κακό, αλλά και «πολυέλεος, μακρόθυμος, που συγχωρεί ανομία και παράβαση, φυλάττει έλεος σε χιλιάδες γενεών αυτών που Τον αγαπούν». Ο Θεός της Π. Διαθήκης (και της Καινής) ονομάζεται «Πατέρας των ορφανών, κριτής των χηρών, υπερασπιστής των φτωχών», και το απέδειξε επανειλημμένα με την απροσωπόληπτη κρίση Του υπέρ του αδυνάτου.

Μία τρίτη ιδιότητα του Θεού που προβάλλεται είναι η ταπεινότητα και η απλότητά Του: δεν χαίρεται στη δύναμη του ανδρός, δεν κατοικεί η σοφία Του με ισχυρούς αλλά με απλούς, Αυτός που κατοικεί υψηλά και σε άγιο τόπο κατεβαίνει να κατοικήσει με τον ταπεινό, τον φτωχό και τον συντριμμένο στην καρδιά, ανεβάζει τον φτωχό από την κοπριά και τον καθίζει μαζί με άρχοντες, καθαιρεί δυνάστες και βασιλείς και ανυψώνει τους σκυμμένους. Όλοι έχουν μία μεγαλοπρεπή εικόνα του Παντοδύναμου Θεού που κάθεται στον θρόνο Του και κοιτάει αφ’ υψηλού τους ανθρώπους, αλλά λίγοι γνωρίζουν την ολοκληρωμένη εικόνα που δίνει η Π. Διαθήκη: δεν είναι μόνον ο θρόνος και η δύναμη και η δόξα των ουράνιων όντων, αλλά και αυτή ακριβώς η συγκατοίκηση του Υψίστου με τους φτωχούς, αδυνάτους και δικαίους, με τους οποίους ευαρεστείται να έχει επικοινωνία και να μοιράζεται την καρδιά του! Αυτή η συγκατοίκηση που έφτασε μέχρι την ενσάρκωση της εικόνας Του, του Μεσσία, που συναναστράφηκε και αγάπησε τους απλούς, ταπεινούς, φτωχούς ανθρώπους του Θεού, και ταυτόχρονα καταδίκασε, οργίστηκε, μίσησε (ναι! μίσησε) τους πονηρούς, υποκριτές, εκμεταλλευτές, υπερήφανους.

Μία άλλη θεμελιώδης αξία της Π. Διαθήκης είναι η αλήθεια. Η αλήθεια αντιπαρατίθεται διαρκώς όχι μόνο στο ψεύδος, αλλά και στην υποκρισία, την πονηριά, τη διαστρέβλωση. Γι’ αυτό και η αλήθεια συμβαδίζει με την ευθύτητα «σκήπτρο ευθύτητας είναι το σκήπτρο της βασιλείας Σου».

Επίσης δύο άλλες θεμελιώδεις αξίες, στενά συνδεόμενες μεταξύ τους, είναι η δημιουργικότητα και η καλλιτεχνία. Από το πρώτο εδάφιο του πρώτου βιβλίου της, η Π. Διαθήκη μιλάει για την δημιουργικότητα του Θεού («εν αρχή εποίησε τους ουρανούς και τη γη») και την ομορφιά της δημιουργικότητας αυτής («και είδε ο Θεός ότι όλα ήταν καλά λίαν»). Στον Κήπο που δημιουργεί για τον πρώτο άνθρωπο δεν φυτεύει μόνο δέντρα για τη διατροφή του, αλλά και καλλωπιστικά, για να ευφραίνεται με τη θέα τους. Ο Θεός, αντίθετα από τους επιστήμονες που κατασκευάζουν μόνο λειτουργικά πράγματα, αλλά όχι ωραία και γι’ αυτό χρειάζονται τη συνεργασία με καλλιτέχνες, συνδυάζει στη δημιουργία Του την λειτουργικότητα με την αισθητική, το πρακτικό με το ωραίο, το ευφυές με το καλλιτεχνικό.

Τέλος, η σοφία είναι μία ιδιότητα που εξαίρεται συνεχώς, τόσο για τον Θεό όσο και για τους ανθρώπους. Ολόκληρα βιβλία της Π. Διαθήκης (Παροιμίες, Εκκλησιαστής, Σοφία Σειράχ, Σοφία Σολομώντος) είναι αφιερωμένα σε αυτήν. Η σοφία και του Θεού και των ανθρώπων Του, όμως δεν είναι η αφηρημένη φιλοσοφία των θεωρητικών δασκάλων που σε όλη τους τη ζωή κάθονται και μιλάνε σε άλλους (ή σήμερα γράφουν κείμενα). Είναι η πρακτική σοφία της ζωής, της καθημερινότητας και του ορθού τρόπου ζωής, που συμπεριλαμβάνει και το έλεος και τη δικαιοσύνη και τη δύναμη σε μία αρμονική ισορροπία. Σοφία σύμφωνα με την Π. Διαθήκη είναι η αρμονική διαχείριση όλων των ιδιοτήτων με σκοπό την ισορροπημένη ζωή, όχι μόνον ευτυχισμένη για τον ίδιο τον άνθρωπο, αλλά και ωφέλιμη και ευεργετική για τους συνανθρώπους του.

Πάνω απ’ όλα όμως η Π. Διαθήκη είναι το μόνο βιβλίο που μας δίνει πληροφορίες για την προσωπικότητα του Θεού, το μόνο βιβλίο της αρχαιότητας (πριν την Κ. Διαθήκη), πέρα από τα κείμενα των ειδωλολατρικών μυθολογιών και ανθρώπινων φιλοσοφιών. Οι μυθολογίες παρουσιάζουν τους θεούς πολύ ανθρωποπαθείς με την κακή έννοια, δηλ. ατομιστές και εγωιστές που η σχέση τους με τους ανθρώπους είναι μόνο να ικανοποιήσουν τις φιλοδοξίες τους και τα πάθη τους, που πολλές φορές είναι πολύ ταπεινά (έρωτες με γυναίκες και άνδρες, αλλά και παιδεραστίες – π.χ. Δίας). Φοβίζουν και τιμωρούν τους ανθρώπους, όχι με βάση τη δικαιοσύνη, αλλά με βάση την ικανοποίηση των επιθυμιών τους και τις κολακείες που τους προσφέρουν. Οι ειδωλολατρικοί θεοί, από την Αίγυπτο μέχρι τη Βαβυλώνα, και από την Ελλάδα μέχρι την Ινδία και την Κίνα, δε διδάσκουν ηθικές αξίες στους ανθρώπους, αλλά ευαρεστούνται σε τελετές δοξολογίας και ικανοποιούν κάθε επιθυμία τους εκμεταλλευόμενοι της θεϊκές τους δυνάμεις, ας μην αναφερθούμε στα μεταξύ τους μίση, πολέμους και δολοπλοκίες. Δεν ασχολούνται καν, ούτε ποτέ δίνουν νομοθεσία δικαιοσύνης και ελεημοσύνης, αλλά στηρίζουν μόνον τους ισχυρούς και τους βασιλιάδες κάθε χώρας. Μόνον ο Θεός της Π. Διαθήκης διδάσκει και νουθετεί, αγαπάει και φροντίζει τους δίκαιους, και όχι τους υποκριτές που τον κολακεύουν («αυτός ο λαός με το στόμα του με τιμά αλλά η καρδιά του απέχει»). Με τη συμπεριφορά του διδάσκει στον άνθρωπο την αμερόληπτη δικαιοσύνη, την ευσπλαχνία, τη σοφία στις αποφάσεις, την ταπεινοφροσύνη και την ευθύτητα, την τήρηση των όρκων, τον σεβασμό προς τους γονείς και τους γέροντες, και κάθε τι χρήσιμο για τη δημιουργία χαρακτήρα.

Από την άλλη, οι φιλόσοφοι του ειδωλολατρικού κόσμου (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) στράφηκαν σε μία αφηρημένοι αναζήτηση του Θεού, χωρίς να επιδιώξουν επικοινωνία με Αυτόν και αποκάλυψη της προσωπικότητάς Του από Αυτόν, όπως έκαναν οι Προφήτες της Π. Διαθήκης που ήταν άνθρωποι αποκαλυπτικής εμπειρίας με τον Θεό και όχι αφηρημένου στοχασμού. Έτσι, οι φιλόσοφοι με τη σκέψη τους και μόνον, οδηγήθηκαν σε αδιέξοδα, απορρίπτοντας τους ειδωλολατρικούς θεούς αλλά καταλήγοντας σε πανθεϊσμό, ουσιαστικά αθεϊσμό, αφού αρνήθηκαν τον θεό - προσωπικότητα (όπως ο Βούδας), ή σε έναν αόριστο, αναίσθητο και αδιάφορο θεό (όπως κατέληξε ο Αριστοτέλης) χωρίς συναισθήματα και ενδιαφέρον για τους ανθρώπους. Είναι η Π. Διαθήκη που έρχεται να μας κάνει γνωστή την εικόνα ενός Θεού που είναι μία πλήρης προσωπικότητα, ένα συγκεκριμένο πρόσωπο με όνομα, μορφή, και πλήρη και τέλεια συναισθήματα, έναν σοφό και δυνατό Δημιουργό, αλλά ταυτόχρονα και στοργικό και δίκαιο Πατέρα, που τιμωρεί τα παιδιά του, αλλά επειδή τα αγαπάει ταυτόχρονα τα διδάσκει, τα οδηγεί, τα φροντίζει, και αν παραβαίνουν τους νόμους της φύσης, και πάλι τους περιμένει με αγωνία να επιστρέψουν στο δίκαιο και καλό.

Επίσης η Π. Διαθήκη (αντίθετα απ’ ότι νομίζουμε) διδάσκει την αγάπη για τη φύση, τη δημιουργία, μιας και το πρώτο πράγμα που μας λέει είναι η Γένεση του κόσμου μας, στον οποίο θέτει φύλακα και φροντιστή τον άνθρωπο. Όπως αναφέραμε ήδη, ο Μωσαϊκός Νόμος είναι γεμάτος με διατάξεις ευεργετικές για τα ζώα (ανάπαυσή τους), τη γη, τα δέντρα.

