23/10/10

Συνέντευξη του Έλληνα Υπουργού των Εξωτερικών

Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 2010

Δημοσιογράφος: Πώς εξηγείτε την ξαφνική σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου μετά από μακρόχρονο διάστημα αρκετά ψυχρών σχέσεων; Μήπως η σύσφιξη αυτή έχει σχέση αποκλειστικά και μόνο με την ένταση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ – Τουρκίας ή έχει πραγματική βάση;

κ. Δ. Δρούτσας: Υπάρχει μια παρανόηση που πρέπει να διαλυθεί: οι σχέσεις μεταξύ των δύο λαών δεν ήταν ποτέ ψυχρές. Το ακριβώς αντίθετο: δεν υπάρχει στιγμή σύγκρουσης στη μακρόχρονη ιστορία μας, ενώ η συμβίωση των δύο λαών, τόσο στην περιοχή, όσο και στην ίδια την Ελλάδα ήταν πάντοτε αρμονική. Ας μην ξεχνάμε την ακμάζουσα εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης και την προστασία που παρείχαν στα μέλη της, και μάλιστα με αυτοθυσία, οι ελληνικής καταγωγής συμπολίτες τους κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής.
Τους δύο λαούς συνδέουν ισχυροί δεσμοί που ανάγονται στα βάθη της ιστορίας, αφού συγκαταλέγονται μεταξύ των αρχαιότερων πολιτισμών στον κόσμο και συνυπάρχουν επί αιώνες. Σήμερα οι δύο λαοί ανήκουν στην ίδια ευρωπαϊκή πολιτισμική οικογένεια και μοιράζονται κοινές πολιτιστικές αξίες.
Η αλήθεια, όμως, είναι ότι υπήρξε έλλειμμα σε πολιτικό επίπεδο ως προς τον βαθμό ανάπτυξης της διακρατικής συνεργασίας, η οποία δεν βρίσκονταν σε αντιστοιχία με την πραγματική σχέση των δύο λαών. Αυτό το έλλειμμα εμείς, προσπαθήσαμε να καλύψουμε κατά την προηγούμενη θητεία μας στην κυβέρνηση της περίοδο 1999-2004. Αλλά και τώρα, από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε την διακυβέρνηση της χώρας, είμαστε αποφασισμένοι να ενισχύσουμε και να εμβαθύνουμε τις σχέσεις μας και μάλιστα με γρήγορους ρυθμούς. Συμπίπτουμε με την ισραηλινή Κυβέρνηση ως προς αυτό, όπως φάνηκε από τις συναντήσεις των δύο Πρωθυπουργών το καλοκαίρι, και είμαι βέβαιος ότι τα απτά αποτελέσματα δεν θα αργήσουν να φανούν.

Δημοσιογράφος: Θα πρέπει να ανησυχήσει η Τουρκία από αυτή τη συνεργασία;

κ. Δ. Δρούτσας: Η συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ δεν στρέφεται εναντίον κανενός κράτους. Αντιθέτως, μια βασική παράμετρός της, είναι η ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας. Για την Ελλάδα η Μέση Ανατολή δεν είναι σημείο ενδιαφέροντος, αλλά ζωτικού συμφέροντος. Θεμελιώδης αρχή πάνω στην οποία η χώρα μου οικοδομεί την πολιτική της είναι η εδραίωση της ειρήνης και της καλής γειτονίας, που είναι η βάση για την ανάπτυξη και την ευημερία των λαών της Ανατολικής Μεσογείου. Ο στόχος είναι κοινός. Δεν θα φεισθούμε προσπαθειών για να βρούμε τον δρόμο που θα οδηγήσει στον κοινό στόχο.

Δημοσιογράφος: Μπορείτε να αναφέρετε τους τομείς στους οποίους οι δύο χώρες πρόκειται να διευρύνουν τις σχέσεις μεταξύ τους; Ακούσαμε ότι πρόκειται για στρατηγική συνεργασία και για συνεργασία σε θέματα ασφαλείας. Ήδη αυτή την εβδομάδα πραγματοποιήθηκαν κοινά γυμνάσια ελικοπτέρων των δύο χωρών.

κ. Δ. Δρούτσας: Η σχέσεις των δύο χωρών οικοδομούνται σε όλα τα επίπεδα και τους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας, του πολιτισμού, της στρατιωτικής συνεργασίας. Η κοινή προσπάθεια και επιθυμία μας είναι να αναβαθμίσουμε τη διμερή συνεργασία μας σε στρατηγική σχέση, η οποία, θα ήθελα να επαναλάβω και να τονίσω, δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά αντιθέτως ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσει σημαντικό κεφάλαιο για την εμπέδωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής μας.

Δημοσιογράφος: Μπορείτε να σχολιάσετε τα δημοσιεύματα του Ελληνικού Τύπου για το ότι υπάρχει στην Ελλάδα προσδοκία να λάβει από το Ισραήλ υψηλή τεχνολογία ασφαλείας, να αναπτύξουν οι δύο χώρες από κοινού συστήματα ασφαλείας και να αυξήσουν την μεταξύ τους συνεργασία στον τομέα των πληροφοριών;

κ. Δ. Δρούτσας: Όπως προανέφερα, η διμερής συνεργασία θα επεκταθεί και θα καλύψει όλους τους τομείς και μάλιστα κατά τρόπο ισόρροπο. Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε πλήρως όλο το δυναμικό των σχέσεων των δύο χωρών, επί τη βάσει της συμπληρωματικότητας και της εκμετάλλευσης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της κάθε χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει μια προφανής διαπίστωση, ότι, δηλαδή, το Ισραήλ είναι πρωτοπόρος χώρα στην υψηλή τεχνολογία και όχι μόνον. Θα είμαστε ευτυχείς να επωφεληθούμε από την συνεργασία στον τομέα αυτό.

Δημοσιογράφος: Μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι το Ισραήλ και η Ελλάδα συζητάνε για πιθανότητα εγκατάστασης αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ελλάδα και από την Ελλάδα στην Ευρώπη – μέσω του οποίου το Ισραήλ θα μπορεί να εξάγει αέριο από τα αποθέματα και η Ελλάδα θα έχει και η ίδια κέρδος;

κ. Δ. Δρούτσας: Ξέρω ότι έχει δοθεί μεγάλη δημοσιότητα στον ισραηλινό Τύπο στο θέμα αυτό. Ασφαλώς η ενέργεια σε κάθε μορφή της είναι πολύ σημαντικό θέμα για την Ελλάδα και την Ευρώπη, για το Ισραήλ, για όλους μας. Είναι ένας τομέας που ασφαλώς εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της διμερούς οικονομικής συνεργασίας που θέλουμε να θεμελιώσουμε. Είναι όμως νωρίς να συζητούμε για τόσο συγκεκριμένα σχέδια και ενδεχόμενα, όσο σημαντικά και αν είναι αυτά. Και μια που μιλάμε για ενέργεια θέλω να υπογραμμίσω τη σημασία που δίνουμε στη συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το μέλλον είναι εκεί, μην το ξεχνάμε αυτό.

Δημοσιογράφος: Στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα θεωρείτε σημαντική την αύξηση των Ισραηλινών επενδύσεων στην Ελληνική οικονομία; Τι θα προτείνετε στους Ισραηλινούς επενδυτές;

κ. Δ. Δρούτσας: Η Ελλάδα εξέρχεται σταδιακά από μια δυσχερή οικονομική συγκυρία. Αρχίζει ήδη να διαφαίνεται το μεγάλο οικονομικό δυναμικό της και οι πραγματικά αξιόλογες επενδυτικές ευκαιρίες που προσφέρει σε πληθώρα τομέων, όπως για παράδειγμα ο τουρισμός και οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, η προσέλκυση επενδύσεων από το Ισραήλ όχι μόνον είναι καλοδεχούμενη από ελληνικής πλευράς, αλλά πιστεύω ειλικρινά ότι θα αποδειχθεί αμοιβαία επωφελής τόσο για την Ελλάδα όσο και για τους ισραηλινούς επενδυτές. Πραγματικά, τώρα είναι η ευκαιρία για επενδύσεις στην Ελλάδα, που ως επενδυτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον αναμορφώνεται πλήρως. Ήδη το ενδιαφέρον που βλέπουμε είναι πολύ μεγάλο, κι αυτό μας δείχνει ότι έχουμε κάνει τις σωστές κινήσεις.

Δημοσιογράφος: Το καλοκαίρι πολλοί Ισραηλινοί επέλεξαν να κάνουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στα ελληνικά νησιά και όχι πλέον στην Αττάλεια – όπως συνήθιζαν κατά την διάρκεια πολλών ετών. Έχετε ενημερωμένα στοιχεία σχετικά με το πόσοι Ισραηλινοί επισκέφτηκαν το καλοκαίρι την Ελλάδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια; Ακούσαμε ότι ο τουρισμός των Ισραηλινών βοήθησε πολύ αυτό το καλοκαίρι τους Έλληνες tour operators, στο πλαίσιο της μείωσης του εσωτερικού τουρισμού στην Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Τι μπορείτε να πείτε γενικώς για τον Ισραηλινό τουρίστα και την θέση του στην Ελλάδα; Πως θα πείσετε τους ισραηλινούς τουρίστες να συνεχίσουν να επιλέγουν τα ελληνικά νησιά για τις διακοπές τους στην Ελλάδα;

κ. Δ. Δρούτσας: Όπως ξέρετε ο τουρισμός μαζί με την ναυτιλία αποτελούν τη βαριά βιομηχανία μας. Γι’ αυτό προσπαθούμε να βελτιώνουμε συνεχώς τις υπηρεσίες που προσφέρουμε ώστε να διατηρήσουμε την ελληνική φιλοξενία στο ύψος της φήμης της.
Η αύξηση του τουρισμού από το Ισραήλ είναι πράγματι θεαματική: πάνω από 60%. Το 2009 είχαμε 155.000 τουρίστες, ενώ φέτος, μέχρι τώρα, ο αριθμός έχει φθάσει στους 250.000. Η προτίμηση των Ισραηλινών μας τιμά και μας χαροποιεί και ελπίζουμε να μην είναι συγκυριακή, αλλά να έχει αυξητική τάση.
Η Ελλάδα προσφέρει μεγάλη ποικιλία: νησιωτικό και ηπειρωτικό τοπίο, πολιτισμό, μουσική, ιστορία, πολυτέλεια και απλότητα, καλοκαίρι και χειμώνα. Όλη σου την ζωή να ταξιδεύεις δεν προλαβαίνεις να εξαντλήσεις τις ομορφιές της. Ο ισραηλινός τουρίστας είναι απαιτητικός και ξέρει να εκτιμήσει αυτά που προσφέρει η Ελλάδα, σε συνδυασμό βέβαια με την γεωγραφική εγγύτητά της. Να ξέρει ότι είναι καλοδεχούμενος. Να ξέρει ότι θέλουμε η τουριστική μας σχέση να έχει μακρύ μέλλον γιατί μεταξύ άλλων είναι και μια πολιτισμική γέφυρα που ενώνει τους δύο λαούς.

Δημοσιογράφος: Ανησυχεί και η Ελλάδα από την προσέγγιση της Τουρκίας στο Ιράν και το θεωρεί αυτό επικίνδυνη περιφερειακή εξέλιξη;

κ. Δ. Δρούτσας: Κάθε χώρα είναι ελεύθερη να επιλέγει τους στόχους και τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής και να διαμορφώνει τις θέσεις της με βάση το εθνικό της συμφέρον.
Η ελληνική εξωτερική πολιτική κινείται σε δύο άξονες: στην προσήλωσή της σε σταθερές αρχές και αξίες και στη συνδιαμόρφωση της κοινής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος και η φωνή της τελευταίας στη διεθνή σκηνή.
Η στάση της Τουρκίας, η οποία είναι και υποψήφιο μέλος της ΕΕ, έναντι του Ιράν δεν ευθυγραμμίζεται με τις θέσεις της Ένωσης και αυτό είναι μια παράμετρος που έχει τη σημασία της. Εκείνο όμως που πραγματικά μας ανησυχεί είναι η έλλειψη απτής προόδου στις προσπάθειες για ειρηνική διευθέτηση του ζητήματος. Η Ελλάδα υποστηρίζει, όπως ξέρετε, τη διττή προσέγγιση που έχει η υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά την άποψή μας, χρειάζεται μια ισόρροπη προσέγγιση που δεν θα οξύνει τα πράγματα και θα οδηγήσει σε ειρηνική εκτόνωση της κατάστασης. Το διακύβευμα είναι πολύ υψηλό. Το ξέρετε καλύτερα. Είναι η ίδια η ειρήνη.