Τέλος, η Π. Διαθήκη είναι το βιβλίο της προσωπικής ιστορίας κάποιων ανθρώπων, Αβραάμ, Μωυσής, Ιωσήφ, Δαβίδ, ανθρώπων πόνου, θλίψης, μόχθου, αγωνίας, πτώσεων και ανορθώσεων, ελπίδας, πίστης, φόβου, παθών και αδυναμιών, ανθρώπων σαν κι εμάς, που παρά τις αδυναμίες τους αγαπήθηκαν από τον Θεό και βίωσαν τη ζωντανή του παρουσία και επέμβαση στη ζωή τους. Οι προφήτες και οι άγιοι της Π. Διαθήκης δεν ήταν καθόλου τέλειοι, δεν ήταν ήρωες-πρότυπα σαν κι αυτούς που συνηθίζουν να προβάλλουν οι εθνικιστικές παιδείες. Η Π. Διαθήκη δεν είναι το βιβλίο της εθνικής υπερηφάνειας του εβραϊκού λαού, γι’ αυτό και οι ήρωες-πρωταγωνιστές του είναι όλοι άνθρωποι με μεγάλες αμαρτίες και πτώσεις, που καθόλου δεν κολακεύουν το λαό στον οποίο ανήκαν (αντίθετα θα μπορούσαμε να πούμε από ανθρώπινη άποψη ότι τον ντροπιάζουν). Αλλά, η Π. Διαθήκη είναι το βιβλίο του Θεού που προσπαθεί να διδάξει τους ανθρώπους και να τους παραδειγματίσει, δεν είναι σαν ένα βιβλίο εθνικής ιστορίας που προβάλλει όλα τα καλά και κρύβει όλα τα κακά. Οι άνθρωποι της Π. Διαθήκης απέχουν πολύ από του να είναι τέλειοι και άγιοι με τη γνωστή μας έννοια. Ήταν άνθρωποι ομοιοπαθείς με μας, και σε αυτό έγκειται η αξία τους: στο ότι μπορούμε να βιώσουμε το ίδιο μέτρο της θείας κοινωνίας όχι γιατί είμαστε τέλειοι, καλύτεροι απ’ τους άλλους ή άγιοι και αποχωρισμένοι απ’ τα εγκόσμια, αλλά γιατί έχουμε έναν Πατέρα που ποθεί να δείξει την αγάπη Του στα παιδιά Του, να τα στηρίξει στις δυσκολίες τους και να ενδυναμώσει στην αδυναμία τους. Αυτός ο Πατέρας ευαρεστείται στην προσπάθεια κάθε ανθρώπου να αγαπήσει τον συνάνθρωπο να σεβαστεί και να χτίσει, αντί να γκρεμίσει, να δώσει, αντί να αρπάξει, να στηρίξει, αντί να αποθαρρύνει, να κλάψει με τον θλιμμένο, και να συγχωρεί, να οργίζεται με την αδικία και όχι με την κάθε προσβολή του υπέρογκου εγωισμού του, και αντί να κολυμπάει στη θάλασσα της εγωπάθειας, να κοιτάξει έξω από τον εαυτό του.

Η Π. Διαθήκη είναι το βιβλίο-ιστορία μιας σχέσης: της σχέσης του Δημιουργού με την ανθρωπότητα, όπως άρχισε με τον Αδάμ, τον πρώτο άνθρωπο και συνεχίστηκε με τους επόμενους και μετά με έναν ιδιαίτερο λαό. Είναι η ιστορία μίας σχέσης που πολλά έχει να μας διδάξει, γιατί η σχέση αυτή επαναλαμβάνεται με όλα τα καλά και τα κακά της, στη ζωή των πιστών ανθρώπων. Ταυτόχρονα, η ιστορία της σχέσης αυτής αποτελεί μία εισαγωγή και προετοιμασία για μία άλλη σχέση που είχε ο δεύτερος Αδάμ, ο έσχατος και τέλειος Άνθρωπος, με τον Πατέρα και με την υπόλοιπη ανθρωπότητα: το βιβλίο της Κ. Διαθήκης.

18/10/11

Ξεγέλασε τους Ναζί και κέρδισε την ζωή

Η μικρή μαθήτρια από την Τσεχία κατάφερε να κοροϊδέψει τους Ναζί και να είναι σε θέση σήμερα να μας αφηγηθεί την ιστορία της. Από την κρίση του «Άγγελου του θανάτου» στη σωτηρία.
Μία νέα ιστορία έρχεται να προστεθεί στις τραγικές μνήμες από το εβραικό Ολοκαύτωμα και τα στρατόπεδα συγκεντρώσεων στην Γερμανία.

Το πως κατάφερε να ξεγελάσει τους Ναζί και να γλυτώσει τον θάνατο, αποκαλύπτει η 80χρονη σήμερα καλλιτέχνιδα Helga Weiss σε βιβλίο που θα κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά.

Η Τσέχα μαθήτρια που έζησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε σταλεί από τους Ναζί σε ένα γκέτο της Τσεχοσλοβακίας το1939, όπως αναφέρει στο ημερολόγιο που κρατούσε.

Εκεί η ζωή γινόταν όλο και πιο δύσκολη, αφού άνθρωποι έχαναν τις δουλειές τους, ενώ εκείνη σταμάτησε να παρακολουθεί σχολικά μαθήματα στα 10 της χρόνια.

Όλα αυτά μέχρι της 4 Οκτωβρίου του 1944, όταν και αποβιβάστηκε μαζί με την μητέρα της στο Auschwitz, το διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Στις πύλες του βρισκόταν ο «Άγγελος του θανάτου», όπως χαρακτήριζαν τον γιατρό Josef Mengele, ο οποίος αποφάσιζε για το τέλος των κρατουμένων. Ο Mengele όριζε δύο πλευρές, όπου στην αριστερή έστελνε τους πιο αδύναμους και μικρούς σε ηλικία και στην δεξιά εκείνους που θεωρούνταν ικανοί να εργαστούν.

Η συνέχεια ήταν προφανής, αφού εκείνοι που κρίνονταν ακατάλληλοι στέλνονταν σε θαλάμους αερίων, όπου και άφηναν την τελευταία τους πνοή, ενώ οι υπόλοιποι στέλνονταν σε καταναγκαστική εργασία.

Η μικρή Helga κατάφερε να ξεγελάσει τον διαβόητο γιατρό, αφού τον έπεισε ότι ήταν αρκετά μεγάλη για να δουλέψει κι έτσι μεταφέρθηκε στο Flossenbürg, όπου εξαναγκάστηκε σε επίπονη εργασία.

Μετά το τέλος του πολέμου, η Helga που είναι σήμερα παντρεμένη και χρησιμοποιεί το επώνυμο του συζύγου της Hoskov, αφέθηκε ελεύθερη και επέστρεψε στο πατρικό της σπίτι στην Πράγα.
Η 80χρονη καλλιτέχνης είχε παραδεχθεί και στο παρελθόν ότι κρατούσε ημερολόγια πολέμου, αλλά δεν είχαν δημοσιευτεί ποτέ μέχρι σήμερα.
της Μαρία Δημητρίου

15/10/11

Η Μπέερ-Σεβά και η Νεκρά Θάλασσα

Η σημερινή πόλη του Ισραήλ, Μπέερ-Σεβά, είναι η αρχαία Βηρσαβεέ που διαβάζουμε στη Βίβλο, εκεί όπου είχε το γενικό στρατηγείο του ο Αβραάμ και όπου έμενε κυρίως (Γένεση 21:30-31). Βρίσκεται στις βόρειες παρυφές της ερήμου της Νεγκέβ, 75 περίπου χιλιόμετρα ΝΔ της Ιερουσαλήμ.

Στην ελληνική μετάφραση της Βίβλου, η εβραϊκή λέξη Μπέερ-Σεβά αποδίδεται πολλές φορές ως «πηγάδι του όρκου». Την εποχή εκείνη τα πηγάδια σε μια περιοχή, όπως η Νεγκέβ, ήταν μια ανεκτίμητη περιουσία. Η ονομασία αυτή οφείλεται στο πηγάδι που, σύμφωνα με την αφήγηση της Βίβλου, άνοιξε ο Αβραάμ και κοντά στο οποίο έκανε, με όρκο, συνθήκη ειρήνης με τον βασιλιά των Γεράρων, Αβιμέλεχ. Άλλοι μελετητές υποστηρίζουν ότι Μπέερ-Σεβά σημαίνει «πηγάδι των εφτά» και υπονοούνται τα 7 θηλυκά πρόβατα, τα οποία παρέδωσε ο Αβραάμ στον Αβιμέλεχ προς επικύρωση της μεταξύ τους συμφωνίας. Οι γιοι του Σαμουήλ ήταν κριτές στην πόλη αυτή (Α' Σαμουήλ 8:2). Ο προφήτης Ηλίας, όταν πήγαινε προς το Χωρήβ, πέρασε από την πόλη αυτή (Α' Βασιλέων 19:3).

Μετά την επιστροφή των Εβραίων από την εξορία στη Βαβυλώνα, χτίστηκε και πάλι η πόλη (Νεεμίας 11:27,30). Στα περίχωρα της πόλης ήρθαν στο φως λείψανα της χαλκολιθικής περιόδου (4500-3200 π.Χ.), και ο αρχαιολόγος Ρόμπινσον ανακάλυψε εκεί δυο βαθειά πηγάδια τα οποία αποκαλούνται ακόμα «Μπίρες-Σεβά». Μεταγενέστερα βρέθηκαν και άλλα αρχαία πηγάδια στην ίδια περιοχή.

Η Μπέερ-Σεβά σήμερα έχει γίνει η πρωτεύουσα της Νεγκέβ. Πριν από τη σύσταση του κράτους του Ισραήλ, η σημερινή πόλη ήταν ένα μικρό χωριό Βεδουίνων. Ακόμα και σήμερα, γύρω από την πόλη, ζουν Βεδουίνοι κάτω από σκηνές με τις καμήλες τους. Τι μεγάλη αντίθεση! Από τη μια μεριά, ο σύγχρονος πολιτισμός με όλες τις ανέσεις, από την άλλη η νομαδική ζωή των Βιβλικών χρόνων! Φαίνεται ότι οι κατασκηνώσεις αυτές εκπληρώνουν και κάποιον ρόλο τουριστικής ατραξιόν, επειδή πολλοί ξένοι πηγαίνουν να ανεβούν στις καμήλες και να φωτογραφηθούν, ώστε να έχουν ένα σπάνιο ενθύμιο από τη ζωή στην έρημο.

Η πόλη έχει ωραία νεόκτιστα σπίτια και πολλές πολυκατοικίες, έχει λεωφόρους που τις διασχίζουν λεωφορεία, ξενοδοχεία με κλιματισμό και όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Ο πληθυσμός της ανέρχεται στις 180.000 κατοίκους περίπου. Η Μπέερ-Σεβά έχει γίνει το κέντρο της οικονομικής και πολιτιστικής ζωής της Νεγκέβ. Αποτελεί έδρα του Ιδρύματος Ερευνών για την ανάπτυξη των άγονων ζωνών, σημαντική γεωργική και ζωοτεχνική αγορά, καθώς και σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Εδώ υπάρχουν πολλές και μεγάλες βιομηχανίες, όπως καολίνης, εριουργίας, κατασκευής επίπλων, κεραμικής, τσιγάρων κλπ. Η πόλη είναι οδικός και σιδηροδρομικός κόμβος και διασχίζεται από τον πετρελαιαγωγό ο οποίος μεταφέρει το αργό πετρέλαιο από το Εϊλάτ στη Χάιφα.

Η Μπέερ-Σεβά γνώρισε ραγδαία δημογραφική και οικονομική ανάπτυξη (το 1948 αριθμούσε 5.000 κατοίκους) έπειτα από τα έργα συστηματοποίησης και εκμετάλλευσης του υδάτινου πλούτου που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή.

Η πόλη ιδρύθηκε πρόσφατα και είναι χτισμένη σύμφωνα με το σχέδιο γεωργικής και μεταλλευτικής αξιοποίησης της περιοχής των εγγειοβελτιωτικών έργων της Νεγκέβ, σε μια αρχαία τοποθεσία που καθόριζε τα νότια σύνορα της Γης της Επαγγελίας. Εδώ λειτουργεί και το Νοσοκομείο Soroka, με 1.000 κρεβάτια και ιατρικό προσωπικό από 600 ιατρούς και 1.200 νοσηλεύτριες. Είναι εξοπλισμένο με τελευταίου τύπου μηχανήματα και εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας περιοχής με 300.000 κατοίκους.

Για την εξυπηρέτηση των πνευματικών αναγκών του πληθυσμού και της ψυχαγωγίας του, η πόλη διαθέτει κινηματογράφους, γήπεδα για σπορ, αίθουσα συναυλιών, σχολεία, γυμνάσια κλπ. Εδώ υπάρχει επίσης και «Οίκος μόρφωσης και Πολιτισμού» με αίθουσες διαλέξεων, μουσικής και Βιβλιοθήκη με πολλούς τόμους. Μετά το κλείσιμο των γραφείων, εκατοντάδες συγκεντρώνονται εκεί για να ακούσουν μουσική ή να διαβάσουν. Όμως, το πιο ενδιαφέρον και μοναδικό σε όλο το Ισραήλ Ίδρυμα, αλλά και σε όλη τη Μέση Ανατολή, είναι το Ινστιτούτο Ερευνών της Ερήμου, όπου μελετώνται και ερευνώνται όλα τα προβλήματα τα σχετικά με την έρημο. Η Μπέερ-Σεβά έχει γίνει επίσης και αξιόλογο τουριστικό κέντρο.

Η Νεκρά Θάλασσα (Yam Hamelah)
Μια λεωφόρος αρκετά πλατειά ξεκινά από την Μπέερ-Σεβά και οδηγεί στη Νεκρά Θάλασσα. Αλλά, πριν φτάσει κανείς στη Ν. Θάλασσα, περνάει από την πόλη Ντιμόνα, η οποία βρίσκεται στη μέση του δρόμου Μπέερ-Σεβά - Σόδομα. Είναι μια νέα πόλη βιομηχανική, που χτίστηκε το 1955 για να έρχονται οι εργάτες και το προσωπικό των εργοστασίων της Ν. Θάλασσας για ανάπαυση. Λόγω των ανθυγιεινών συνθηκών εργασίας στη Ν. Θάλασσα, είναι υποχρεωμένοι οι εργαζόμενοι στα εκεί εργοστάσια μέχρι μια εβδομάδα κάθε μήνα να διακόπτουν την εργασία τους και να ξεκουράζονται. Σήμερα η πόλη Ντιμόνα έχει 7.000 κατοίκους. Έχει πολλά σχολεία και δημόσια κτίρια, βιβλιοθήκη, κινηματογράφο κλπ. Εκεί επίσης φτάνει η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη νέα πόλη με την Μπέερ-Σεβά. Υπάρχει εξάλλου και μια ειδική σιδηροδρομική γραμμή από την Ντιμόνα μέχρι τη Ν. Θάλασσα για την ταχύτερη και φθηνότερη μεταφορά της ποτάσας και των άλλων προϊόντων των εργοστασίων της Ν. Θάλασσας.

Καθώς απομακρύνεται κανείς από την Ντιμόνα, ο δρόμος αρχίζει να κατεβαίνει. Έχει πολλές στροφές και χαμηλώνει διαρκώς περισσότερο. Γύρω του βλέπει κανείς βράχους απότομους, που φαίνονται κομμένοι με το μαχαίρι. Η γη είναι κατάξερη και σχισμένη σε πολλά μέρη. Το χώμα είναι κιτρινωπό, αλλού σταχτί. Σε πολλά σημεία, το τοπίο παίρνει παράξενα σχήματα. Γίνεται πιο άγριο, πιο πένθιμο.

Καθώς φτάνει κανείς στη Νεκρά Θάλασσα, με το σκούρο γαλάζιο χρώμα της, όλη η ατμόσφαιρα φαίνεται θαμπή και βαριά. Νομίζεις ότι ένας αέρινος βαρύς πέπλος τυλίγει τη φλεγόμενη θάλασσα από τα πύρινα βέλη του ηλίου. Γύρω της, στους απόκρημνους λόφους και στις ακτές της η γη είναι σκαμμένη, κομμένη και καψαλισμένη, σαν να έχει υποστεί τις εφιαλτικές συνέπειες εκρήξεων ηφαιστείων.

Αντίκρυ στο βάθος μόλις φαίνονται τα ψηλά βουνά του Μωάβ. Πουθενά όμως, όπου κι αν ρίξεις το βλέμμα σου, δεν βλέπεις ούτε ίχνος ζωής. Κανένα πουλί δεν πετά στον ορίζοντα. Κανένα ψάρι δεν ζει στη θάλασσα αυτή. Μια βουβή και τραγική σιωπή θανάτου απλώνεται σε όλη τη γύρω ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με τον προφήτη Ιεζεκιήλ, η εξυγίανση των νερών της Ν. Θάλασσας και ο εποικισμός της και πάλι, αποτελούν το σύμβολο της ένδοξης εγκατάστασης της Βασιλείας του Θεού (46:6-12).

Από μακριά, με μια πρώτη ματιά, εκτός από τη θανάσιμη σιωπή που επικρατεί, δεν φαίνεται να υπάρχει άλλη διαφορά μεταξύ της Ν. Θάλασσας και κάθε άλλης θάλασσας. Όμως, η διαφορά είναι πολύ μεγάλη. Επειδή, ενώ στο νερό των ωκεανών υπάρχει αλάτι με μέσο όρο σε περιεκτικότητα 3,5%, στη Ν. Θάλασσα, η περιεκτικότητα αυτή φτάνει στα 27,5%. Η σημαντική ποσότητα των διαλυμένων αλάτων κάνει τα νερά τόσο πυκνά σε σημείο που να αποκλείεται τόσο η δυνατότητα βύθισης (η άνωση είναι πάρα πολύ μεγάλη) όσο και η ύπαρξη οποιασδήποτε μορφής ζωής, ζωικής ή φυτικής. Για το λόγο αυτό, αν ρίξουμε ένα αβγό στο νερό της Ν. Θάλασσας, αυτό επιπλέει. Το ίδιο συμβαίνει και αν επιχειρήσει κανείς να κολυμπήσει. Το νερό τον σηκώνει, δεν βουλιάζει. Αλλά πού οφείλεται αυτή η μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι; Στα νερά των βροχών, τα οποία κατεβαίνουν από τα βουνά της Ιουδαίας. Αφού ξεπλύνουν τα αλατούχα βουνά της ΝΔ ακτής, φτάνουν στη Ν. Θάλασσα με αλατούχα περιεκτικότητα. Οφείλεται επίσης και στη φύση του βυθού της Ν. Θάλασσας, ο οποίος είναι πολύ πλούσιος σε χλώριο, ασβέστιο, μαγνήσιο και σόδα. Επειδή τα νερά της Ν. Θάλασσας δεν αποχετεύονται από ποταμούς και το αλάτι της συσσωρεύεται διαρκώς, είναι εξαιρετικά πυκνά. Το ζεστό και ξηρό κλίμα της περιοχής και η πολύ μεγάλη εξάτμιση, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας που επικρατεί εκεί, συντελούν στην προοδευτική συμπύκνωση των αλάτων στα νερά που παροχετεύονται στη Ν. Θάλασσα από τον ποταμό Ιορδάνη (περίπου 6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα). Η Ν. Θάλασσα έχει μήκος 60 χιλιόμετρα και πλάτος 15 περίπου χιλιόμετρα. Η συνολική της επιφάνεια είναι 1.049 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή μιάμιση φορά περίπου σαν τη λίμνη της Γενεύης. Το βάθος της ποικίλλει από 3 μέτρα μέχρι 800 μέτρα. Το νότιο τμήμα της δεν είναι βαθύτερο από 3 μέτρα. Η στάθμη του νερού είναι τώρα μεγαλύτερη από ό,τι ήταν στις ημέρες του Αβραάμ, λόγω των προσχώσεων που δημιουργεί ο Ιορδάνης και άλλοι χείμαρροι. Άλλοτε, το νότιο μέρος της Ν. Θάλασσας ήταν μια εύφορη πεδιάδα. Όπως είναι γνωστό, η στάθμη της βρίσκεται πολύ κάτω από την επιφάνεια της Μεσογείου, γύρω στα 400 μέτρα, και αποτελεί το χαμηλότερο υδάτινο σημείο της Γης.

Ολόγυρα, η Ν. Θάλασσα, εκτός από το βόρειο τμήμα της προς τον Ιορδάνη, περιβάλλεται από ακτές απόκρημνες που υψώνονται σε διαδοχικά επίπεδα, σαν φυσικοί εξώστες μέχρι και την περιοχή του Ιορδάνη. Προς τα δυτικά της Ν. Θάλασσας οι απόκρημνοι αυτοί βράχοι φτάνουν το ύψος των 600 περίπου μέτρων. Σε μερικά μάλιστα σημεία και τα 800 μέτρα. Τα βουνά του Μωάβ, που ορθώνονται στην απέναντι ακτή, έχουν ύψος 770-1.000 μέτρα.

Στη Βίβλο, η Ν. Θάλασσα ονομάζεται «αλμυρά θάλασσα» (Γένεση 14:3, Αριθμοί 34:12, Δευτερονόμιο 3:17, Ιησούς Ναυή 3:16) ή «θάλασσα της πεδιάδας» (Δευτερονόμιο 3:17, Ιησούς Ναυή 3:16) ή «ανατολική θάλασσα» (Ιωήλ 2:20, Ζαχαρίας 14:8). Ο ιστορικός Ιώσηπος την ονομάζει «θάλασσα ασφάλτου». Από τον 2ο αιώνα μ.Χ., οι Έλληνες την αποκάλεσαν «Νεκρά Θάλασσα» (Παυσανίας).

Εκτός από την ιδιαίτερη περιβαλλοντική της σημασία, η περιοχή έχει και μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον:

Στη ΒΔ ακτή της Ν. Θάλασσας είναι το Κουμράν, η περιοχή όπου βρέθηκαν τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, τα οποία ήταν κρυμμένα σε σπηλιές. Σήμερα μπορούμε να τα δούμε στο Μουσείο στην Ιερουσαλήμ. Τον 1ο αιώνα μ.Χ., το Κουμράν ήταν ο τόπος όπου ζούσαν οι Εσσαίοι, μια εβραϊκή αίρεση. Από τότε που ανακαλύφθηκαν τα χειρόγραφα μεταξύ του 1947 και 1956, έγιναν εκτεταμένες ανασκαφές που αποκάλυψαν δεξαμενές νερού, μπανιέρες όπου έκαναν τελετουργικά λουτρά και ένα νεκροταφείο. Οι Εσσαίοι ήταν μια πολύ αγνή κοινότητα, που ζούσαν ασκητική ζωή. Τους είμαστε ευγνώμονες επειδή διαφύλαξαν τα χειρόγραφα αυτά, τα οποία διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα. Καθώς κανείς βαδίζει στην περιοχή αυτή, μπορεί να φανταστεί αυτήν την ευημερούσα κοινότητα από άντρες, γυναίκες και παιδιά που ζούσαν στο Ισραήλ τον 1ο αιώνα, και ήταν αφιερωμένοι στο να ζουν μια απλή και αγνή ζωή υπηρετώντας τον Θεό, καθώς περίμεναν τον Μεσσία.