Δημοσιογράφος: Ποια είναι η θέση της Ελλάδας σχετικά με τους στολίσκους προς την Λωρίδα της Γάζας; Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα εμπόδισε τελευταίως τον απόπλου στολίσκων προς την Λωρίδα;

κ. Δ. Δρούτσας: Η Ελλάδα αντιλαμβάνεται πλήρως τις θεμιτές ανησυχίες και ευαισθησίες του Ισραήλ σχετικά με την ασφάλειά του. Παράλληλα, όμως, συνειδητοποιούμε τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις του αποκλεισμού της Γάζας. Η απόφαση του Ισραήλ για χαλάρωση των μέτρων ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, το να παραμείνει κακή η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα δεν συμβάλει στις προσπάθειες ώθησης της ειρηνευτικής διαδικασίας. Ριζοσπαστικοποιεί τμήματα του παλαιστινιακού λαού και ρίχνει νερό στον μύλο των ακραίων ριζοσπαστικών στοιχείων, πράγμα που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια του Ισραήλ και δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο βίας. Ακριβώς αυτό μας ώθησε να διαμορφώσουμε μαζί με την Κύπρο μια πρόταση, που είναι ακόμη στο τραπέζι, και που, λαμβάνοντας υπόψη όλες αυτές τις παραμέτρους και τις ευαισθησίες των ενδιαφερομένων, μπορεί να συμβάλει στην ταχύτερη ροή της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Όσον αφορά τους στολίσκους, η Ελλάδα είναι μια χώρα που σέβεται τη διεθνή νομιμότητα και τη διαφυλάσσει ως κόρη οφθαλμού. Είναι επίσης μια χώρα που έχει ισχυρή εμπορική ναυτιλία, και συνεπώς είναι πολύ ευαίσθητη σε θέματα ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, εφόσον πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.
Παράλληλα, όμως, μπορείτε να είσθε βέβαιοι ότι η Ελλάδα ενεργεί όπως πρέπει, σε όποια κατεύθυνση μπορεί, ώστε να προλάβει ενέργειες ή καταστάσεις που θα μπορούσαν να διαταράξουν ή να παρεμποδίσουν την ειρηνευτική διαδικασία στην Μ. Ανατολή. Το παλαιστινιακό δεν μπορεί να λυθεί με επικοινωνιακά τεχνάσματα, αλλά με εντατικές διαπραγματεύσεις και αναγκαίους συμβιβασμούς.

Δημοσιογράφος: Τι κοινά βλέπετε μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ;

κ. Δ. Δρούτσας: Η πιο εύκολη ερώτηση θα ήταν τι χωρίζει την Ελλάδα και το Ισραήλ: Τίποτα. Όσο για τα κοινά, είναι πάρα πολλά κι αγγίζουν κάθε πτυχή της ζωής Ελλήνων και Εβραίων.

Δημοσιογράφος: Οι Ισραηλινοί αγαπάνε πολύ την ελληνική κουλτούρα. Έλληνες τραγουδιστές όπως η Γλυκερία σημειώνουν μεγάλη επιτυχία στο Ισραήλ. Έχετε ακούσει για Ισραηλινούς τραγουδιστές που τραγουδάνε στα ελληνικά όπως, τον Γιούντα Πόλυκερ που είναι γόνος διασωθέντων του ολοκαυτώματος από την Ελλάδα ή τον Σλόμι Σαράγκα που τραγουδάει στα ελληνικά;

κ. Δ. Δρούτσας: Όχι μόνο τους έχω ακούσει αλλά απορώ πώς δεν έχουν ακόμα κάνει καριέρα και στην Ελλάδα. Λυπάμαι μάλιστα που η επίσκεψή μου δεν αρχίζει από Παρασκευή 15, πράγμα που θα μου έδινε την ευκαιρία να ακούσω τον Poliker στο περίφημο ZAPPA του ΤEL AVIV.

Δημοσιογράφος: Υπάρχει ακόμη μεγάλη απόσταση μεταξύ βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ κυβερνήσεων και του τρόπου που το Ισραήλ εκλαμβάνεται από την ελληνική κοινή γνώμη, η οποία είναι ακόμη πολύ κριτική προς αυτό. Πως το Ισραήλ μπορεί κατά τη γνώμη σας να αλλάξει αυτή την κατάσταση;

κ. Δ. Δρούτσας: Η ενίσχυση των διακρατικών δεσμών Ελλάδας-Ισραήλ είναι αντανάκλαση των συναισθημάτων που τρέφουν οι δύο λαοί. Πολιτική χωρίς λαϊκό έρεισμα, στις δημοκρατίες, δεν μπορεί να εφαρμοσθεί. Οι γενικεύσεις βέβαια ως προς τα συναισθήματα και την εικόνα ενός λαού δεν είναι ασφαλής σύμβουλος, ειδικά στη διπλωματία. Μια όμως που μιλάμε για την εικόνα του Ισραήλ, μου δίνετε την ευκαιρία να σας πω ότι η κακή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα και η διαιώνιση του παλαιστινιακού προβλήματος, πέραν από ζητήματα ασφαλείας, πλήττουν και την εικόνα του Ισραήλ, όχι στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Για αυτό το λόγο θεωρώ πραγματικά γενναία την απόφαση του Πρωθυπουργού Νετανιάχου να επενδύσει στις ειρηνευτικές συνομιλίες με τον Πρόεδρο Αμπάς. Θεωρώ ότι και οι δύο ηγέτες πρέπει να έχουν την υποστήριξη όλων μας στις προσπάθειές τους, αλλά και ότι μεταξύ τους πρέπει να αναπτύξουν ένα κώδικα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης που θα τους επιτρέψει να προβούν στις απαραίτητες υπερβάσεις που θα κάνουν πραγματικότητα την τελική, βιώσιμη λύση του παλαιστινιακού.


The Jerusalem Post

Dimitris Droutsas to 'Post': "We are writing new pages in the history of Greek-Israeli relations"; arrives for one-day visit.

Israeli-Greek ties have improved over the past few months at about the same pace Israeli- Turkish ties have deteriorated, but Greek Foreign Minister Dimitris Droutsas believes the two sets of relationships are unrelated.
Droutsas told The Jerusalem Post in an exclusive e-mail interview just before his arrival on Sunday night that the recent bloom in Jerusalem’s relations with Athens “categorically” has no connection to the Israeli-Turkish crisis.
International relations are not “a competitive game”, he said.
We don’t see any competitive dimension between the relationship we are developing with Israel and our relationship with Turkey”, Droutsas said. “This is because each of these relationships has its own dynamic and its own historical background. What we are doing is writing new pages in the history of Greek- Israeli relations.”
Droutsas arrived Sunday night as part of a regional trip that will also take him to Jordan, the Palestinian Authority, Egypt and Lebanon.
His visit comes about a year after George Papandreou’s center-left Panhellenic Socialist Movement (PASOK) came into power. Initially, there were concerns in Jerusalem about this government, since Jerusalem generally prefers more conservative governments in Europe, and since Papandreou’s father, Andreas, was known for pro-Palestinian, anti-Israel leanings when he was Greece’s prime minister from 1981-1989 and from 1993-1996.
But those concerns evaporated as the younger Papandreou altered his country’s relationship with Israel for the better.
For many years visits by Greek ministers were few and far between, but since a visit here by Papandreou in July, his tourism minister, minister of state, deputy foreign minister and now foreign minister have all visited.
Israeli officials have also been visiting Athens with greater frequency: Prime Minister Binyamin Netanyahu went to Greece in August, and Amos Gilad, head of the Defense Ministry’s diplomatic-military bureau, was there earlier this month. Last week the Israeli and Greek air forces carried out a joint exercise.
In addition, the Foreign Ministry, acknowledging the change in the tone from Athens, named as its new ambassador to Greece one of its senior diplomats, Aryeh Mekel, who served in the past as foreign policy adviser to Yitzhak Shamir, director- general of the Israel Broadcast Authority, and consul-general in Atlanta and New York.
Mekel, according to diplomatic officials, has in only a short time been able to establish a close working relationship with the high echelons in the Greek government.

The following are excerpts from the interview with Droutsas:

What is the purpose of your visit, so soon after the Greek prime minister’s visit in the summer and the state minister’s visit last week?
Still more visits will follow, have no doubt... My arrival here is a clear manifestation of our readiness to contribute to the promotion of the peace process, which is going through a difficult moment, and our interest in pushing forward Greek- Israeli relations.

To what do you attribute the sudden romance between Israel and Greece?
The friendship between our peoples is nothing new. It is old, tested through difficult times, and it constitutes a stable basis for strong relations between our countries.
This is the basis upon which we developed relations with Israel the last time we were in office, back in 1999 to 2004.
From the moment the new PASOK government took office – a little over a year ago – we started working again with Prime Minister Netanyahu’s government on this strategic goal: to strengthen and deepen Greek-Israeli relations within a mutually beneficial framework. Our two countries have no competing interests and therefore cooperation comes naturally. I hope that we will soon be able to see the first results of our renewed relationship.

For years Greece was considered in Israel to be pro- Palestinian, and one of the more critical countries inside Europe towards Israel. Is the sudden change of government policy backed by the Greek public?
Greece has never been prejudiced – in favor of or against – any other people or any other state. Its foreign policy has always been a principled policy. It is based on the principles of international law, and more specifically on peace and on the resolution of disputes through dialogue.
This policy has the full and firm support of the Greek people. I am sure that the increasing number of Israeli tourists who experience Greek hospitality and have people-to-people contacts in Greece can confirm that.

There are those who say that the sudden bloom in the relationship is purely a result of the friction between Israel and Turkey, reflecting the notion that “the enemy of my enemy is my friend.” How much does the Turkey equation play in the relationship?
It doesn’t, and I mean that categorically. We don’t see any competitive dimension between the relationship we are developing with Israel and our relationship with Turkey. This is because each of these relationships has its own dynamic and its own historical background.
What we are doing is writing new pages in the history of Greek-Israeli relations. And – bearing in mind how close we are and how much we can do together – we have to admit that we are starting essentially from scratch.
So let’s not look at international relations as just a competitive game. I, at least, believe that everyone in the region stands to gain from the intensification of our bilateral relations.

Others say that given Greece’s difficult economy and need for Washington’s help, the feeling is that closer ties with Israel will help Athens in Washington. Is that a consideration – that the door to Washington goes through Jerusalem?
It is no secret that Greece has found itself in difficult economic straits this past year. But we are making an all-out effort – everyone, and particularly Greek citizens – to overcome and remedy the mistakes of the past.
And this effort is paying off.
The support we are getting from our friends and partners is invaluable, of course.
In particular with regard to the US, I must say that Greece – like Israel – already has close ties, both bilaterally and in the framework of NATO.
This is only natural. We are democracies who abide by the same rules and principles in international relations.
There is also a large Greek-American community that acts as a living bridge of friendship between the two countries. In this context, it is also natural that we help each other should the need arise.

Pro-Israel and pro-Greek lobbies in Washington recently worked together to push passage of a House resolution calling for protection of Greek Orthodox religious sites in Turkish-controlled northern Cyprus. Is that an indication of a growing alliance in Washington between the Greek and Jewish lobbies?
A common feature of our peoples is the strong diaspora all over the world, and more specifically in the United States. Another common feature is the close links we have with our communities abroad and the readiness of those communities to assist in the service of national interests.
These communities enjoy good relations and cooperate directly with each other.
The improvement in bilateral relations between our two countries can also be reflected in their direct contacts, which can only get closer.

Are the closer ties between Greece and Israel causing problems with Greece’s ties with the Arab world?
On the contrary. Closer ties between Greece and Israel improve Israel’s confidence in Greece, making the latter a more useful channel of communication with the Arab world, with which Greece already has traditional ties. Besides, Arab countries are very much aware of the fact that improving relations with Israel is not aimed against any other country.