Κατά μήκος της ΝΔ ακτής της Ν. Θάλασσας βρίσκεται το Εν-Γαδδί, με φυσική πηγή κι έναν καταρράκτη. Εκεί βρίσκεται επίσης ένα κιμπούτς και ένας ξενώνας. Κάποτε ήταν ένα χωριό που ευημερούσε την εποχή του Ιησού, και αναφέρεται στη Βίβλο, στον Ιησού του Ναυή (15:62), σαν μια από τις πόλεις της φυλής του Ιούδα και στον Ιεζεκιήλ (47:10) σαν μια πόλη ψαράδων, παρόλο που κάποιος θα μπορούσε να απορεί για το τι ψάρευαν στη Ν. Θάλασσα. Ήταν εδώ κοντά που ο Δαβίδ κρύφτηκε από τον βασιλιά Σαούλ (Α' Σαμουήλ 24:1-2). Τα αμπέλια της Εν-Γαδδί αναφέρονται στο Άσμα των Ασμάτων (1:14). Υπάρχουν σπηλιές στην περιοχή, στις οποίες οι ντόπιοι μπορεί να κρύφτηκαν στη διάρκεια της Εβραϊκής Επανάστασης του 1ου αιώνα μ.Χ., αλλά και αργότερα. Σήμερα η ομορφιά της βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τη γύρω έρημο και την αλμυρή θάλασσα.

Προς το Νότο βρίσκονται τα ερείπια του φρουρίου, με το παλάτι του Ηρώδη, πάνω στον ορεινό όγκο της Μασάντα. Έγινε διάσημο σαν το τελευταίο καταφύγιο των Εβραίων Ζηλωτών και σαν το τελευταίο προπύργιο της Α' Εβραϊκής Εξέγερσης κατά της ρωμαϊκής εξουσίας, τον 1ο αιώνα μ.Χ. Όταν τελικά τα ρωμαϊκά στρατεύματα κυρίευσαν το φρούριο, ανακάλυψαν ότι ολόκληρη η κοινότητα διάλεξαν τον θάνατο παρά να γίνουν σκλάβοι. Παρόλο που οι εξεγερμένοι έκαψαν όλα τα κτίρια, άφησαν όμως τεράστια αποθέματα τροφής και νερού, δείχνοντας έτσι ότι η πολιορκία θα μπορούσε να διαρκέσει επ’ αόριστον. Δεν υπάρχει αναφορά για τη Μασάντα στη Βίβλο, αν και ο Δαβίδ μπορεί να την αναφέρει με τη λέξη «οχύρωμα» (Α' Σαμουήλ 22:4-5, 23:14, 24:22).

Στη διάρκεια της εξέγερσης, η Μασάντα είχε γίνει καταφύγιο για όσους διέφευγαν από τα ρωμαϊκά στρατεύματα. Οι πρώτοι πρόσφυγες έφτασαν εκεί μετά την καταστροφή του Ναού το 70 μ.Χ. Έχτισαν μια συναγωγή, μια δημόσια αίθουσα και μπάνια για τελετουργικά λουτρά. Τα ερείπιά τους υπάρχουν ακόμα και σήμερα και μπορείς να καθίσεις στη συναγωγή και να απολαύσεις τον ήσυχο και καθαρό αέρα της ερήμου.

Κατά το 1924, οι Δρ. Άλμπρεχτ και Κάιλ, επικεφαλής μιας μικτής εξερευνητικής αποστολής των αμερικανικών σχολών και του Σεμιναρίου της Ξένια, βρήκαν στη ΝΑ γωνιά της Ν. Θάλασσας πέντε οάσεις που είχαν δημιουργηθεί από νέους χείμαρρους. Ανάμεσα σ’ αυτές και σε μια κοιλάδα που βρίσκεται σε υψόμετρο 150 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της Ν. Θάλασσας, που λέγεται Βαδ-εδ-δρα, ανακάλυψαν λείψανα ενός οχυρωμένου περιφράγματος, προορισμένου για θρησκευτικές τελετές. Ανακαλύφθηκαν εκεί επίσης ένα σωρό πήλινα αγγεία, πυριτόλιθοι και άλλα υπολείμματα μιας περιόδου που χρονολογείται μεταξύ του 2500-2000 π.Χ. Η μελέτη των ευρημάτων αυτών οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο πληθυσμός στον οποίον ανήκαν τα λείψανα αυτά είχαν απότομο τέλος γύρω στο 2000 π.Χ. Υποτίθεται ότι θα ήταν κάποιος μεγάλος καταυλισμός, ο οποίος μετέβαλε το έδαφος και το κλίμα και κατέστρεψε την περιοχή, η οποία από τότε έμεινε έρημη και ακατοίκητη. Κατά τη γνώμη των παραπάνω επιστημόνων, η οποία συμπίπτει και με τι απόψεις των περισσοτέρων αρχαιολόγων, τα Σόδομα και τα Γόμορρα βρίσκονταν πάνω σ’ αυτές τις οάσεις και ότι τη θέση τους τώρα σκεπάζει η Ν. Θάλασσα.

Η Ν. Θάλασσα αποτελεί σήμερα τεράστια αποθήκη ορυκτού πλούτου και πηγή ανυπολόγιστων εσόδων για το Ισραήλ. Τα πιο κοινά άλατα είναι το χλωριούχο μαγνήσιο, το χλωριούχο νάτριο, το χλωριούχο ασβέστιο, το χλωριούχο κάλιο (ποτάσα), και το βρωμιούχο μαγνήσιο. Η εξαγωγή των αλάτων αυτών από τα νερά της Ν. Θάλασσας τροφοδοτεί μια ολοένα αναπτυσσόμενη βιομηχανία, ιδιαίτερα στη ΝΔ ακτή, όπου υπάρχουν μεγάλα εργοστάσια εξαγωγής και κατεργασίας ποτάσας. Γύρω από τα εργοστάσια, στις διώρυγες που έχουν ανοιχθεί, τα νερά είναι καταπράσινα.

Η υπεράντληση των υδάτινων πόρων του ποταμού Ιορδάνη από το Ισραήλ και την Ιορδανία, για γεωργική και ενεργειακή εκμετάλλευση, έχει σαν αποτέλεσμα την ελλιπή ανανέωση της Ν. Θάλασσας. Υπολογίζεται ότι, με τα υπάρχοντα δεδομένα, στα μέσα του 21ου αιώνα η Ν. Θάλασσα θα έχει εξαφανιστεί. Οι κυβερνήσεις της Ιορδανίας και του Ισραήλ έχουν συμφωνήσει πάντως σε κάποιο πρόγραμμα για τη διάσωσή της, ενώ στις αρχές του 21ου αιώνα άρχισαν να δραστηριοποιούνται και διεθνείς ανεξάρτητες μη-κυβερνητικές οργανώσεις.
του Δ. Μαγκριώτη

Dead Sea Visuals from Albatross on Vimeo.

14/10/11

Προφητείες για την αποκατάσταση του λαού Ισραήλ

Υπάρχουν ρητές διαβεβαιώσεις στη Βίβλο ότι, όταν θα έχει πραγματοποιηθεί η δίκαιη τιμωρία του λαού Ισραήλ, τότε θα αποκατασταθεί και πάλι στη γη του. «Θα σε οικοδομήσω πάλι, και θα οικοδομηθείς, παρθένα του Ισραήλ... Να, εγώ θα τους φέρω από τη γη του βορρά, και τους συγκεντρώσω από τα έσχατα της γης... πείτε: Αυτός που διασκόρπισε τον Ισραήλ, θα τον συγκεντρώσει και θα τον φυλάξει, όπως ο ποιμένας το ποίμνιό του» (Ιερεμίας 31:4,8,10).

Από όλες τις προφητείες που υπάρχουν στη Βίβλο, σχετικά με το ζήτημα αυτό, προκύπτει σαφώς, ότι θα γίνει και πάλι η επιστροφή και η αποκατάσταση του λαού Ισραήλ στην πατρίδα του και ότι η επιστροφή αυτή στη Γη της Υπόσχεσης, θα γίνει πριν από την επιστροφή του έθνους στον Μεσσία. Αυτό σημαίνει ότι στο μεταξύ θα έχουν επιστρέψει στην Ιουδαία, χωρίς να έχουν αποδεχθεί το Χριστό, ως Μεσσία τους, επειδή θα πρέπει να βρίσκονται στη γη των πατέρων τους όταν ο Κύριος επανέλθει. Αυτό προκύπτει σαφέστατα και από τα λόγια του προφήτη Ζαχαρία, ο οποίος λέει ότι «θα επιβλέψουν σε μένα (τον Μεσσία), τον οποίον διατρύπησαν, και θα πενθήσουν γι’ αυτόν, όπως κάποιος πενθεί για τον μονογενή του, και θα λυπηθούν γι’ αυτόν, όπως αυτός που λυπάται για τον πρωτότοκό του» (12:10). Ποια άλλη εξήγηση μπορεί να δοθεί στα προφητικά αυτά λόγια; Επειδή ποιος άλλος είναι εκείνος τον οποίον τρύπησαν, παρά ο Ιησούς, τον οποίον είχαν τότε απορρίψει ως Μεσσία τους;

Συνεπώς, η επιστροφή του λαού Ισραήλ στη γη τους, την οποία βλέπουμε να πραγματοποιείται στις ημέρες μας, έχει προφητευθεί και είναι το αποτέλεσμα της θείας ενέργειας, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Όχι μόνον η επιστροφή, αλλά και η ανασύσταση του κράτους του Ισραήλ, ύστερα από αφάνεια 2.000 περίπου ετών ανάμεσα στους άσπονδους εχθρούς του και μάλιστα παρά τις ανυπέρβλητες δυσκολίες, είναι το αποτέλεσμα θεϊκής ενέργειας. Κατά τη δική μου άποψη, αυτό σαφώς προκύπτει και από τα συνταρακτικά γεγονότα που σχετίζονται με την ανασύσταση του κράτους του Ισραήλ, και τα οποία διαδραματίστηκαν το 1947-48. Στα γεγονότα αυτά διακρίνεται πολύ καθαρά ότι πίσω από τα διάφορα γεγονότα και τις ενέργειες των ενδιαφερομένων κρατών στο θέμα της ανεξαρτησίας του Ισραήλ, υπήρξε η κυρίαρχη εξουσία του Θεού, ο Οποίος και κατευθύνει τη ροή της Ιστορίας, ώστε να πραγματοποιούνται οι αιώνιες βουλές Του.

ΠΩΣ Ο ΟΗΕ ΨΗΦΙΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ
Θα αναφέρουμε πολύ σύντομα τα γεγονότα που μαρτυρούν τη θεϊκή επέμβαση στο θέμα της ανασύστασης του κράτους του Ισραήλ. Λίγο πριν την ψήφο των Ηνωμένων Εθνών στις 29 Νοεμβρίου 1947, χάρη στην οποία αποφασίστηκε η ανασύσταση του κράτους του Ισραήλ, ο Δρ. Χάιμ Βάιτζμαν, που μπορεί να θεωρηθεί ως ένας σύγχρονος προφήτης του Ισραήλ και ο οποίος είχε πλήρη επίγνωση της σημασίας που είχε για το Ισραήλ μια διέξοδός του προς την Ερυθρά Θάλασσα, την οποία του αρνούνταν, ζήτησε ακρόαση από τον τότε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Τρούμαν, για να του αναπτύξει τις απόψεις του. Ο Τρούμαν τον δέχτηκε, και οι δυο άντρες συζήτησαν το ζήτημα με τον χάρτη στα χέρια τους. Τα επιχειρήματα του Βάιτζμαν έπεισαν τον Τρούμαν, ο οποίος έδωσε τις αναγκαίες εντολές προς την αμερικανική αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Έθνη. Με τον τρόπο αυτόν, τόσο το Εϊλάτ, που αποτελεί τη διέξοδο του Ισραήλ προς την Ερυθρά Θάλασσα, όσο και η Μπεερ-Σεβά, που είναι η πρωτεύουσα της ερήμου Νεγκέβ, εξασφαλίστηκαν για το νέο κράτος.

Κατά την εποχή εκείνη, όταν κρινόταν η τύχη του Ισραήλ, η διπλωματία όλων των κρατών στα Ηνωμένα Έθνη βρισκόταν σε πυρετώδη δραστηριότητα. Όλα γενικά τα έθνη ενδιαφέρονταν πάρα πολύ για το ζήτημα αυτό. Για πολλοστή φορά, είχε συστηθεί τότε μια νέα επιτροπή από τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για να μελετήσει το ζήτημα της διανομής της Παλαιστίνης. Ήταν η 19η επιτροπή, η οποία και αποφάσισε τελικά υπέρ της διανομής, με ψήφους 25 έναντι 13. Έλειπε όμως μια ψήφος για να είναι έγκυρη η απόφαση, επειδή σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, η πλειοψηφία θα έπρεπε να συγκεντρώσει τα 2/3 των ψήφων. Τότε ακριβώς, στο πιο κρίσιμο σημείο, φάνηκε πολύ καθαρά το χέρι του Θεού στην υπόθεση του Ισραήλ. Στις 27 Νοεμβρίου 1947, ο αντιπρόσωπος του Σιάμ, ο οποίος είχε ψηφίσει εναντίον της διανομής της Παλαιστίνης, απαλλάχθηκε με μυστηριώδη τρόπο από τα καθήκοντά του. Η τύχη της Παλαιστίνης φαινόταν να εξαρτάται τότε από την ψήφο του αντιπροσώπου των Φιλιππίνων, του οποίου όμως η στάση ήταν διφορούμενη. Το ίδιο βράδυ της μέρας εκείνης, ο Αρχιραβίνος της Ιερουσαλήμ, κάλεσε όλους τους πιστούς Εβραίους να νηστέψουν και να προσευχηθούν στο Τείχος των Δακρύων, όπως άλλοτε. Και η προσευχή εκείνη εισακούστηκε, επειδή, την επόμενη μέρα, ο αντιπρόσωπος της Αϊτής, που μέχρι τότε ήταν αντίθετος για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, μετάβαλε ξαφνικά γνώμη. Εξάλλου, στη διάρκεια των 48 ωρών που ακολούθησαν μέχρι την τελική συνεδρίαση των Ηνωμένων Εθνών, 12 κυβερνήσεις είχαν στείλει αντιφατικές οδηγίες προς τους αντιπροσώπους τους.

Στις 29 Νοεμβρίου 1947, την πιο κρίσιμη ημέρα, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αποδέχθηκε τη διανομή με ψήφους 33 υπέρ και 13 κατά. Την ιστορική εκείνη ημέρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ψήφισαν μαζί με τη Σοβιετική Ένωση υπέρ του Ισραήλ, ενώ η Μ. Βρετανία απείχε από την ψηφοφορία. Δυστυχώς η Ελλάδα έδωσε αρνητική ψήφο.

Η ΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ
Είναι λοιπόν τόσο καταπληκτική και πέρα από κάθε ανθρώπινη πρόβλεψη η αναγέννηση του Ισραήλ, ώστε δίκαια να θεωρείται ότι αποτελεί το μεγαλύτερο γεγονός, ή μάλλον, το μεγαλύτερο θαύμα του 20ου αιώνα.

Όσοι έζησαν την ιστορική αυτή περίοδο και ήταν αυτόπτες μάρτυρες των δραματικών γεγονότων που σχετίζονται με την ανασύσταση του κράτους αυτού, ιδιαίτερα ως Χριστιανοί και ως μελετητές της Βίβλου, έχουν την υποχρέωση, καθώς εμβαθύνουν στα πράγματα, να αναγνωρίσουν ότι η νεκρανάσταση του Ισραήλ οφείλεται αποκλειστικά στη θεϊκή επέμβαση.

Πολύ χαρακτηριστικά, αλλά και επίκαιρα, από την άποψη που μας ενδιαφέρει, είναι και τα παρακάτω λόγια του προφήτη Ησαΐα:

«Ποιος άκουσε τέτοιο πράγμα; Ποιος είδε τέτοια; Θα γεννούσε η γη μέσα σε μια ημέρα; Ή ένα έθνος θα γεννιόταν μονομιάς; Αλλά η Σιών μόλις κοιλοπόνεσε, γέννησε τα παιδιά της» (66:8).

ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΕΘΝΗ
Η ανασύσταση του Ισραήλ έχει ιδιαίτερη σημασία για όλα τα έθνη, όπως και για την Ελλάδα, αλλά και για όλους τους ανθρώπους. Και τούτο επειδή αποτελεί ένα σοβαρό «σημάδι», μια σοβαρή προειδοποίηση του Θεού. Και είναι «σημάδι», επειδή, πρώτα απ’ όλα, η ανασύσταση του Ισραήλ αποτελεί ένα θαύμα. Όταν ρωτήθηκε ο τότε αρχηγός των Ισραηλινών Ένοπλων Δυνάμεων (IDF), στρατηγός Γιαντίν, πώς κατόρθωσαν οι Εβραίοι να νικήσουν εναντίον τόσων πολλών εχθρών τους, αυτός απάντησε:

«Δεν υπάρχει παρά μια απάντηση και μια εξήγηση: ο Θεός». Οι ίδιοι οι Εβραίοι, λοιπόν, αναγνωρίζουν ότι μόνον η επέμβαση του Θεού τους έδωσε την ανεξαρτησία και την επιβίωσή τους στον εναντίον τους σκληρό πόλεμο.

ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΟ ΠΟΛΛΩΝ ΕΥΛΟΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ
Αλλά η ανασύσταση του Ισραήλ αποτελεί και «σημάδι» πολλών ευλογιών του Θεού για τον εβραϊκό λαό, οι οποίες εκδηλώνονται σε όλους τους τομείς της ζωής του.

Τέτοιο σημάδι ευλογιών είναι η φυσική αναγέννηση της χώρας. Από έρημη και άγονη, σήμερα η Παλαιστίνη σκεπάζεται από βλάστηση, με φυτείες και πολλά δέντρα. Πηγές νερών ξεπηδούν στις κοιλάδες της. Και βλέπουμε σήμερα να επαληθεύονται τα προφητικά εκείνα λόγια του Ησαΐα, ότι «η έρημος και η ακατοίκητη γη θα φυτευτεί και η ερημιά θα ανθίσει σαν ρόδο».

Δάση πολλά άρχισαν να καλύπτουν το κατάξερο έδαφος της Παλαιστίνης. Και ενώ άλλοτε η καταστροφή του πράσινου κυριαρχούσαν στον τόπο αυτόν, τώρα άρχισε και πάλι η γη να πρασινίζει και να φυτρώνουν δάση στους λόφους και στα βουνά. Ολόκληρο το έθνος του Ισραήλ κατέχεται από το πάθος της δεντροφύτευσης.

Παντού φυτεύονται δέντρα, οπωροφόρα και μη. Σε κάθε γέννηση παιδιού φυτεύεται κι ένα δέντρο, σύμφωνα με της παραδόσεις τους. Και κάθε παιδί θα πρέπει να φυτέψει από ένα νέο δέντρο, το οποίο οφείλει να ποτίζει και να περιποιείται καθημερινά. Οποιοδήποτε εθνικό γεγονός γιορτάζεται με τη δημιουργία ενός δάσους.

Έχουν καταρτιστεί και συνεχώς εφαρμόζονται τα πιο θαρραλέα και γιγαντιαία σχέδια για τη δεντροφύτευση της χώρας. Υπολογίζεται ότι στη Γαλιλαία έχουν φυτευτεί γύρω στα 25 εκατομμύρια δέντρα! Ο λαός Ισραήλ θέτει σε εφαρμογή τα λόγια του Μωυσή που είχε πει στους Ισραηλίτες, όταν επρόκειτο να εισέλθουν στη Χαναάν: «Όταν μπείτε στη γη, θα φυτέψετε κάθε δέντρο για τροφή» (19:23).

Αλλά η φυσική αυτή αναγέννηση της χώρας, που είχε προαναγγείλει ο προφήτης Ησαΐας, καθώς και άλλοι προφήτες, αποτελεί ένα ακόμα χαρακτηριστικό σημείο της επιστροφής του Μεσσία.

Για να πρασινίσει η Παλαιστίνη χρειαζόταν άφθονο νερό. Πώς όμως θα ήταν τούτο δυνατόν, εφόσον για πολλούς αιώνες η κατάρα του Θεού ήταν εξαπλωμένη πάνω της; Η ξηρασία και η εγκατάλειψη, καθώς και η έλλειψη μεγάλων ποταμών, εκτός από τον Ιορδάνη, είχαν μεταβάλλει τη χώρα σε γη άγονη και άνυδρη.

Στον προφήτη Ιεζεκιήλ διαβάζουμε: «Θα παραδώσω τη γη σε όλεθρο και ερήμωση... τα βουνά του Ισραήλ θα ερημωθούν... εξαιτίας όλων των βδελυγμάτων τους, που έπραξαν» (33:28-29). Σήμερα, όμως, η κατάσταση άλλαξε ριζικά. Πριν ακόμα γίνει η ανασύσταση του κράτους, οι νέοι κάτοικοι της χώρας, που έρχονταν ως πρόσφυγες από διάφορα μέρη, παρά τα εμπόδια και τις απειλές των Αράβων και τη μεροληπτική συμπεριφορά των βρετανικών αρχών, έδιναν τη μάχη ενάντια στην έρημο με πείσμα και με όλα τα σύγχρονα τεχνικά μέσα. Και η γιγαντιαία αυτή προσπάθεια ύδρευσης εξακολουθεί να γίνεται μεθοδικά.