Are these ties complicating matters between Athens and Turkey?
I would say, quite the opposite. Let me stress once again that the strengthening of bilateral relations among the countries of our region can only contribute to regional stability, given that bilateral ties are not aimed against any third country.

Will Turkey allow Israel Air Force planes to practice over Greece, as they did over Turkey a few years ago?
Development of military cooperation between Greece and Israel is a sovereign prerogative of the two countries.
All the more so when this cooperation is in full compliance with international law and is not directed against any other state.

Would Greece let flotillas heading for Gaza leave from Greek ports?
Greece fully understands Israel’s security concerns. At the same time, we should not forget the [Gaza] blockade’s serious implications on the humanitarian situation of the Palestinian people living in Gaza.
It is a fact – and the Israeli leadership acknowledged this by taking considerable steps in the right direction – that the unhindered flow of humanitarian aid into the area needs to be strengthened...
Beyond that, I must say that as a country with one of the strongest merchant fleets in the world, Greece has great respect for international law and the principle of freedom of – lawful, I would add – navigation.

Foreign Minister Avigdor Lieberman said recently the EU should first solve its own problems before coming and preaching to Israel about how to solve the conflict with the Palestinians. What is your reaction to that comment?
It is my conviction that – besides any difficulties a club of 27 countries may face when dealing with such a delicate issue like the Middle East – the European Union can play a very constructive role in the region.
It is in a position to contribute, with a vast array of tools, to the achievement and consolidation of peace in the Middle East.
I believe that its presence is valuable to all sides. And I believe that the EU and Israel can improve their cooperation, which is mutually beneficial and can contribute to the peace-building process.

Are comments such as Lieberman’s leading to an increasing isolation of Israel in Europe?
In the end of the day, it is political decisions and actions that define the course of diplomacy. But statements like the one you refer to serve as a reminder of the necessity to work on improving our relations.

Some say Israel is more isolated in the world, and in Europe, than it has been for 30 years. Do you agree with that assessment?
Israel has always had very strong historical and cultural ties with Europe. There are certainly ups and downs, but the overall trend in relations between Israel and Europe is on the rise. A lot more can be done, of course, and we are all working in that direction.

Do you think the Palestinians should recognize Israel as the nation-state of the Jewish people?
I am convinced that direct talks between Israel and the Palestinians are the only way to reach a peace agreement.
I also believe that leaders on both sides will spare no effort to overcome obstacles to achieving peace in the region.
We believe that the two-state solution, with a democratic, viable, peaceful and sovereign Palestinian state and Israel living side by side within secure and recognized borders is the only solution that can bring peace and stability in the whole area.

Have you sensed a marked increase in Israeli tourism to Greece following the deterioration in ties with Turkey?
It is true that the number of Israeli tourists to Greece has been much higher this year in comparison to the past. We welcome Israeli tourists to Greece... Tourism is a bridge of friendship between our peoples, which should grow ever stronger.


A Greek love affair
As tensions with Turkey grow, Israel bolsters ties with neighboring Greece. Foreign Minister Dimitris Droutsas says friendship between two nations can only get stronger.

The relationship between Israel and Greece at this time can be described as a love affair. After a long period of cool relations, accompanied by harsh criticism of Israel, a new era has begun under the leadership of Greek Prime Minister George Papandreou. The reason for the rapprochement, and for the warm Israeli ties with Cyprus as well, has to do with the grave crisis in Israel-Turkey ties – with Ankara being a longtime rival of the two island states.
The love affair pertains to almost every aspect. Israeli tourists who abandoned Turkish resorts discovered Greece and saved the locals from the damages of the grave economic crisis. Meanwhile, Israeli and Greek gunships engaged in a joint maneuver last week, possibly as a hint to Turkish PM Erdogan, who put an end to such Israeli-Turkish cooperation. On another front, talks are underway on a future gas pipelines from Israel to Europe that would pass through Greece.
In recent weeks, Greek media outlets have reported at length about the dramatic improvement in ties between the two countries. A Greek military source said that Israel is mostly interested in aviation cooperation, while the Greeks expected to receive defense technologies and embark on joint projects to develop defense systems.
In August, Prime Minister Benjamin Netanyahu visited Greece as PM Papandreou's guest, and last week a senior Greek delegation visited Israel in order to identify areas for cooperation. In an unusual move, delegation members met with PM Netanyahu, as well as other senior officials.
In another development highlighting the current idyll, Greek Foreign Minister Dimitris Droutsas landed in Israel Sunday for a two-day visit. Among other things, he was expected to sign a new aviation cooperation agreement with his counterpart, Avigdor Lieberman.

Strategic interests
Ties between the two nations were never cold and have been conflict-free, despite their long history, Droutsas told Yedioth Ahronoth in a special interview, adding that the current Greek government intends to bolster the renewed tied further.
When asked if Turkey should be concerned, Droutsas said that the cooperation between Jerusalem and Athens would never go against any other nation. On the contrary, he said, "One of the main parameters here is to stabilize the entire region. The Middle East is of vital interest for Greece." Athens, he added, wishes to cultivate peaceful and neighborly relations in the region, which could only benefit its prosperity.
Israel and Greece share political, economic, cultural and defense ties, he continued, and also to create strategic ties which would span all areas equally. "One thing is very clear – Israel is a pioneering nation when it comes to high-tech and we would be thrilled if such cooperation proved fruitful."
As for the rumored Israeli-Greek gas line, Droutsas said that energy, in any form, is of great significance to Greece and Europe, and naturally – for Israel as well. Nevertheless, he qualified, it is still too early to discuss specific plans.
The Greek economy has been slowly recovering from one of the worst recessions in its history, and the gradual process – and underlying potential – has not escaped the attention of Israeli investors, who are eying Greek investments. According to Droutsas, the biggest potential currently lies in the tourism and renewable energy industries and the government in doing its best to attract foreign investors.
The deepening crisis between Israel and Turkey had a resounding effect on the Turkish tourism industry, as tension between the two leading Israelis to practically abandon their once-favorite vacation destination, in favor of nearby Greece.
"There is a very impressive 60% growth in tourism from Israel. If in 2009 155,000 Israelis visited us, in 2010, so far, we've had over 250,000. We are delighted and flattered that Israelis prefer Greece now, and we hope it will not be a fleeting phenomenon, but one that keeps growing," Droutsas said.
Greece's beauty, he added, is one that takes a lifetime to experience. "Israelis should know that we welcome them. We want to cultivate these ties, because a touristic link is also a cultural one between our people," he said.

'We understand Israel's concerns'
But what about Turkey's new affinity to Iran? According to the Greek FM, while naturally, every nation is free to prioritize policies as it sees fit, Greece's foreign policy focuses on two avenues: pursuing a set of values and principles which promote stability, and participating in formulating European Union policies, in a way which would bolster the EU's international standing and position. "Turkey's position on Iran does not coincide with that of the EU," Droutsas said – a point that cannot be taken lightly considering that Ankara wants to become a member nation.
Greece, he added, supports the EU's position that every peaceful way to resolve the Iranian problem should be exhausted. "We are truly concerned by the fact that no such progress has been made. Things today are perilous."
When asked where Athens stands on the issue of Gaza-bound flotillas – especially in view of recent report that it had prevented such sails from leaving its shores, Droutsas treads carefully: "Greece understands Israel's legitimate security concerns perfectly. Simultaneously, we understand the humanitarian problems in Gaza. Israel's decision on mitigations was a step in the right direction, but the difficult situation in Gaza does not contribute to the peace process."
Gaza's frustration, he continued, "Pushed parts of the Palestinian people to the extreme and fuels the fires of radical groups, which in turn has various implications on Israel's security. The situation has prompted Greece and Cyprus to promote an initiative which may ease the flow of humanitarian aid to the Gaza Strip."
Greek public opinion of Israel, however, is less forgiving, but Droutsas believes that can be changed.
"Strengthening the ties between our countries reflects a sentiment shared by both nations...the harsh humanitarian situation in Gaza and the perpetuation of the Palestinian problem harm Israel's international image, not just its image in Greece.
"That is why I feel Prime Minister Benjamin Netanyahu's decision to pursue peace talks with Mahmud Abbas is so important. Both leaders deserve our support. They must develop mutual trust that would enable them to resolve the situation."
Droutsas also believes that the differences between Israelis and Greeks are minute.
"We have so much in common, in all aspects of life," he said. To illustrate, he points out that he has no idea how it is that the many successful Greek-style Israeli singers, such as iconic singer Yehuda Poliker, have yet to become mega-stars in Greece.
"I wish my visit had started on a Friday – I missed the chance to see Poliker at the Zapa Club in Tel Aviv," he said.

3/10/10

Πότε θα έρθει η ειρήνη στη Μ. Ανατολή;

Είτε το πιστεύουμε είτε όχι, η Αγία Γραφή (όχι το ξίφος του φόνου και του μακελειού) πρόκειται να έχει την τελευταία λέξη στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο σήμερα, μαζί με τις εύλογες ελπίδες για την τωρινή ειρηνευτική διαδικασία, βρισκόμαστε ακόμα μπροστά σε πεισματικούς και σκληρούς ανταγωνισμούς που φέρνουν σε αμηχανία και αποκαρδιώνουν οποιονδήποτε ελπίζει σε ικανοποιητικές λύσεις. Οι ακανθώδεις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή αποτελούν τεράστιο έλλειμμα και στις φυσικές και στις ανθρώπινες πηγές.