Κάθε σταγόνα νερού θεωρείται πολύτιμη και χρησιμοποιείται με τον καλύτερο τρόπο. Φράγματα έχουν κατασκευαστεί στον Ιορδάνη. Τα έλη που σχηματίζονταν από τα νερά του και ήταν διαρκείς εστίες ασθενειών και μόλυνσης, έχουν εξυγιανθεί. Εκτάσεις με χιλιάδες στρέμματα που ήταν γνωστά ως τα έλη της Χουλέ, τα νερά δηλαδή της Μερώμ, κατά τη Βίβλο, έχουν τώρα μεταβληθεί σε εύφορες πεδιάδες.

Αλλά η χρησιμοποίηση του νερού στην Παλαιστίνη δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. Για να αξιοποιηθεί η λίμνη της Τιβεριάδας έγιναν τεράστια έργα. Έγινε ένα φράγμα με γιγαντιαίες εγκαταστάσεις άντλησης, επειδή το έδαφος είναι χαμηλότερο από την επιφάνεια της θάλασσας κατά 200 μέτρα και το νερό θα έπρεπε να ανέβει πάνω από τα 400 μέτρα, στα ύψη της Γαλιλαίας.

Εκτός όμως από την Τιβεριάδα, υπάρχει και ένας μικρός ποταμός, ο Γιαρκών, που εκβάλλει κοντά στο Τελ-Αβίβ, αφού έχει στο μεταξύ αρδεύσει την κοιλάδα του Σαρόν.

Από τον ποταμό αυτόν, με μεγάλους αγωγούς, διαμέτρου 1,70 μέτρου και μήκους 100 χιλιομέτρων, διοχετεύεται το νερό προς την έρημο Νεγκέβ, όπου αρδεύεται έκταση 20.000 εκταρίων. Το τεράστιο αυτό έργο, όταν κατασκευάστηκε, κόστισε 100 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα. Το λαμπρό όμως αποτέλεσμα της γιγάντιας αυτής προσπάθειας, ήταν να αρχίσει η έρημος να πρασινίζει και να ανθίζει.

Η άμμος άρχισε να υποχωρεί μπροστά στις φυτείες και τα δάση. Και μπορεί κανείς να πει ότι η κοιλάδα του Σαρόν τροφοδοτεί και δίνει ζωή στην έρημο του Ιούδα. Άραγε ο προφήτης Ησαΐας είχε δει εκ των προτέρων τον μεγάλο αυτόν αγωγό του ποταμού Γιαρκών, όταν έλεγε:

«Η έρημος και η άνυδρη γη θα ευφρανθούν γι’ αυτά, και η ερημιά θα αγαλλιάσει, και θα ανθίσει σαν ρόδο. Θα ανθίσει άφθονα, και μάλιστα θα αγαλλιάσει χαίροντας και αλαλάζοντας».

Αλλά και άλλα σχέδια μεγαλόπνοα για την άρδευση της ερήμου καταρτίστηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή, για να διοχετεύεται νερό στη Νεγκέβ από τη λίμνη της Τιβεριάδας. Υπολογίζεται ότι μεταφέρονται εκεί γύρω στα 320 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως.
του Δ. Μαγκριώτη

13/10/11

Το Ισραήλ, η Ιερουσαλήμ και οι άλλες θρησκείες

Το 320 π.Χ. ο Μ. Αλέξανδρος κατέκτησε την Ιουδαία και προχώρησε ανατολικά, όπου σύντομα έφτασε στις δυτικές όχθες του Ινδού ποταμού. Στο πέρασμά του άφησε βαθειά τα ίχνη του ελληνικού πολιτισμού και το κυριότερο: η ελληνική γλώσσα έγινε η κοινή γλώσσα όλων των εθνών της εποχής από τη Δύση μέχρι την Ανατολή. Το γεγονός αυτό δεν είναι άσχετο με το ότι η χριστιανική θρησκεία διαδόθηκε πολύ εύκολα, επειδή όλα τα γραπτά των Αποστόλων, εκτός από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, γράφτηκαν στα ελληνικά. Γύρω στα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ., ο Πτολεμαίος ο Φιλάδελφος προχώρησε στη μετάφραση της εβραϊκής Βίβλου και άλλων βιβλίων της εβραϊκής φιλολογίας, από Εβδομήντα σοφούς, για τη χρήση όλων όσων μιλούσαν την ελληνική γλώσσα.

Η Ιερουσαλήμ από πολύ νωρίς έγινε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος όλων των εθνών της περιοχής λόγω της στρατηγικής της θέσης, επειδή ακριβώς βρισκόταν στο σταυροδρόμι που ένωνε την Ανατολή με τη Δύση. Ο βασιλιάς Δαβίδ την έκτισε στο μέρος που βρίσκεται σήμερα, πάνω στο λόφο Σιών, στο κέντρο της Ιουδαίας, σε μια θέση που δεσπόζει σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Η αίγλη της πόλης συγκέντρωσε γρήγορα τη δύναμη όλου του Ισραήλ, που αρχικά ήταν διηρημένο σε 12 φυλές, μετά, στη διάρκεια της βασιλείας του Δαβίδ, ενώθηκε σ’ ένα έθνος, και αργότερα, στη διάρκεια της βασιλείας του Ροβοάμ, του γιου του Σολομώντα, διαιρέθηκε στα δύο βασίλεια του Ισραήλ και του Ιούδα, μέχρι την καταστροφή του έθνους από τους Βαβυλώνιους τον 5ο αιώνα π.Χ.

Η ιστορία του Ισραήλ είναι ένα θαύμα επιβίωσης ενός λαού, μέσα από τους διαρκείς πολέμους και τους κατατρεγμούς, από τις καταστροφές και τις διώξεις.

Η εμφάνιση του Χριστού δημιουργεί μια νέα σελίδα στην ιστορία του κόσμου, γιατί η νέα θρησκεία βασίζεται και αυτή στην αποκάλυψη του εβραϊκού θρησκευτικού πανοράματος, όπως αυτό εκτίθεται στη Μωσαϊκή παρουσίαση του όρους Σινά και στις προφητείες των Προφητών του λαού Ισραήλ.

Τόσο η εμφάνιση όσο και η εξέλιξη του Ιουδαϊσμού, του Χριστιανισμού και του Μουσουλμανισμού έχει σαν επίκεντρο την Ιερουσαλήμ και όλες την θεωρούν κοιτίδα των απαρχών και της ιστορίας τους.

Βέβαια, κάθε μια από τις τρεις αυτές θρησκείες έχει τη δική της θεώρηση του οντολογικού προβλήματος της γης (του ανθρώπινου δηλαδή προορισμού), αλλά όλες καταλήγουν στην παραδοχή ενός Θεού που ο χώρος της παρουσίας του είναι παγκόσμιος και η κυριαρχία του είναι απόλυτη μέσα στο Σύμπαν. Ενός Θεού που ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο και για το αιώνιο του μέλλον, όπως επίσης και γι’ αυτά που συμβαίνουν σ’ αυτόν τον κόσμο της επίγειας σταδιοδρομίας του.

Σκοπός της έκθεσης των σκέψεών μου δεν είναι ούτε η ανάλυση των δοξασιών της κάθε μιας από τις θρησκείες αυτές, ούτε η συγκριτική παρουσίασή τους.

Θα σταθούμε στον ιστορικό τους ρόλο μέσα στον χώρο της Γης της Υπόσχεσης. Επειδή, κατά κάποιο τρόπο, όχι μόνον ο Ισραήλ, αλλά και οι άλλες θρησκείες θεωρούν την Ιερουσαλήμ σαν το κέντρο της πνευματικής τους υπόστασης.

ΙΣΡΑΗΛ
Η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του εβραϊκού έθνους από την εποχή του Δαβίδ (1000 π.Χ.). Η οικοδόμηση του Ναού από τον βασιλιά Σολομώντα, γιο του Δαβίδ, την κατέστησε το επίκεντρο της λατρείας του λαού Ισραήλ. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι, σύμφωνα με τη Μωσαϊκή εντολή, η λατρεία του Κυρίου γίνεται στον Ναό, όπου ο Αρχιερέας προσφέρει το αίμα των θυσιών στον Θεό μια φορά το χρόνο στα Άγια των Αγίων, στο εσωτερικό της Σκηνής του Μαρτυρίου και κάνει τις θυσίες για την απολύτρωση από τις αμαρτίες υπέρ του λαού, τότε, η παρουσία και η ύπαρξη του ναού, στο χώρο όπου χτίστηκε ο αρχικός, είναι ζήτημα σοβαρό για την εκπλήρωση των ονείρων του έθνους, που αποβλέπει στην ημέρα που θα δει την ανάσταση της πεσμένης Σκηνής του Δαβίδ.

Η Ιερουσαλήμ και ο Ναός του Κυρίου αποτελεί για το έθνος το σύμβολο της ενότητάς του, γιατί δεσπόζει η θρησκευτική και πολιτική ιδέα της Σιών, δηλαδή του πόθου για τη ξανασυγκέντρωση του λαού Ισραήλ και τη δημιουργία ενός κράτους που θα αποτελεί ένα ασφαλές καταφύγιο για τον ταλαιπωρημένο εβραϊκό λαό.

ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΣΜΟΣ
Δημιουργήθηκε από τη διδασκαλία του Μωάμεθ, τον 6ο αιώνα μ.Χ., ο οποίος εντυπωσιάστηκε καθώς μελετούσε τις δύο θρησκείες της αποκάλυψης και δανείστηκε στοιχεία και από τις δυο. Είναι θρησκεία μονοθεϊστική, πιστεύει στην ηθική συμπεριφορά των ανθρώπων και στην αποδοχή τους από τη θεία κρίση. Είναι όμως θρησκεία μίσους, διαδόθηκε με το ξίφος, ενθάρρυνε τη σκλαβιά, την πολυγαμία και τον εξανδραποδισμό της γυναίκας.

Η εξάπλωση του Ισλάμ συμπίπτει με την εξασθένηση της χριστιανικής εκκλησίας, από τη διαίρεση και τη λατρεία των εικόνων και των λειψάνων των μαρτύρων. Ήταν μια επανάσταση κατά της χριστιανικής ειδωλολατρίας της εποχής εκείνης. Στην Ιερουσαλήμ, την οποία οι Άραβες κατέκτησαν το 636 μ.Χ., χτίστηκαν πολλά τεμένη (mosk), όπως το τέμενος του Al – Aksa και μετέπειτα του Ομάρ, επάνω στο βράχο του όρους Μοριά, όπου ήταν χτισμένος ο Ναός του Σολομώντα.

Η Ιερουσαλήμ θεωρείτο από τους Μουσουλμάνους ένα από τα τρία πνευματικά κέντρα της παγκόσμιας λατρείας του Ισλάμ, κατά τα 500 χρόνια της κατοχής της από τους Άραβες, μαζί με τη Μέκα και τη Μεδίνα. Η επιλογή αυτή έγινε για λόγους πολιτικούς και γεωγραφικούς λόγω της σπουδαιότητας της θέσης της πόλης και για τη συντήρηση του πνεύματος του Παναραβισμού, που είναι έντονος στην πολιτική του Ισλάμ.

Η ύπαρξη των αραβικών κρατών γύρω από την Ιερουσαλήμ και η κατοχή, μέχρι το 1967, του ανατολικού τμήματος της πόλης από την Ιορδανία, δημιουργεί και συντηρεί ένα μόνιμο πρόβλημα ασφάλειας για το κράτος του Ισραήλ, που δυστυχώς δεν φαίνεται να βρίσκει τη λύση του στο εγγύς μέλλον, εφόσον το αραβικό μίσος συντηρείται επιμελώς από το παγκόσμιο Ισλάμ, που αποβλέπει στην εποχή που θα καταλάβει και πάλι όλα τα χαμένα αραβικά εδάφη, που με τόσο αίμα και θυσίες τους απέσπασε ο λαός Ισραήλ.

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ
Ο χριστιανικός κόσμος, γενικά, αποβλέπει με φιλόστοργο μάτι στην προστασία του Ισραήλ και στη συντήρηση του έθνους αυτού πάνω στα εδάφη των προγόνων του, στη Γη της Υπόσχεσης του Θεού.

Ο χριστιανικός κόσμος γνωρίζει ότι η θρησκεία του βασίζεται στην αναλλοίωτη αλήθεια της αποκάλυψης του Θεού, όπως αυτή φανερώθηκε στον Αβραάμ και στους Πατριάρχες και στην αυθεντία του Νόμου του Κυρίου, όπως αυτός δόθηκε στον Μωυσή επάνω στο όρος Σινά. Ο ίδιος ο Χριστός λέει στον Ματθαίο: «Μη νομίσετε ότι ήρθα για να καταργήσω τον νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα να καταργήσω, αλλά να εκπληρώσω. Επειδή, σας διαβεβαιώνω, μέχρις ότου παρέλθει ο ουρανός και η γη, ένα γιώτα ή μια κεραία δεν θα παρέλθει από τον νόμο, έως ότου όλα εκπληρωθούν» (5:17).

Εξάλλου, ο χριστιανικός κόσμος δεν έχει πολιτικές βλέψεις πάνω στο χώρο της γης του Ισραήλ, αν κι αυτή είναι η κοιτίδα όπου χαράχτηκε η διδασκαλία του Χριστού.

Στην ιδέα της χριστιανικής πίστης δεσπόζει η πίστη της ζωής μετά θάνατο και του ουράνιου πολιτεύματος, κι όπως λέει ο συγγραφέας της επιστολής προς Εβραίους: «Επειδή, δεν έχουμε εδώ πόλη που παραμένει, αλλά τη μέλλουσα επιζητούμε» (13:14).

Αντίθετα, ο χριστιανικός κόσμος είδε με ευνοϊκό μάτι την αποκατάσταση του λαού Ισραήλ στη γη των Πατέρων του, σαν μια ακόμα επιβεβαίωση της αυθεντίας των Προφητών που την προείδαν.

Η πολιτική του νέου κράτους του Ισραήλ επάνω στο θέμα της αντιμετώπισης της ελευθερίας της λατρείας των διαφόρων θρησκειών στο χώρο της Ιερουσαλήμ, αλλά και των άλλων Βιβλικών περιοχών, κυριαρχείται από την ιδέα της παροχής πλήρους ελευθερίας και αδέσμευτης και ανεμπόδιστης άσκησης τόσο της λατρείας όσο και των επισκέψεων των διαφόρων σεβασμάτων της κάθε μιας θρησκείας, εφόσον βέβαια δεν προσβάλλεται η δημόσια τάξη.

Έτσι σήμερα, εκατομμύρια πιστών ανθρώπων, από τα πέρατα της γης, έρχονται στο Ισραήλ για να επισκεφτούν τις Βιβλικές τοποθεσίες και τους παρέχεται πλήρης ασφάλεια και ευκολία για την αγνή ικανοποίηση της ανάγκης να δουν, να σκύψουν και να περπατήσουν στη Γη της Υπόσχεσης, εκεί όπου ο ουράνιος Πατέρας μας αποκάλυψε τις αιώνιες προθέσεις Του για τον άνθρωπο.

Ιερουσαλήμ και οι άλλες θρησκείες
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Η Ιερουσαλήμ έχει την πιο περιπετειώδη ιστορία από τις περισσότερες πόλεις του κόσμου. Πρώτη φορά αναφέρεται πριν από 3.500 χρόνια, όταν ο βασιλιάς της, ο Μελχισεδέκ, ευλόγησε τον Αβραάμ, μετά τη μάχη των βασιλέων (Γένεση 14:18-19). Μέσα στους αιώνες έγινε πολύ γνωστή στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου και βρίσκεται ακόμα στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Επέζησε από πολλές φημισμένες αρχαίες πρωτεύουσες και θα διατηρήσει τη φήμη της και όταν το Λονδίνο, το Παρίσι και η Νέα Υόρκη θα ακολουθήσουν στην αφάνεια άλλες μεγάλες πρωτεύουσες. Με τους φυσικούς νόμους θα έπρεπε εδώ και πολλά χρόνια να είχε ξεχαστεί. Έχει αναστατώσει τον κόσμο στο παρελθόν και εξακολουθεί να το κάνει. Καμιά πόλη δεν δοκίμασε τέτοια ερήμωση και αιματοχυσία. Στην ιστορία της υπέστη 40 πολιορκίες, 32 καταστροφές, 5 φορές ξαναγεννήθηκε από την τέφρα της και 20 φορές άλλαξε αφεντικά. Αντιμετώπισε τρεις πολέμους τα τελευταία 30 χρόνια.

Παρ’ όλα αυτά επέζησε και αυτό είναι ένα θαύμα. Πολλές φορές αναφέρεται στη Βίβλο, όπως για παράδειγμα, από τους προφήτες Ζαχαρία, Ιωήλ και άλλους. Είναι μια πόλη που δεν μπορούσε να πεθάνει και ανήκει σε μια χώρα που, αν και έμεινε σε λήθαργο για πολλούς αιώνες, ξαναγύρισε στη ζωή με δραματικό τρόπο. Αυτή η πόλη, που βρίσκεται στο κέντρο της Μ. Ανατολής, η οποία συνδέει τρεις ηπείρους, για πολλούς αιώνες είναι το κέντρο του θρησκευτικού κόσμου.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟΥΔΑΪΣΜΟ
Στην Πεντάτευχο μια φορά αναφέρεται η Ιερουσαλήμ (Γένεση 14:18). Η εντολή να λατρεύσουν τον Θεό «στον τόπο που ο ΚΥΡΙΟΣ ο Θεός σας εκλέξει» δεν αναφέρει ειδικά την Ιερουσαλήμ. Η περικοπή της Γένεσης (22:2, 14) αναφέρει το όρος Μοριά, όπου πήγε ο Αβραάμ να θυσιάσει τον Ισαάκ. Επικρατεί η άποψη ότι εννοείται η μελλοντική θέση του Ναού. Η Ιερουσαλήμ, σαν η πόλη του βασιλιά και το κέντρο της λατρείας, αναφέρεται από τα χρόνια του Δαβίδ (Β' Σαμουήλ κεφ.5-6). Κατά την πρώτη περίοδο του Ναού, το όρος είχε το όνομα Σιών και ολόκληρη η πόλη πολλές φορές αναφερόταν ως Σιών (Α' Βασιλέων 8:1, Ησαΐας 1:27). Η υπόσχεση του Θεού για μια αιώνια δυναστεία (Β' Σαμουήλ 7:16), που ανακοίνωσε ο Νάθαν στον Δαβίδ, σχετικά με την επιθυμία του βασιλιά να χτίσει ναό στην Ιερουσαλήμ, σήμαινε για τους Εβραίους ότι η πόλη θα παρέμενε ένα αιώνιο βασιλικό και πνευματικό κέντρο.

Στον κολοφώνα της δόξας της έφτασε, όταν ήταν βασιλιάς ο Σολομών. Αν και παρήκμασε μετά από τη διαίρεση των δύο βασιλείων, έμεινε κέντρο της εβραϊκής λατρείας μέχρι τη Βαβυλωνιακή εξορία. Όταν επέστρεψαν, αποκατέστησαν και πάλι το Ναό και μέχρι το 70 μ.Χ. κάθε Ιουδαίος προσπαθούσε να βρίσκεται στην πόλη κατά τις μεγαλύτερες γιορτές. Ο Ιερεμίας (3:17) προλέγει ότι στο μέλλον η Ιερουσαλήμ θα ονομαστεί «θρόνος του ΚΥΡΙΟΥ», σύμβολο της θείας δικαιοσύνης. Το μεγαλείο και η λαμπρότητα της πόλης περιγράφονται στη Βίβλο με μεγαλοπρεπείς ποιητικές εικόνες. Στον Ψαλμό αναφέρεται: «Ωραίο κατά τη θέση, χαρά ολόκληρης της γης, είναι το όρος Σιών... η πόλη του μεγάλου βασιλιά» (48:2). Στο Άσμα Ασμάτων, η «αγαπημένη» παρομοιάζεται με την Ιερουσαλήμ, που συμβολίζει την ομορφιά και τη χάρη: «Είσαι ωραία αγαπημένη μου... χαριτωμένη σαν την Ιερουσαλήμ» (6:4). Στους Ψαλμούς των Αναβαθμών (122, 125 και 132) οι προσκυνητές εξυμνούν την Ιερουσαλήμ με μεγαλοπρεπείς εκφράσεις, όπως και οι προφήτες.

Η τελετή του Πάσχα κλείνει με την προσευχή: «Τον επόμενο χρόνο στην Ιερουσαλήμ». Στις τελετές της κηδείας οι Εβραίοι δίνουν μεγάλη έμφαση στην Ιερουσαλήμ και αν δεν μπορούν να ενταφιαστούν εκεί, τοποθετείται τουλάχιστον πάνω στα μάτια τους ένα σακούλι με χώμα από την ιερή πόλη και θάβονται με το πρόσωπο προς την Ανατολή.