ΜΙΑ ΑΣΤΑΘΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΚΗΝΗ
Στην πολυσύνθετη διεθνή σκηνή του σήμερα, η τρομοκρατία σε πόλεις, όπως η Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβίβ, μόνιμα επιβραδύνει την ειρηνευτική διαδικασία. Μια - δυο βόμβες εξαλείφουν χιλιάδες ώρες διπλωματίας. Είναι δύσκολο να κρατήσεις το μυαλό σου προσηλωμένο στην ειρήνη, όταν η πατρίδα σου δέχεται επιθέσεις από τρομοκράτες. Το τεύχος του «The Economist» της 9ης Μαρτίου 1996 συνόψιζε τη σκληρή πραγματικότητα της κατάστασης: «Οι Ισραηλινοί, πληγωμένοι από τη σφαγή τόσων ανθρώπων, πιστεύουν ότι έχουν εξαπατηθεί στη συμφωνία ‘γη για ειρήνη’ με τους Παλαιστίνιους (παραχώρηση εδαφών για επίτευξη ειρήνης). Αλλά η εναλλακτική λύση είναι αποκαρδιωτική: τρία χρόνια θαρραλέου ρίσκου έχουν πάει χαμένα. Ένας σκληρός πόλεμος φθοράς, ένα τέλος στις ελπίδες του Ισραήλ για ομαλές σχέσεις με το μουσουλμανικό κόσμο. Οι σκοτεινοί εγκέφαλοι πίσω από τους βομβιστές αυτοκτονίας μπορούν να συγχαίρουν τους εαυτούς τους. Σπάνια η τρομοκρατία υπήρξε τόσο αποτελεσματική στην επίτευξη των σκοπών της».
Οι βομβιστικές ενέργειες πραγματικά δοκιμάζουν την αφοσίωση ενός έθνους στην ειρηνευτική διαδικασία. Η ενδεχόμενη απειλή πολλών τρομοκρατών που θα είναι έτοιμοι να κάνουν βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, ρίχνει μια σκιά πάνω από το Ισραήλ. Ο πρώην αρχιραβίνος του Λονδίνου Λορντ Γιακόμποβιτς, έχει γράψει ότι: «πρέπει να συνεχίζουμε τις ειρηνευτικές προσπάθειες σαν να μην υπήρχε τρομοκρατία, και τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας σαν να μην υπήρχαν ειρηνευτικές προσπάθειες».
Αλλά η τρομοκρατία δεν είναι η μόνη απειλή για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Πόλεμοι που έχουν διεξαχθεί με συμβατικές μεθόδους αφθονούν στη διάρκεια του περασμένου αιματοβαμμένου αιώνα. Πάνω από μια δεκαετία το Κουβέιτ φοβόταν εισβολή από το Ιράν. Λίγο αργότερα η σφαγή ήρθε πράγματι, αλλά από το Ιράκ.
Σήμερα η αξιοπιστία της βρετανικής πολιτικής έχει μειωθεί σοβαρά λόγω της αποκάλυψης των πωλήσεων όπλων στο Ιράκ. Ποιος ξέρει για ποιο άλλο κράτος ή τρομοκρατική ομάδα θα ακούσουμε ότι αγόρασε όπλα; Όπως σχολίασε ο βρετανός σχολιαστής ειδήσεων P. Worsthorne, αμέσως μετά τον Πόλεμο στον Κόλπο: «Ο Σαντάμ Χουσεΐν δεν είναι ο μοναδικός στο είδος του. Θα υπάρξουν και άλλοι οπορτουνιστές του Τρίτου Κόσμου ενθαρρυμένοι από το παράδειγμά του, που σχεδόν τα κατάφερε να πραγματοποιήσει το τολμηρό κι αδίστακτο σχέδιό του». Έτσι οι ματαιοδοξίες και οι παραλογισμοί της ανθρώπινης φύσης υπερβαίνουν τα σύνορα του χρόνου, του τόπου και της πολιτικής.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
Ωστόσο έχουμε κάθε λόγο να ελπίζουμε μακροπρόθεσμα. Στην πραγματικότητα, η Μέση Ανατολή έχει ένα ένδοξο μέλλον που μπορούμε να το κατανοήσουμε όταν δεχτούμε το υγιές βιβλικό όραμα για την περιοχή. Ας αρχίσουμε μια εκτίμηση των προβλημάτων της περιοχής μέσα από μια σύντομη θεώρηση του πολύ σημαντικού ιστορικού υπόβαθρου που υπάρχει πίσω από τις τωρινές συνθήκες. Το 50% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου βρίσκονται στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με ένα χάρτη της National Geographic Society, το Ιράκ και το Κουβέιτ κατέχουν αποθέματα 200 δισεκατομμυρίων βαρελιών. Τόσο μεγάλη είναι η στρατηγική σημασία αυτών των χωρών που προσελκύουν το ενδιαφέρον όλου του κόσμου.
Έτσι το πετρέλαιο είναι ο πραγματικός βασιλιάς (ο παντοδύναμος σεΐχης) στη Μέση Ανατολή. Ένας από τους λόγους που οι Δυτικές δυνάμεις πήγαν στον Πόλεμου του Κόλπου το 1991 ήταν για να εμποδίσουν ένα πιθανό μονοπώλιο πετρελαίου από το Ιράκ, που θα έλεγχε και τις πηγές του Κουβέιτ. Ας θυμηθούμε ότι το πετρέλαιο είναι πάντα ο αόρατος παίκτης στην περιοχή του Περσικού κόλπου. Αλλά πιο βασικό, ακόμα και από το πολύτιμο πετρέλαιο, για τη Μέση Ανατολή είναι οι πανάρχαιοι ανταγωνισμοί. Παρά τις διπλωματικές προόδους μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων για επίτευξη ενός ξεχωριστού Παλαιστινιακού κράτους, οι αρχαίες φιλοδοξίες για την περιοχή συνεχίζουν να δημιουργούν συγκρούσεις. Το Ιράκ και το Κουβέιτ έχουν μακρά ιστορία αμφισβητήσεων, που έχουν άλλοτε αναζωπυρωθεί και άλλοτε υποχωρήσει σύμφωνα με το πολιτικό κλίμα που υπερισχύει. Το ίδιο συμβαίνει και μεταξύ Ιράκ και Ιράν: οι δυο αυτές μουσουλμανικές χώρες πολέμησαν η μια την άλλη επί οκτώ χρόνια, προξενώντας χιλιάδες θύματα, και κατέληξαν να συμφωνήσουν για την περιβόητη αμφισβήτηση των συνόρων τους μ’ έναν υποτιθέμενο φιλικό τρόπο, κάτω από την πίεση της Δυτικής παρουσίας στον Περσικό κόλπο.
Μακροπρόθεσμα, ο πόλεμος έχει κανένα νόημα; Επιλύει πραγματικά κάποιο από τα προβλήματα της περιοχής;

ΠΩΣ ΑΡΧΙΣΑΝ ΟΛΑ
Περισσότερο ίσως κι από οποιαδήποτε άλλη περιοχή του πλανήτη, η Μέση Ανατολή είναι μια περιοχή όπου το παρελθόν συναντάει το μέλλον. Καμιά άλλη ανθρώπινη σύγκρουση δεν είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στην αρχαιότητα. Η Βίβλος δείχνει ότι η Μέση Ανατολή είναι εκεί όπου το ανθρώπινο γένος συνειδητά άρχισε να σκέφτεται για τους πνευματικούς του προορισμούς στον κόσμο. Είναι εκεί όπου ο άνθρωπος για πρώτη φορά κατάλαβε ότι δεν είναι μόνο ένα υλικό δημιούργημα, αλλά έχει και πνευματικές, άυλες και συναισθηματικές ανάγκες. Όπως δείχνουν ξεκάθαρα τα πρώτα κεφάλαια της Γένεσης, η θρησκεία (και η αληθινή και η ψεύτικη) άρχισαν σ’ εκείνη τη θρυλική περιοχή του πλανήτη.
Η Μέση Ανατολή είναι η πατρίδα τριών κύριων συστημάτων πίστης, τα οποία έχουν σημαντικά επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίον κατανοούμε τη ζωή και το θάνατο, το καλό και το κακό, το σωστό και το λάθος. Οι ρίζες των τριών παγκόσμιων θρησκειών (Ιουδαϊσμού, Χριστιανισμού και Ισλαμισμού) βρίσκονται εκεί. Βέβαια κάθε μια από αυτές έχει σοβαρές διαιρέσεις. Φονταμενταλιστές εξτρεμιστές αγωνίζονται να επιβάλλουν ακραίες λύσεις για τα προβλήματα της περιοχής. Το σύγχρονο κράτος του Ισραήλ κατά καιρούς έχει διεκδικήσει τα βιβλικά όρια της Ιουδαίας και Σαμάρειας. Η «Τζιχάντ» (ιερός πόλεμος) είναι η επαναλαμβανόμενη αραβική κραυγή, την οποία η Δύση έχει συνηθίσει να ακούει. Ένας ιερός πόλεμος δεν είναι κάτι το άγνωστο στον παραδοσιακό Χριστιανισμό, αν θυμηθούμε τις Σταυροφορίες.

ΟΧΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΙ ΕΧΘΡΟΙΠαρά τις καλύτερες προσπάθειες των σημερινών πρωταγωνιστών στις ειρηνευτικές διαδικασίες, τα αραβικά κράτη και το Ισραήλ έχουν ακόμα μεγάλη δυσκολία στο να συνυπάρξουν ειρηνικά στην περιοχή. Ωστόσο, δεν ήταν πάντα εχθροί. Πράγματι, επί αιώνες οι Εβραίοι ευδοκιμούσαν μέσα στον αραβικό πολιτισμό. Λίγο μετά το θάνατο του Μωάμεθ το 632 μ.Χ., οι Άραβες ξεκίνησαν την κατάκτηση μεγάλων περιοχών του γνωστού κόσμου. Γρήγορα κυριάρχησαν στη Βόρεια Αφρική, την Αραβική Χερσόνησο, την Παλαιστίνη, την Περσία, τη Νότια Ιταλία και σε μεγάλο μέρος της Τουρκίας και Ισπανίας. Στους επόμενους αιώνες, ο αραβικός πολιτισμός αναπτύχθηκε πολύ περισσότερο από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό.
Ο Μπέρτραντ Ράσελ στο βιβλίο του «Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας» περιέγραψε τον τρόπο με τον οποίον οι εβραϊκές κοινότητες άκμασαν κάτω από τους Άραβες. Μετά την περιγραφή των διωγμών που υπέστησαν οι Εβραίοι στη χριστιανική Ευρώπη, και τη συνεπαγόμενη έλλειψη εβραϊκής συμμετοχής στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, ο Ράσελ συνέχισε: «Στις μουσουλμανικές χώρες, αντίθετα, οι Εβραίοι τον περισσότερο καιρό δεν υπέφεραν κατά κανένα τρόπο, ιδιαίτερα στην Ισπανία των Μαυριτανών, συνέβαλλαν στην παιδεία. Μετά, όταν οι Χριστιανοί κατάκτησαν ξανά τη νότια Ισπανία, ήταν οι Εβραίοι στο μεγαλύτερο βαθμό αυτοί που τους μετέδωσαν τις γνώσεις των Μαυριτανών. Μορφωμένοι Εβραίοι που γνώριζαν εβραϊκά, ελληνικά και αραβικά, και ήταν εξοικειωμένοι με τη φιλοσοφία του Αριστοτέλη, μετέδωσαν τις γνώσεις τους στους λιγότερο μορφωμένους δασκάλους των σχολείων».[1]
Η ανακάλυψη στην Ευρώπη, από Άραβες και Εβραίους, πολλών ελληνικών κειμένων οδήγησε τελικά στην Αναγέννηση και στην άνοδο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Και σήμερα οι Ευρωπαίοι, οι Άραβες και οι Εβραίοι θα μπορούσαν να κερδίσουν πολλά από τη συνεργασία. Δυστυχώς, οι Σταυροφορίες, οι διωγμοί, και η Τζιχάντ αποτελούσαν κάτι το πολύ κοινό στην ιστορία τους.
Ωστόσο, στην ερχόμενη βασιλεία του Μεσσία, οι απόγονοι αυτών των τριών ομάδων θα μάθουν να ευημερούν από κοινού και μέσα σε ατμόσφαιρα ειρήνης.
Σήμερα, η Μέση Ανατολή δεν είναι η πηγή του πνευματικού φωτός που ο Θεός την είχε προορίσει να είναι στον κόσμο αυτόν, που βρίσκεται σε κατάσταση σύγχυσης και χάους. Αντίθετα, η ατμόσφαιρά της έχει σημαδευτεί από ένοπλες συρράξεις, εχθρότητα, και πάνω από όλα, έλλειψη κατανόησης. Βέβαιη θετική κατεύθυνση, ευκαιρίες προόδου και ελπίδα θα έπρεπε να πηγάζουν από τη Μέση Ανατολή. Σίγουρα, σοβαρά φυσικά και πνευματικά προβλήματα θα παρουσιαστούν στο άμεσο προβλέψιμο μέλλον. Το ενδεχόμενο για παραβίαση της 6ης βιβλικής εντολής, της εντολής ενάντια στο φόνο, παραμένει πολύ μεγάλο. Η αύξηση των οπλοστασίων των διαφόρων τρομοκρατικών ομάδων (Χαμάς, Χεζμπολά) (αλλά και η τωρινή προσπάθεια του Ιράν για δημιουργία πυρηνικών όπλων), είναι η τάση που κυριαρχεί στη Μέση Ανατολή. Κανείς δεν ξέρει πότε αυτή η συσσώρευση όπλων θα εκραγεί σ’ ένα μεγάλης κλίμακα πόλεμο.