Με την προσδοκία ότι ο Μεσσίας θα εμφανιστεί πρώτα στο όρος των Ελαιών, το έχουν γεμίσει με τάφους, για να είναι οι πρώτοι που θα τον χαιρετήσουν. Η λειτουργία των Εβραίων, όπως και η λογοτεχνία τους, αποπνέουν μια παθητική νοσταλγία για την Ιερουσαλήμ. Η προσευχή τους, η Αμιντά, που επαναλαμβάνεται τρεις φορές την ημέρα, περιλαμβάνει μια ευλογία αφιερωμένη στην Ιερουσαλήμ, ενώ 6 από τις 9 στροφές του ύμνου που ψάλλεται την Παρασκευή το βράδυ για την υποδοχή του Σαββάτου, εκφράζουν τη λαχτάρα για την Ιερουσαλήμ. Ακόμα και σήμερα ο μεγαλύτερος πόθος των Εβραίων είναι να επισκεφτούν την Ιερουσαλήμ, αν και λίγοι μέσα στους αιώνες το κατόρθωσαν. Το πιο ιερό μέρος της γης για τους Εβραίους είναι ό,τι απέμεινε από το τείχος που υποστήριζε τον Ναό. Τα ποιήματα και οι προσευχές για την Ιερουσαλήμ εκφράζουν τους πόθους και την αγάπη όλου του λαού για την πόλη και δείχνουν ότι σε όλους τους αιώνες η Ιερουσαλήμ παρέμεινε στο κέντρο της εβραϊκής λατρείας και σκέψης.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΣΜΟ
Οι Μουσουλμάνοι έρχονται δεύτεροι από άποψη πληθυσμού στην Ιερουσαλήμ. Κατά την άποψή τους, τρία είναι τα σπουδαιότερα κατά σειρά ιερότητας τεμένη: η Καάμπα στη Μέκκα, το τέμενος του Μωάμεθ στη Μεδίνα και αυτό που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ. Το Κοράνι αναφέρει για τη νυχτερινή πορεία του Μωάμεθ προς την Ιερουσαλήμ. Στην αρχή της αποστολής του προσευχήθηκε με το πρόσωπο στραμμένο προς την Ιερουσαλήμ και είναι πιθανόν ότι το έκανε αυτό και μετά από τη φυγή του, «εγίρα», προς τη Μεδίνα. Πάντως, όταν απέτυχε να παρασύρει τους Εβραίους στη θρησκεία του, διέταξε να κυριευθεί η πόλη και άλλαξε η κατεύθυνση της προσευχής: τώρα έπρεπε να γίνεται προς τη Μέκκα και την Καάμπα. Παρά την αλλαγή αυτή, η Ιερουσαλήμ κράτησε την ιερότητά της για τους Μουσουλμάνους. Υπάρχουν ρητά (υποτίθεται του Μωάμεθ) που αποδίδουν μεγάλη αξία σε προσευχή που λέγεται στην Ιερουσαλήμ. Οι μουσουλμανικές παραδόσεις βεβαιώνουν ότι ο Ιερός Βράχος είναι ακριβώς κάτω από το θρόνο του Αλλάχ και πάνω από το Σπήλαιο των Πνευμάτων, όπου όλες οι ψυχές των νεκρών συγκεντρώνονται δυο φορές την εβδομάδα. Ακόμα συνδέουν την πόλη με την τελική ημέρα της κρίσης και διδάσκουν ότι ο άγγελος του θανάτου, Ισραφίλ, θα σαλπίσει τρεις φορές με την κερατίνη σάλπιγγα, ενώ θα στέκεται πάνω στο βράχο και ότι αυτό θα γίνει αφού η Καάμπα έρθει να επισκεφτεί το τέμενος της Ιερουσαλήμ. Λέγουν ακόμα ότι από αυτό το όρος αναλήφθηκε ο Μωάμεθ. Πιστεύουν ότι το να ζει κανείς στην πόλη αυτή εξαγνίζει την ψυχή του και βοηθάει στην προετοιμασία για το θάνατο. Οι πιστοί Μουσουλμάνοι, όπως και οι Εβραίοι, ποθούν να θαφτούν στο Όρος των Ελαιών. Η αγάπη για την πόλη και τα ιερά της αυξήθηκε όταν προσωρινά την έχασαν από τους Σταυροφόρους και η πόλη είναι ένα από τα τρία μέρη που οι ευσεβείς Μουσουλμάνοι πρέπει να επισκεφτούν στη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό εξηγεί τη συρροή Μουσουλμάνων προσκυνητών στην πόλη, που συνεχίζεται ακόμα και στην ταραγμένη εποχή μας.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Το χριστιανικό ενδιαφέρον για την Ιερουσαλήμ ξεκινά από την αρχαία αντίληψη για την ιερότητα του φυσικού και πνευματικού αυτού κέντρου του κόσμου, από όπου άρχισε η ιστορία και όπου θα φτάσει στην κατάληξή της. Κατά τη Βίβλο, η Ιερουσαλήμ οφείλει την αρχή της κατ’ ευθείαν στον Θεό. Ο Κύριος διάλεξε την πόλη και οι 2.000 περίπου παραπομπές στη Βίβλο γι’ αυτήν εξασφαλίζουν μια ιδιαίτερη θέση για την Ιερουσαλήμ στη σκέψη των Χριστιανών. Αυτοί αποτελούν το μικρότερο μέρος των κατοίκων της και είναι μεταξύ τους χωρισμένοι, αλλά είναι και οι πιο πολύ προσηλωμένοι στην πόλη. Από την επιστροφή του Μ. Κωνσταντίνου κτίστηκαν πολλοί Ναοί και πολλά ιερά που γεμίζουν την πόλη. Η ιδέα ενός ομφαλού του κόσμου ήταν γνωστή στους κατοίκους της περιοχής από την αρχαιότητα, ώστε όταν έγιναν Χριστιανοί δεν δυσκολεύτηκαν να δεχτούν τη μεγάλη εσχατολογική σημασία της Ιερουσαλήμ.

Πάντως, η μοναδικότητα της πόλης προκαλεί μερικά ερωτήματα, που ποτέ δεν έπαυσαν να διαιρούν και να προβληματίζουν τους Χριστιανούς θεολόγους: Πρέπει, δηλαδή, να πάρουμε κατά γράμμα τις αξιώσεις και υποσχέσεις του Χριστού για την πόλη; Πώς μπορεί να είναι η Ιερουσαλήμ η «κατ’ εξοχήν» Αγία πόλη, χωρίς να είναι η έδρα της Εκκλησίας; Πώς μπορεί να γίνεται εκμετάλλευση του γοήτρου της πόλης προς το συμφέρον μιας ιδιαίτερης Εκκλησίας ή ενός ιδιαίτερου έθνους; Και διάφορα άλλα τέτοια ερωτήματα. Αυτά παρουσιάστηκαν σε κάθε μια από τις κύριες περιόδους που ήταν η πόλη στα χριστιανικά χέρια. Πρώτη ήταν η περίοδος του 2ου και 3ου αιώνα, που ονομάζεται Χρυσός αιώνας, μετά η αυτοκρατορική περίοδος από τον Μ. Κωνσταντίνο μέχρι τον Ιουστινιανό, η περίοδος του Καρλομάγνου, η περίοδος των Σταυροφοριών, η εποχή που ήταν «υπό την κηδεμονία» των Μεγάλων Δυνάμεων μέχρι την εποχή που ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ. Τα πρώτα χρόνια επικρατούσε η κατά γράμμα ερμηνεία για το όραμα της Νέας Ιερουσαλήμ, αλλά καθώς δεν ερχόταν ο Κύριος και οι αιώνες κυλούσαν, η κατά γράμμα ερμηνεία υποχωρούσε και η φυσική προσήλωση στους τόπους που συνδέονταν με την τελευταία εβδομάδα της επίγειας ζωής του Κυρίου αυξανόταν. Την εποχή του Καρλομάγνου, με την προστασία του αυξήθηκε ο αριθμός των προσκυνητών και πλούσιες δωρεές γίνονταν από τους ευσεβείς. Οι Σταυροφορίες προκάλεσαν πάλι το ενδιαφέρον για την πόλη και τέλος επικράτησε μια συνεννόηση για τη συνύπαρξη με τις άλλες δύο χριστιανικές ομολογίες.

Με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ δημιουργήθηκαν και πάλι προβλήματα. Οι νίκες του Ισραήλ το 1948, 1956 και 1967 είτε ήταν ευχάριστες είτε δυσάρεστες για τη χριστιανική εκκλησία, ανάλογα με ποια άποψη δεχόταν κανείς από τις εξής δύο:
α) Η παράδοση των εκκλησιαστικών Πατέρων και μερικών Ομολογιών από τους Αναμορφωτές, που ανανέωσε ο A.Toynbee, θεωρούσαν μια εβραϊκή Ιερουσαλήμ σαν έναν αναχρονισμό χωρίς ελπίδα πραγματοποίησης και δεν ταύτιζαν το αρχαίο Ισραήλ με το νέο Ισραήλ. Η άποψη αυτή στηριζόταν στη θεωρία της Αντικατάστασης, μια θεωρία δηλαδή που ισχυρίζεται ότι η Εκκλησία αντικατέστησε τον Ισραήλ στα σχέδια του Θεού και ότι μόνον οι Χριστιανοί μπορούσαν να είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι της αληθινής διαθήκης και της Αγίας πόλης.
β) Στους Χριστιανούς που στηρίζονται στη Βίβλο, σε όποια Ομολογία κι αν ανήκουν, η επιτυχία του Ισραήλ ανανέωσε περισσότερο ή λιγότερο την ελπίδα και το ενδιαφέρον στην κατά γράμμα εκπλήρωση της Βιβλικής προφητείας. Αυτοί βλέπουν τις επιτυχίες του Ισραήλ σαν βήματα προς την εκπλήρωση της εσχατολογικής προφητείας προς τον Αβραάμ (Γένεση 15:18).

Είδαμε γιατί η Ιερουσαλήμ έχει τόση σημασία για τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες. Για τον Εβραίο είναι σημείο της αξιοπιστίας του Θεού. Για τον Μουσουλμάνο είναι ο τόπος από όπου, σύμφωνα με την παράδοσή του, αναλήφθηκε ο Μωάμεθ. Για τον Χριστιανό ο τόπος όπου σταυρώθηκε ο Χριστός. Αλλά γιατί να έχει τόση σημασία αυτή ειδικά η πόλη; Είναι βέβαια το κέντρο του κόσμου, το μέρος που χωρίζει τρεις ηπείρους, αλλά δεν έχει φυσικό πλούτο. Δεν βρίσκεται κοντά σε καμιά μεγάλη εμπορική οδό, αλλά ψηλά στους λόφους της Ιουδαίας. Δεν υπάρχει φυσική αιτία.

Όπως ο Θεός στην έρημο είπε στον λαό Του ότι, αν φτιάξουν σύμφωνα με τα σχέδιά Του μια σκηνή και ένα ιλαστήριο, θα εμφανιστεί σ’ αυτούς (Έξοδος 25:8, 29:42-43), έτσι φανέρωσε έναν τόπο της παρουσίας Του. Η Ιερουσαλήμ είναι η πόλη του Μεγάλου Βασιλιά, όπου ευδόκησε ο Κύριος να θέσει το όνομά Του. Οι πιστοί καταλαβαίνουν καλά ότι αυτό συμβολίζει την Ουράνια Ιερουσαλήμ που θα κατεβεί από τον Θεό από τον ουρανό στους έσχατους καιρούς (Αποκάλυψη 21:2). Δεν είναι περίεργο ότι ο Ησαΐας με τον προφητικό του ζήλο γράφει: «...όσοι ανακαλείτε τον ΚΥΡΙΟ, μη φυλάγετε σιωπή. Και μη δίνετε σ’ αυτόν ανάπαυση, μέχρις ότου συστήσει, και μέχρις ότου κάνει την Ιερουσαλήμ αίνεση επάνω στη γη» (62:5-7). Η Ιερουσαλήμ είναι ο τόπος όπου θα επιστρέψει ο Κύριος στη Β' Έλευσή Του και όσοι πιστεύουν στην αλήθεια ότι ο Θεός είναι Ένας, βλέπουν ότι η Ιερουσαλήμ προεικονίζει τον Ουρανό.