Ο ΛΑΟΣ ΙΣΡΑΗΛ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Στη Βίβλο, ο Θεός είπε στον αρχαίο Ισραήλ ότι οι άνθρωποί του έπρεπε να αποτελούν ένα καλό και δίκαιο παράδειγμα για τα άλλα έθνη. Τους έδωσε ένα σύστημα νόμων που όμοιό του δεν υπήρχε, και αν το υπάκουαν όλοι οι κάτοικοι της γης Ισραήλ θα είχαν ειρήνη και δικαιοσύνη. Ο Θεός προσδοκούσε τα άλλα έθνη να θαυμάσουν τη σοφία που θα έρεε φυσικά από τον τρόπο ζωής του λαού Ισραήλ και με τη θέλησή τους θα τον διάλεγαν κι αυτά. Προσέξτε αυτό το βιβλικό απόσπασμα γραμμένο από το χέρι του Μωυσή: «Φυλάξτε λοιπόν και πράττετε αυτά (τα διατάγματα και τις κρίσεις), γιατί αυτή είναι η σοφία σας και η σύνεσή σας μπροστά σε άλλα έθνη, τα οποία θα ακούσουν όλα αυτά τα διατάγματα και θα πουν: ‘Να, λαός σοφός και συνετός είναι το μεγάλο αυτό έθνος’. Γιατί ποιο έθνος είναι τόσο μεγάλο στο οποίο ο Θεός να είναι τόσο κοντά του, όπως και ο ΚΥΡΙΟΣ ο Θεός μας είναι σε όλα όσα Τον επικαλούμαστε; Και ποιο έθνος είναι τόσο μεγάλο, που να έχει διατάγματα και κρίσεις τόσο δίκαιες όπως αυτός ο νόμος;» (Δευτερονόμιο 4:6-8).
Σήμερα, υπάρχει απόλυτη ανάγκη για βιβλική και πνευματική καθοδήγηση στη Μέση Ανατολή. Υπάρχει επίσης ανάγκη για κατανόηση της ιστορίας της περιοχής. Από την αρχαιότητα υπήρξε κέντρο της προσοχής του κόσμου. Όλα τα έθνη έχουν προσδεθεί στις γεωπολιτικές της ταλαντεύσεις, γιατί περιλαμβάνει την πρωταρχική ιστορία του ανθρώπινου γένους. Για να κατανοήσουμε το παρόν, πρέπει, όπως πάντα, να εξετάσουμε το παρελθόν.
Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η Βίβλος, στη γεωγραφική της προέλευση, έρχεται από τη Μέση Ανατολή. Ο Κήπος της Εδέμ βρισκόταν κάπου κοντά στην περιοχή που ρέουν ο Τίγρης και ο Ευφράτης. Ο Θεός κάλεσε τον Αβραάμ από την κάτω Μεσοποταμία, μια χώρα μεταξύ εκείνων των δύο αρχαίων ποταμών.

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Αποτελεί πράγματι ειρωνεία το γεγονός ότι η κοιτίδα του πολιτισμού συχνά γίνεται εστία συγκρούσεων, μίσους και εχθρότητας. Από την Εδέμ «προοδεύσαμε» στη Βαβέλ. Αυτό δεν είναι και τόσο παράξενο, όταν το δούμε κάτω από το φως της διήγησης της Γένεσης. Πόσοι καταλαβαίνουν ότι οι σημερινοί ανταγωνισμοί στη Μέση Ανατολή είναι βαθιά ριζωμένοι σε γεγονότα που περιγράφονται στο πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής; Στο κάτω - κάτω οι εθνότητες δεν είναι τίποτε άλλο από οικογένειες που έχουν αυξηθεί σε μεγάλο αριθμό. Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος του σημερινού αραβικού κόσμου προέρχεται από τον Θάρα, τον πατέρα του Αβραάμ.
Ένα αρχαίο απόσπασμα βιβλικής σοφίας συμβουλεύει να κοιτάμε προς τον Αβραάμ τον πατέρα μας (Ησαΐας 51:2). Τρεις από τις κυριότερες θρησκείες του κόσμου προέρχονται απ’ αυτόν τον πατριάρχη. Ιστορικά, ωστόσο, τα παιδιά του Αβραάμ έχουν χωριστεί σε φατρίες που η μια μισεί την άλλη. Είναι γεγονός ότι αυτή η κληρονομιά των χωρισμένων οικογενειών έχει οδηγήσει έμμεσα στα σημερινά προβλήματα στη Μέση Ανατολή. Οι μάχες μεταξύ αδελφών είναι ένα θέμα που επαναλαμβάνεται: ο Άβελ δολοφονήθηκε από τον Κάιν, ο Ισμαήλ εξορίστηκε μετά από μια οικογενειακή αμφισβήτηση, ο Ιακώβ και ο Ησαύ ανταγωνίζονταν για την ευλογία του πατέρα τους, τα δέκα αδέλφια πούλησαν τον Ιωσήφ σκλάβο. Και η ιστορία συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο.
Φαίνεται ότι το δράμα που περιγράφεται στη Γένεση πρόκειται να ξεσπάσει στον 21ο αιώνα. Στον Πόλεμο του Κόλπου, οι τρεις γιοι μιας Αιγύπτιας πολεμούσαν, ο ένας στον αιγυπτιακό στρατό, ο άλλος στο στρατό της Σαουδικής Αραβίας και ο τρίτος στον ιρακινό στρατό. Ο μεγαλύτερος φόβος της μητέρας αυτής ήταν μήπως ο ένας γιος σκοτώσει τον αδελφό του. Πόσα λίγα έχουν πραγματικά αλλάξει στον κόσμο!

Η ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
Κανέναν πόλεμο δεν τον διαδέχεται μόνιμη ειρήνη. Το μόνο που εξασφαλίζεται με τις συμφωνίες ειρήνης είναι ένας ακόμα πόλεμος και πολλά δεινά «καθ’ οδόν». Η πραγματική ειρήνη είναι κάτι που πρέπει να κτιστεί όταν σταματήσουν οι μάχες και οι αντίπαλοι μπορούν ειλικρινά να κατανοήσουν τη ματαιότητα της πολεμικής συμπεριφοράς τους. Αλλά το χυμένο αίμα ζητάει εκδίκηση από αυτούς που πενθούν, και έτσι πάλι ξαναρχίζει ο πόλεμος. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος (ο πόλεμος που υποτίθεται θα τέλειωνε όλους τους πολέμους) γέννησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος οδήγησε στον Ψυχρό Πόλεμο. Δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι κι ο Πόλεμος του Κόλπου και η μετέπειτα εισβολή στο Ιράκ καλλιέργησαν ακόμα περισσότερο το έδαφος της εχθρότητας στη Μέση Ανατολή. Ο οκτάχρονος πόλεμος Ιράκ - Ιράν βοήθησε στην εισβολή στο Κουβέιτ και στην προβλεπόμενη επέμβαση των Συμμάχων. Έτσι ο πόλεμος φαίνεται αναξιόπιστος ως λύση των ανθρώπινων διαφορών. Όπως το είπε κάποτε ο Basil O’Conner απευθυνόμενος στο National Conference of Christians and Jews: «Οι άνθρωποι δεν μπορούν να συνεχίζουν να διεξάγουν πολέμους νιώθοντας ως φυσικοί γίγαντες και να ζητούν ειρήνη ως διανοητικοί πυγμαίοι».
Παρόλα αυτά, θα μπορούσε να υπάρξει ελπίδα πάνω σε κοινή βάση. Η αληθινή κατανόηση της ρίζας ενός προβλήματος είναι ένα βήμα προς τη λύση του. Ο Θεός δεν έχει αφήσει το ανθρώπινο γένος χωρίς λύσεις. Τα περιφρονημένα από πολύ καιρό πνευματικά όπλα υπάρχουν, ακόμα κι αν οι άνθρωποι τα αγνοούν. Η Βίβλος πραγματικά ενώνει τους Χριστιανούς, τους Μουσουλμάνους και τους Εβραίους με μια κοινή πνευματική κληρονομιά. Αν και αυτή η κοινή βάση δεν είναι πλήρης και δεν εκφράζεται ποτέ πλήρως, δεν παύουν να είναι όλοι τους «λαοί της Βίβλου».

ΚΟΙΝΕΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Κατά συνέπεια, οι βιβλικές αρχές θα μπορούσαν να ενεργήσουν ως πολύτιμες γέφυρες κατανόησης μεταξύ των τριών μεγάλων θρησκειών που κυριαρχούν στην περιοχή της Μεσογείου. Ας σκεφτούμε τρεις κύριους πνευματικούς κανόνες: Διδασκόμαστε να αγαπάμε τον Θεό (Δευτερονόμιο 6:5), τον πλησίον μας (Λευιτικό 19:18) και να φερόμαστε στους άλλους, όπως θα θέλαμε και εκείνοι να φέρονται σε μας.
Αλλά στη Μέση Ανατολή σήμερα τα ψηλότερα ιδανικά των τριών θρησκειών παραμερίζονται σε μεγάλο βαθμό μες στους κοσμικούς ανταγωνισμούς για εξουσία, γη και πετρέλαιο. Η πίστη έχει χαθεί μέσα στους συμβιβασμούς που απαιτούνται από την ανθρώπινη απληστία και σκοπιμότητα. Τα πανάρχαια πάθη για κυριαρχία και εκδίκηση σύντομα βυθίζουν τα υψηλά ιδανικά μιας ολοκληρωτικά αφιερωμένης ζωής στο Θεό. Ωστόσο, αν πρόκειται ποτέ να λύσουμε τις διαφορές μας, πρέπει πρώτα να εκπληρώσουμε τις βασικές αρχές του Θεού πάνω στις οποίες οι τρεις αυτές θρησκείες συμφωνούν.
Ο αρχιραβίνος της Μ. Βρετανίας και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας περιέγραψε με συντομία αυτό που απεγνωσμένα χρειάζεται η Μέση Ανατολή, σ’ ένα άρθρο του στην εφημερίδα «The London Times»: «Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Δεν μπορείς να έχεις ειρήνη χωρίς να υπάρχει επικοινωνία και διάλογος μεταξύ των εμπλεκομένων θρησκειών, κρατών και λαών. Οι σύγχρονοι διάλογοι ξεπήδησαν από τις μεγάλες θρησκείες κι η θρησκεία για μια ακόμα φορά πρέπει να γίνει ο κύριος μεσολαβητής που θα γεφυρώσει τις διαιρέσεις».

ΕΛΠΙΔΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
Μετά από 45 περίπου χρόνια Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ και η πρώην Σοβιετική Ένωση βιώνουν εδώ και κάμποσα χρόνια, στα οποία τουλάχιστον προσπαθούν να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον. Ίσως να είχαν πιο πολλά κοινά απ’ ό,τι νόμιζαν στο παρελθόν. Έτσι το να χτίζονται γέφυρες ανάμεσα στις χώρες είναι κάτι το θεμελιώδες για την ύπαρξη ειρήνης και προόδου. Σήμερα η περιοχή της Μεσογείου έχει τη δυνατότητα να γίνει ένα θετικό παράδειγμα. Ο απόστολος Παύλος διέσχισε αυτή την αρχαία περιοχή αρκετές φορές, διαδίδοντας έναν καινούργιο τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τα κύρια σημεία των δύο σημερινών θρησκειών, του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού. Αυτός, ωστόσο, έβλεπε αυτές τις δύο θρησκείες σαν μία. Τα προβλήματα μπορούν μερικές φορές να αντιμετωπιστούν μέσα στα πλαίσια των κοινών σημείων. Τι έχουμε κοινό και πώς αξιοποιούμε καλύτερα το κοινό μας έδαφος; Από ανθρώπινη άποψη μιλώντας, η μοναδική άλλη επιλογή που έχουμε, εκτός από αυτή, είναι η καταστροφή. Ο Αρμαγεδδών σύντομα θα βρίσκεται στην πόρτα μας. Τα όπλα γίνονται όλο και πιο φονικά, όλο και πιο καταστρεπτικά κάθε μέρα. Τα αρχαία λόγια του Μωυσή ακόμα αντηχούν στα αυτιά μας: «Επικαλούμαι ως μάρτυρες προς εσάς σήμερα τον ουρανό και τη γη, για το ότι έβαλα μπροστά σας τη ζωή και το θάνατο, την ευλογία και την κατάρα. Γι’ αυτό διαλέξτε τη ζωή, για να ζήσεις εσύ και οι απόγονοί σου» (Δευτερονόμιο 30:19). Αυτά τα λόγια θα έπρεπε να αποτελούν για την ανθρωπότητα ύμνο.
Μια ακόμα ευρύτερη προοπτική από τα κοινά σημεία των θρησκειών κατευθύνει τη σκέψη μας. Είμαστε όλοι από το ίδιο γένος, είμαστε όλοι φτιαγμένοι από ένα αίμα, όπως θύμιζε ο Παύλος στους Αθηναίους (Πράξεις 17:26). Η τόσο συναρπαστική θέα του πλανήτη μας από το Διάστημα μάς υπενθυμίζει ότι αποτελούμε ένα πλανητικό χωριό. Οι μάταιες αμφισβητήσεις των ανθρώπινων συνόρων θα φαίνονται τόσο παράξενες από τη θέση του Θεού. Κατά κάποιον τρόπο θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε και τη γενετική και τη γεωγραφική μας συγγένεια προς όφελός μας. Η ανιδιοτέλεια (το κλειδί για όλα: από την ευημερία του πλανήτη μας μέχρι την επίλυση των αιματηρών συγκρούσεων) είναι μια τέχνη που πρέπει να μαθευτεί.
Όπως πολλοί διεθνείς παρατηρητές επισημαίνουν, ορισμένες ουσιαστικές προτεραιότητες πρέπει να τεθούν πριν από τα ατομιστικά συμφέροντα. Είναι απελπιστική η ανάγκη για ένα νέο οραματισμό, ένα νέο τρόπο σκέψης, ένα νέο κόσμο, βασισμένο αληθινά πάνω στις βιβλικές αρχές.

Ο ΜΕΣΣΙΑΣ ΕΡΧΕΤΑΙ
Ό,τι κι αν συμβεί από δω και πέρα, η μόνη μας σίγουρη ελπίδα βρίσκεται στις σελίδες της Βίβλου, στις υποσχέσεις του Θεού. Σύμφωνα με τη Βίβλο, αυτό που άρχισε στη Μέση Ανατολή θα τελειώσει επίσης εκεί. Οι προφητείες μιλούν για μια μεγάλη σύγκρουση στις τελευταίες μέρες μεταξύ Αράβων, Εβραίων και Ευρωπαίων (Δανιήλ, κεφάλαια 11-12). Αυτή η τελική σύρραξη θα τελειώσει μόνο με τον ερχομό του Βασιλιά όλων των βασιλιάδων, του Μεσσία στη γη (Αποκάλυψη 19:11-21).
Μετά, όπως μας διαβεβαιώνουν οι Γραφές, οι ανθρώπινες αξίες θα αλλάξουν προς το καλύτερο. Ο μεγάλος νόμος του Θεού για την αγάπη θα εφαρμόζεται στην Ιερουσαλήμ, και τα έθνη θα συρρέουν σ’ αυτήν την πρωτεύουσα του νέου κόσμου (Ησαΐας 2:1-4, Μιχαίας 4:1-4). Η Ιερουσαλήμ, η πόλη της ειρήνης, τελικά θα εκπληρώσει το όνομα της. Το πετρέλαιο κι η γη θα πάψουν να είναι ο πρωταρχικός στόχος. Ένα γεωγραφικό γεγονός θα κυριαρχεί στον πλανήτη: Το πνευματικό αρχηγείο του μελλοντικού Κυβερνήτη αυτής της γης θα είναι στη Μέση Ανατολή. Από εκεί ο Μεσσίας που θα βασιλεύει, θα φροντίζει για τα καλύτερα οφέλη κάθε χώρας, κάθε λαού και φυλής. Αντιπρόσωποι των εθνών θα συρρέουν τότε στην Ιερουσαλήμ, όχι για να διεξάγουν ιερούς πολέμους, αλλά για μάθουν την οδό της ειρήνης. Εκείνη την εποχή, οι άνθρωποι της Μέσης Ανατολής θα αφιερώσουν τη ζωή τους στον Δημιουργό τους. Οι Άραβες και οι Ισραηλινοί μαζί θα παραδώσουν τις ζωές τους σ’ έναν δίκαιο Θεό, εγκαταλείποντας τις στενές απόψεις τους, τις προκαταλήψεις τους και τα ατομιστικά τους ενδιαφέροντα. Τότε όλα τα έθνη της Μεσογείου τελικά θα ζουν ενωμένα μεταξύ τους και με όλον τον κόσμο, και το πιο σημαντικό, ενωμένα με τον Θεό. Η Μέση Ανατολή για μια ακόμα φορά θα γίνει γη της επαγγελίας, ένας τόπος που θα μεταδώσει την ειρήνη και την αληθινή πνευματικότητα σ’ όλον τον πλανήτη. Αλλά ένας τέτοιος ριζικός μετασχηματισμός θα απαιτήσει ένα νέο πνεύμα και μια νέα καρδιά (Ιερεμίας 31:31). Θα απαιτήσει μια νέα έκρηξη πνευματικής δύναμης και αγάπης που θα έρθει κατευθείαν από τον Θεό.Αυτό είναι που ο Ιησούς μάς έφερε στην πρώτη Του έλευση. Αυτό που άρχισε στη Βηθλεέμ και στη Ναζαρέτ θα απλωθεί σε όλον τον κόσμο, όταν ο αναστημένος Ιησούς επιστρέψει σ’ αυτή τη γη ως ο αληθινός Μεσσίας - Βασιλιάς!

[1] George Allen, Unwin, London, 1969, σ.324.

2/10/10

Οι ξεχασμένες ρίζες του σύγχρονου Χριστιανισμού

Ο Σέρεν Κίρκεγκααρντ (Sören Aabye Kierkegaard), ο Δανός συγγραφέας και θρησκευτικός φιλόσοφος του 19ου αιώνα, έγραψε ότι «σήμερα ο Χριστιανισμός της Καινής Διαθήκης απλά δεν υφίσταται». Αναρωτιόταν για το πόσο είχε απομακρυνθεί ο γνωστός Χριστιανισμός από τον τρόπο ζωής που περιγράφεται στη Βίβλο.
Είναι δυνατόν ο Χριστιανισμός του σήμερα νε είναι διαφορετικός από τις διδασκαλίες των Αποστόλων σε θεμελιώδη θέματα; Μερικοί λόγιοι και μελετητές της Βίβλου έχουν διακρίνει και αναγνωρίσει ότι οι πρακτικές της πρώτης Εκκλησίας διέφεραν σημαντικά από τις σημερινές.
Ο Norbert Brox, καθηγητής της πρώιμης εκκλησιαστικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Regensburg, στη Γερμανία, περιγράφει την άποψη της πρώτης Εκκλησίας: «Έτσι οι πρώτες (χριστιανικές)κοινότητες ήταν ομάδες που σχηματίστηκαν μέσα στον Ιουδαϊσμό... Οι Χριστιανοί πίστευαν, όπως και πριν, στον Θεό του Ισραήλ: η Βίβλος τους ήταν η Βίβλος των Ιουδαίων... Συνέχιζαν να τηρούν (όπως και ο Ιησούς) το Νόμο και την Ιουδαϊκή πρακτική της λατρείας στο Ναό (Πράξεις 2:46, 10:14), και έδιναν την εντύπωση ότι ήταν μια ιουδαϊκή ομάδα (24:5,14, 28:22), όχι μια νέα θρησκεία. Οι ίδιοι απλά θεωρούσαν τους εαυτούς τους Ιουδαίους».[1]

ΚΥΡΙΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Μερικοί μέσα στις χριστιανικές συναθροίσεις, παρουσιάζοντας τους εαυτούς τους ως πιστούς υπηρέτες του Ιησού, βαθμιαία άρχισαν να εισάγουν αιρετικές διδασκαλίες, ακόμα και από την εποχή των αποστόλων. Ο Παύλος περιέγραψε τέτοιους ανθρώπους και τις μεθόδους τους: «Γιατί τέτοιοι άνθρωποι είναι ψευδαπόστολοι, εργάτες δόλιοι, που μετασχηματίζονται σε αποστόλους Χριστού. Και αυτό δεν είναι θαύμα, γιατί ο ίδιος ο Σατανάς μετασχηματίζεται σε άγγελο φωτός. Δεν είναι λοιπόν μεγάλο πράγμα, αν και οι διάκονοί του μετασχηματίζονται σαν διάκονοι δικαιοσύνης...» (Β' Κορινθίους 11:13-15).
Οι δάσκαλοι αυτοί εμφανίζονταν ως αντιπρόσωποι του Χριστού σε μια εποχή που οι μάζες της ανθρωπότητας στερούνταν οποιαδήποτε ουσιαστική μόρφωση. Στους αμαθείς πιστούς εκείνης της εποχής, οι διδασκαλίες τους πιθανά να φαίνονταν λογικές και να ακούγονταν σωστές. Ωστόσο, οι δάσκαλοι αυτοί ήταν πραγματικά όργανα πλάνης στα χέρια του Σατανά, και χρησιμοποιήθηκαν για να παραπλανήσουν και τους άλλους πιστούς. Πολλοί από τους δασκάλους αυτούς ίσως να μην είχαν συνειδητοποιήσει τις πλάνες τους και τα λαθεμένα τους κίνητρα.
Με την πάροδο του χρόνου, η καταστροφή επιτελέστηκε. Ο απόστολος Ιωάννης, προφανώς ο μόνος επιζών από τους δώδεκα αρχικούς μαθητές, έγραψε για έναν ψευδοπρεσβύτερο που είχε αποκτήσει εξουσία μέσα στην Εκκλησία. Ο άνθρωπος αυτός απέρριπτε με θράσος τους απεσταλμένους του Ιωάννη και απέκοπτε πιστά μέλη (Γ' Ιωάννη 9-10). Με τα γραπτά του Ιωάννη, ολοκληρώθηκαν τα βιβλία και οι επιστολές που θα αποτελούσαν την Καινή Διαθήκη.
Με το θάνατό του, ωστόσο, οι αξιόπιστοι αυτόπτες μάρτυρες των γεγονότων και αλλαγών στην Εκκλησία εξέλειπαν κατά μεγάλο μέρος. Αυτά που διαθέτουμε για τους επόμενους αιώνες, είναι μόνο συγκεχυμένες και αντιφατικές περιγραφές.

Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΑΛΛΑΓΕΣ
Η έλλειψη πληροφοριών για την εποχή οφείλεται κατά μέρος στους διωγμούς της Εκκλησίας. Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Νέρων (54-68 μ.Χ.), οι Χριστιανοί στη Ρώμη κατηγορήθηκαν ότι έκαψαν την πόλη, και πολλοί εκτελέστηκαν. Αργότερα, ο αυτοκράτορας Δομητιανός (81-96 μ.Χ.) απαίτησε όλοι οι κάτοικοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας να τον λατρεύουν ως θεό. Οι Χριστιανοί μαζί με τους Ιουδαίους, που υπακούοντας στις εντολές του Θεού, αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με το διάταγμα και διώχθηκαν πολύ σκληρά. Για μερικούς αιώνες τα κύματα των διωγμών καταβρόχθιζαν τους Χριστιανούς και τους Ιουδαίους.
Στον πρώτο και δεύτερο αιώνα, οι Ιουδαίοι επαναστάτησαν κατά της ρωμαϊκής κυριαρχίας στη γη τους. Η δεύτερη εξέγερση ιδιαίτερα είχε σαν αποτέλεσμα ένα φοβερό διωγμό κατά των Ιουδαίων και του Ιουδαϊσμού. Ο αυτοκράτορας Αδριανός (117-138 μ.Χ.), όταν κατέλαβε την Ιερουσαλήμ, την ισοπέδωσε και έκτισε μια νέα πόλη στην οποία απαγορευόταν να μπουν οι Ιουδαίοι. Επίσης απαγόρευσε την περιτομή και την τήρηση του Σαββάτου.
Ο καθηγητής Brox περιγράφει την επίδραση αυτών των διωγμών πάνω στην Εκκλησία: «Οι Ιουδαίοι Χριστιανοί είχαν φύγει από την Παλαιστίνη στη διάρκεια του Α' Ιουδαϊκού Πολέμου (66-70 μ.Χ.), αλλά αργότερα επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ. Ωστόσο, μετά την εξέγερση του Μπαρ Κοχμπά, στο Β' Ιουδαϊκό Πόλεμο κατά των Ρωμαίων (132-135 μ.Χ.), αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, επειδή ως Ιουδαίοι ήταν περιτετμημένοι και γι’ αυτό είχαν ανακηρυχθεί ένοχοι θανάτου. Αυτή ήταν η στιγμή που σήμανε το θάνατο της Εκκλησίας της Ιερουσαλήμ» (σελ.19).
Από τα πενιχρά ιστορικά αρχεία φαίνεται ότι, για να αποφύγει την τιμωρία από τους Ρωμαίους, ένας σημαντικός αριθμός Χριστιανών άρχισε να αποφεύγει την ταύτιση με τον Ιουδαϊσμό, στη διάρκεια αυτών των έντονων διωγμών που υπέφεραν οι Ιουδαίοι. Η πιο μεγάλη μερίδα του Χριστιανισμού άρχισε να μεταπηδά από τις διδασκαλίες των αποστόλων σε μια αντιιουδαϊκή θρησκευτική φιλοσοφία. Οι προηγούμενες πρακτικές που ήταν κοινές με τον Ιουδαϊσμό γρήγορα άρχισαν να εξαφανίζονται, καθώς νέα έθιμα γλίστρησαν ύπουλα μέσα στην Εκκλησία. Λίγοι μπόρεσαν να βρουν το θάρρος να αντιμετωπίσουν ένα συνεχή διωγμό, γιατί έμειναν πιστοί στις παραδόσεις των αποστόλων του Χριστού.

Η ΔΙΑΜΑΧΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΣΧΑ
Ο εκκλησιαστικός ιστορικός Ευσέβιος αναφερόμενος στην Α' Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325 μ.Χ.), περιγράφει μια διαμάχη που ξεκίνησε από τον δεύτερο αιώνα μεταξύ του Πολύκαρπου, ενός επίσκοπου και μαθητή του απόστολου Ιωάννη, ο οποίος πρότρεπε τους Χριστιανούς να συνεχίσουν να τηρούν το ιουδαϊκό Πάσχα (στις 14 του μήνα Νισσάν) ως ανάμνηση του θανάτου του Χριστού, και του Ανίκητου, επίσκοπου Ρώμης (155-166), ο οποίος ήθελε τον εορτασμό της ανάστασης του Χριστού (την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας). Αργότερα ο επίσκοπος της Ρώμης Βίκτωρ Α' (189-199) έβγαλε ένα διάταγμα με το οποίο διέταζε όλους τους Χριστιανούς «να ακολουθούν την τήρηση της Κυριακής, όπως έκανε η Εκκλησία της Ρώμης και οι περισσότερες άλλες εκκλησίες» (Brox, σελ.124).
Στη Νίκαια, η νέα συνήθεια του εορτασμού του Πάσχα επικράτησε απέναντι στην αρχαιότερη. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος διέταξε ότι όσοι αρνούνταν να ακολουθήσουν την οδηγία της Εκκλησίας της Ρώμης θα θεωρούνταν αιρετικοί και θα αποκόβονταν από την Εκκλησία.
Η επιστολή του, που προέκυψε από τη Σύνοδο της Νίκαιας, έδειχνε το βάθος των συναισθημάτων του σχετικά με πρακτικές που θεωρούσε «ιουδαϊκές»:
«Φάνηκε ανάξιο», έγραψε, «στον εορτασμό αυτής της αγιότατης εορτής [Πάσχα] να ακολουθούμε την πρακτική των Ιουδαίων, οι οποίοι ασεβώς μόλυναν τα χέρια τους με μεγάλη αμαρτία και είναι γι’ αυτό άξια τιμωρημένοι με τυφλότητα ψυχής... Ας μην έχουμε τίποτα κοινό λοιπόν με τον βδελυρό ιουδαϊκό λαό: γιατί λάβαμε από τον Σωτήρα μας ένα διαφορετικό δρόμο... Αγωνίζεστε και προσεύχεστε συνεχώς ώστε η αγνότητα της ψυχής σας να μη φαίνεται σε τίποτα να κηλιδώνεται από τα έθιμα αυτών των πολύ κακών ανθρώπων... Όλοι θα πρέπει να ενωθούν στο να επιθυμούν εκείνο που η υγιής λογική φαίνεται να απαιτεί, αποφεύγοντας κάθε συμμετοχή στην επίορκη συμπεριφορά των Ιουδαίων».[2]

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΠΙΚΥΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Η βασιλεία του Κωνσταντίνου ως αυτοκράτορα (306-337) άλλαξε δραματικά την κατεύθυνση που θα έπαιρνε ο Χριστιανισμός. Κάτω από τη διακυβέρνησή του, ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, και αυτός ο ίδιος βαπτίστηκε (αν και τις παραμονές του θανάτου του).
Αλλά ποια ήταν η μορφή του Χριστιανισμού που ο Κωνσταντίνος ενέκρινε και επικύρωσε;
Μέχρι την εποχή εκείνη, πολλά είχαν ήδη αλλάξει. Ο Charles Guignebert, καθηγητής ιστορίας του Χριστιανισμού στο Πανεπιστήμιο στο Παρίσι, παρατηρεί: «Αν θεωρήσουμε τη χριστιανική Εκκλησία στις αρχές του 4ου αιώνα, θα έχουμε δυσκολία στο να αναγνωρίσουμε σ’ αυτήν την κοινότητα των αποστολικών χρόνων, ή μάλλον, δε θα μπορέσουμε καθόλου να την αναγνωρίσουμε...».[3]
Ας λάβουμε επίσης υπόψη μας τις ανακαλύψεις του Βρετανού ιστορικού Paul Johnson σχετικά με τον Κωνσταντίνο: «Αυτός ο ίδιος φαίνεται ότι ήταν λατρευτής του Ήλιου, μιας από τις μεταγενέστερες ειδωλολατρικές θρησκείες, η οποία είχε έθιμα κοινά με εκείνα των Χριστιανών. Έτσι οι οπαδοί της Ίσιδας λάτρευαν μια γυναίκα που κρατούσε στην αγκαλιά της το άγιο παιδί της. Η λατρεία του Άττη και της Κυβέλης γιόρταζε μια μέρα αίματος και νηστείας, που ακολουθούνταν από τη γιορτή της ανάστασης της Ιλαρίας στις 25 Μαρτίου, μια μέρα χαράς. Οι ελιτιστές οπαδοί του θεού Μίθρα, πολλοί από τους οποίους ήταν αξιωματικοί των ρωμαϊκού στρατού, έτρωγαν ένα ιερό γεύμα. Ο Κωνσταντίνος είναι σχεδόν βέβαιο ότι ήταν λατρευτής του Μίθρα και η θριαμβευτική του αψίδα που κατασκευάστηκε μετά από τη ‘μεταστροφή’ του στο Χριστιανισμό, μαρτυρεί για το θεό-Ήλιο, τον επονομαζόμενο ‘αήττητο ήλιο’».
«Πολλοί Χριστιανοί δεν έκαναν ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα σ’ αυτήν τη λατρεία του ήλιου και στη δική τους λατρεία. Αναφέρονταν στον Χριστό ως εκείνον που ‘οδηγεί τα άρματά του στον ουρανό’, έκαναν τις συναθροίσεις τους τη μέρα του ήλιου (την πρώτη μέρα της εβδομάδας), γονάτιζαν προς το μέρος της ανατολής του ήλιου και έκαναν τη γιορτή της γέννησης του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου, τη μέρα που ήταν γνωστή ως η γέννηση του ήλιου στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Στη διάρκεια της μεταγενέστερης αναζωπύρωσης της ειδωλολατρίας, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Ιουλιανός, σε πολλούς Χριστιανούς φάνηκε εύκολο να αποστατήσουν εξαιτίας αυτής της σύγχυσης... Ο Κωνσταντίνος ποτέ δεν εγκατέλειψε τη λατρεία του ήλιου και κράτησε τον ήλιο πάνω στα νομίσματά του...»
«(Ο Κωνσταντίνος) αναμφίβολα συμμεριζόταν την άποψη, που ήταν δημοφιλής ανάμεσα στους επαγγελματίες στρατιώτες, ότι όλες οι θρησκείες έπρεπε να είναι σεβαστές, για να κατευναστούν οι αντίστοιχοι θεοί τους... Πολλές από τις εκκλησιαστικές του ρυθμίσεις δείχνουν ότι ήθελε μια κρατική εκκλησία, με τους κληρικούς της να είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Ο δικός του ρόλος δεν άλλαξε τελείως από εκείνον του ειδωλολάτρη αυτοκράτορα-θεού (όπως μαρτυρούν οι κολοσσιαίες κεφαλές του και τα αγάλματά του με τα οποία είχε γεμίσει την αυτοκρατορία του), αν και προτιμούσε την ιδέα του βασιλιά-αρχιερέα του ήλιου».
«Πώς μπορούσε η χριστιανική εκκλησία, και όπως φαίνεται πολύ πρόθυμα, να βολέψει αυτόν τον παράξενο μεγαλομανή στο θεοκρατικό της σύστημα; Υπήρχε μια συνειδητή συμφωνία; Ποια πλευρά ωφελήθηκε περισσότερο από αυτόν τον ανάρμοστο γάμο μεταξύ Εκκλησίας και Κράτους; Ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, ήταν η αυτοκρατορία που παραδόθηκε στο Χριστιανισμό ή ο Χριστιανισμός που εκπορνεύτηκε στην αυτοκρατορία;»[4]

ΑΠΟ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
Η συμπάθεια του Κωνσταντίνου για τη λατρεία του Ήλιου τον οδήγησε στο να επισημοποιήσει μια αλλαγή για τον Χριστιανισμό σχετικά με την εβδομαδιαία ημέρα ανάπαυσης. «Το 321 ο Κωνσταντίνος καθιέρωσε την Ημέρα του Ήλιου (Κυριακή) ως εβδομαδιαία ημέρα αργίας για την κοινωνία την οποία είχε εκχριστιανίσει (και ο εκχριστιανισμός αποτελούσε μέρος της πολιτικής του απέναντι στη θρησκεία) και δεν επιτρεπόταν καμιά εργασία την ημέρα αυτή... Η αποχή από εργασία τη χριστιανική Κυριακή προερχόταν από την εντολή του ιουδαϊκού Σαββάτου, με το οποίο η Κυριακή ουσιαστικά δεν είχε καμιά σχέση... Έτσι η σημερινή Κυριακή προέρχεται από τη χριστιανική ‘Ημέρα του Κυρίου’ ή ‘Ημέρα της Ανάστασης’ η οποία μέσω της κρατικής νομοθεσίας του 4ου αιώνα μετατράπηκε σε αργία» (Brox, σ.105).
Για μια περίοδο μερικοί Χριστιανοί, μέσα σ’ αυτόν τον αλλοιωμένο Χριστιανισμό, συνέχισαν να κρατούν το Σάββατο και άλλες βιβλικές γιορτές που κρατούσε και ο Ιησούς και οι απόστολοι, αν και είχαν απαγορευτεί ως «ιουδαϊκές». Αυτό όμως δεν επρόκειτο να κρατήσει πολύ. Ο Robin Fox, λέκτορας της αρχαίας ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, λέει ότι: «στη δεκαετία του 430, η Σύνοδος της Λαοδικείας, νομοθέτησε λεπτομερώς εναντίον της τήρησης του Σαββάτου, του να παίρνουν οι Χριστιανοί άζυμα από Ιουδαίους και να τηρούν ιουδαϊκές γιορτές».[5]

ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΓΑΝΙΣΜΟ
Ενώ οι πρακτικές των αποστόλων απαγορεύονταν ως «ιουδαϊκές», παραδόσεις από άλλες θρησκείες ενσωματώνονταν και αποκαλούνταν χριστιανικές. «Με ύπουλο τρόπο, τόσο δόλια ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι επίσκοποι να μη τους διακρίνουν, οι παλιοί θεοί είχαν μπει μέσα στις εκκλησίες τους σαν τον μεσογειακό αέρα. Και ακόμα ζουν στα χριστιανικά τελετουργικά, στην εικονογραφία και στις γιορτές του Χριστιανισμού... Το αρχαίο σύμβολο της ζωής, ο σταυρός ανχ, τον οποίον οι θεοί κρατούσαν στα αγάλματά τους για χιλιάδες χρόνια, εύκολα μετασχηματίστηκε στο χριστιανικό σταυρό. Η μορφή της Ίσιδας που κρατούσε στην αγκαλιά της το παιδί της, τον Ώρο, έγινε η μορφή της Παρθένου που κρατάει τον Ιησού στο στήθος της...»
«Στη Ρώμη, ο Ρώμος και ο Ρωμύλος αντικαταστάθηκαν από τους αγίους Πέτρο και Παύλο. Και ακόμα και τόσο νωρίς, όσο ο 5ος αιώνας, ο Πάπας έπρεπε να σταματάει το εκκλησίασμα, της πρωινής λειτουργίας, που ανέβαινε με γυρισμένη την πλάτη τα σκαλιά της εκκλησίας του Αγίου Πέτρου, για να μην προσβάλλει τον θεό-Ήλιο. Παρόμοια, η 25η Δεκεμβρίου, που ήταν η ημέρα της γιορτής του αήττητου Ηλίου, έγινε τώρα τα γενέθλια του Χριστού... Η ημέρα του Ηλίου γιορταζόταν με το να κόβουν πράσινα κλαδιά και να κρεμάνε μικρά φώτα πάνω τους, και να ανταλλάσσονται δώρα στο όνομα αυτού του θεού. Η εβδομαδιαία γιορτή του Ηλίου [η Κυριακή (αγγλικά Sun-day=Ηλίου Ημέρα)] έγινε το χριστιανικό Σάββατο...».[6]
Οι κληρικοί για να επεκτείνουν την εξουσία και την επιρροή της παγκόσμιας εκκλησίας, καλωσόριζαν πολλούς καινούργιους προσήλυτους και πολλές νέες πρακτικές. Ο καθηγητής Guignebert περιγράφει αυτή τη διαδικασία: «Στις αρχές του 5ου αιώνα, οι αμαθείς και οι ημι-χριστιανοί συσσωρεύονταν μέσα στην εκκλησία... Δεν είχαν ξεχάσει καμιά από τις ειδωλολατρικές τους συνήθειες... Οι επίσκοποι εκείνης της περιόδου έπρεπε να ικανοποιήσουν τους εαυτούς τους όσο καλύτερα μπορούσαν δεχόμενοι τις τρομακτικές παραμορφώσεις της χριστιανικής πίστης που συνέβαιναν γύρω τους...»
«(Το να διδάξουν κατάλληλα τους προσήλυτους) ήταν κάτι αδύνατο. Έπρεπε να μείνουν ευχαριστημένοι με το να τους διδάξουν μόνο για το συμβολισμό του βαπτίσματος και μετά να τους βαπτίζουν μαζικά, αναβάλλοντας για αργότερα την εξάλειψη των δεισιδαιμονιών τους που τις διατηρούσαν ανέπαφες... Αυτό το ‘αργότερα’ δεν έφτασε ποτέ και η Εκκλησία προσάρτησε στον εαυτό της, όσο καλύτερα μπορούσε, τα (ειδωλολατρικά) έθιμα και πιστεύω τους. (Οι ειδωλολάτρες προσήλυτοι) από τη μεριά τους ήταν ευχαριστημένοι με το να ντύσουν τον παγανισμό τους μ’ ένα χριστιανικό μανδύα» (σ.208-210).
Ο Guignebert περιγράφει το παράξενο μίγμα που προέκυψε και τώρα πλέον αποτελούσε τον Χριστιανισμό: «Οι αρχαίες γιορτές (τώρα) τηρούνται ως άγιες μέρες και γιορτάζονται στην ύπαιθρο, και η Εκκλησία το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να εξουδετερώσει τις επιρροές μεταστρέφοντάς τις προς δικό της όφελος. Δεν υπάρχει τίποτα παράξενο, από την άποψη αυτή, στις οδηγίες που έδωσε ο Μέγας Γρηγόριος στον μοναχό Αυγουστίνο, τον ιεραπόστολό του στην Αγγλία».
«Πρέπει να μετατρέψει τους (ειδωλολατρικούς) ναούς σε εκκλησίες, αφού πρώτα καθαριστούν τελετουργικά, και να αντικαταστήσει τις θυσίες προς τους δαίμονες με τελετές προς τιμή κάποιου αγίου, με προσφορά ενός βοδιού προς δόξα Θεού, και μοίρασμα του κρέατός του ανάμεσα στα εκκλησίασμα. Επιπλέον, ο βασιλιάς της Ανατολικής Αγγλίας, ο Ρέντβαλντ, μετά το βάπτισμά του και τη χριστιανική του ομολογία πίστης, πρέπει να προσέχει να κρατάει απέναντι από το θυσιαστήριο της εκκλησίας στην οποία τελείται η θεία κοινωνία, ένα άλλο θυσιαστήριο στο οποίο να τελούνται οι θυσίες που απαιτούνται από τους αρχαίους θεούς (!)» (σ.214).
Παρατηρεί: «Μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσουμε ακριβώς από ποιο ειδωλολατρικό μυστήριο (τελετή) προέρχεται κάποιο χριστιανικό μυστήριο, αλλά παραμένει βέβαιο ότι το πνεύμα του ειδωλολατρικού τελετουργικού βαθμιαία εντυπώθηκε πάνω στον Χριστιανισμό, σε τέτοια έκταση που τελικά ολόκληρο αυτό το πνεύμα μπορεί να βρεθεί διεσπαρμένο μες στις τελετουργίες του (Χριστιανισμού)» (σελ. 121).

ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΘΕΟΣ;
Στη διάρκεια των πρώτων αιώνων του ο Χριστιανισμός μετασχηματίστηκε ριζικά. Οι ηγέτες της Εκκλησίας αγνόησαν την οδηγία του Θεού. Περιφρόνησαν τον Θεό, όταν Αυτός προειδοποίησε: «Πρόσεχε τον εαυτό σου, μην ποτέ παγιδευτείς και ακολουθήσεις αυτούς, αφού εξολοθρευτούν από μπροστά σου, και μην ποτέ εξετάσεις σχετικά με τους θεούς τους, λέγοντας, ‘πώς λάτρευαν αυτά τα έθνη τους θεούς τους; Με αυτόν τον τρόπο θα λατρεύω κι εγώ’. Δεν θα πράξεις μ’ αυτόν τον τρόπο στον ΚΥΡΙΟ τον Θεό σου, γιατί κάθε βδέλυγμα, το οποίο ο ΚΥΡΙΟΣ μισεί, έκαναν αυτοί στους θεούς τους... Κάθε τι που εγώ προστάζω σε σας, προσέχετε να κάνετε αυτό. Δε θα προσθέσετε σ’ αυτό ούτε θα αφαιρέσετε απ’ αυτό» (Δευτερονόμιο 12:30-32).
Οι απόστολοι κατανόησαν τη διδασκαλία του Θεού και αντιστάθηκαν σταθερά στο είδος των αλλαγών που αργότερα διείσδυσαν στην Εκκλησία. Εξάλλου, αυτή η διδασκαλία ήταν μέρος των «Αγίων Γραφών» (της Παλαιάς Διαθήκης) της μόνης Γραφής που διέθεταν την εποχή εκείνη (Β' Τιμόθεο 3:14-17).
Αν και πολλές χονδροειδείς μη-χριστιανικές πρακτικές μειώθηκαν σε κατοπινούς αιώνες, ακόμα και μια επιφανειακή έρευνα πολλών χριστιανικών πρακτικών, που είναι και σήμερα δημοφιλείς, αποκαλύπτει τις ρίζες τους.Αλλά αυτό που είναι εξίσου λυπηρό είναι το ότι εγκαταλείποντας τις πρακτικές του Ιησού και των αποστόλων, πάρα πολλοί χάνουν τη βαθύτερη κατανόηση του αληθινού Χριστιανισμού. Υπάρχουν ακόμα Χριστιανοί που ακολουθούν πιστά τις πρακτικές και τις διδασκαλίες του Ιησού και των αποστόλων, οι οποίοι απόλαυσαν την ευλογία του να διακρίνουν το μεγάλο σχέδιο του Θεού για τους ανθρώπους παντού. Έχουν ανακαλύψει τη «στενή οδό» της ζωής που λίγοι βρίσκουν (Ματθαίος 7:14).

[1] A Concise History of the Early Church, Continuum, New York, 1996, σελ.4.
[2] Ευσέβιος, Life of Constantine 3, 18-19, Nicene and Post-Nicene Fathers, Hendrickson, Grand Rapids, 1979, vol. 1, σελίδες 524-525.
[3] The Early History of Christianity, Twayne, New York, 1927.
[4] A History of Christianity, Atheneum, New York, 1976, σελίδες 67-69.
[5] Pagans and Christians, Knopf, New York, 1987, σ.482.
[6] John Romer, Testament: The Bible and History, Henry Holt and Co., New York, 1988, σελίδες 230-231.

29/9/10

Ποιοι ευθύνονται για τον θάνατο του Ιησού

Απ’ όλες τις δίκες στην ιστορία του ανθρώπου, καμιά δεν υπήρξε τόσο σημαντική όσο η δίκη του Ιησού. Τον Απρίλιο του έτους 30, στην Ιερουσαλήμ, ο Ιησούς ο Ναζωραίος συνελήφθηκε, προσήχθη σ’ ένα θρησκευτικό δικαστήριο, δικάστηκε από έναν Ρωμαίο κυβερνήτη, καταδικάστηκε σε θάνατο και σταυρώθηκε.
Ποια σημασία είχε το γεγονός αυτό; Σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο: «Ο Θεός δείχνει τη δική Του αγάπη σ’ εμάς με το ότι, ενώ ήμασταν ακόμα αμαρτωλοί, ο Χριστός πέθανε για χάρη μας».
Αυτή όμως η αλήθεια ξεχάστηκε από την αναζήτηση του ποιος έχει την ευθύνη για τον θάνατο του Ιησού. Επί αιώνες οι χριστιανοί τιμωρούσαν τους Εβραίους με διωγμούς, αποπομπές, πογκρόμ και σφαγές, κατηγορώντας τους ως «δολοφόνους του Χριστού», στρώνοντας έτσι το έδαφος για τις ακατανόμαστες φρικαλεότητες του Ολοκαυτώματος. Το αντιεβραϊκό μένος άρχισε σποραδικά τον 2ο αιώνα, όπου η Εκκλησία, επηρεασμένη από εθνικούς και γνωστικούς φιλοσόφους, άρχισε να διαχωρίζεται και να μισεί όλο και πιο πολύ καθετί το ιουδαϊκό. Αυτό επεκτάθηκε βαθμιαία με το πέρασμα του χρόνου, και όταν πια ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας τον 4ο αιώνα, άρχισαν και τα προβλήματα των Ιουδαίων από τους χριστιανούς. Πρώτα από την εναντίον τους νομοθεσία των αυτοκρατόρων και των εκκλησιαστικών Συνόδων. Έπειτα, στους κατοπινούς αιώνες του Βυζαντίου και του Μεσαίωνα, από τις μανιασμένες εκδηλώσεις «χριστιανικών» όχλων που οδηγούσαν σε εμπρησμούς, λεηλασίες, σφαγές, δημεύσεις περιουσιών και εξορίες εβραϊκών πληθυσμών. Η μόνιμη κατηγορία πίσω από όλες αυτές τις βιαιότητες ήταν ότι «οι Εβραίοι δολοφόνησαν τον Χριστό»! Το αντιεβραϊκό μένος, που σαν βάση του είχε το «οι Εβραίοι ευθύνονται για Θεοκτονία», καλλιεργήθηκε από μεγάλους θεολόγους, όπως τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, τον Αυγουστίνο, τον Θωμά Ακινάτη καθώς και από τον Λούθηρο.
Σήμερα, όλο και περισσότεροι ιστορικοί και θεολόγοι τείνουν στην άποψη ότι η καταδίκη του Ιησού ήταν σε μεγάλο βαθμό έργο της Ρωμαϊκής διοίκησης της Ιουδαίας. Σύμφωνα με ιστορικούς του 1ου αιώνα (Ιώσηπο, Σουετώνιο, Πλίνιο) και ιουδαϊκά θρησκευτικά κείμενα (Μισνά), οι Ρωμαίοι θανάτωναν όποιον θεωρούσαν ύποπτο για επαναστατική δραστηριότητα ή ακόμα και για κάποια εθνική αφύπνιση του Ιουδαϊκού λαού, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξέγερση.
Συνεπώς, μια τέτοια χαρισματική προσωπικότητα σαν τον Ιησού, ο οποίος έλκυε τα πλήθη, θα ήταν πολύ ύποπτη για τους Ρωμαίους. Αυτό φαίνεται και από τα λόγια των αρχιερέων και Φαρισαίων: «Αν τον αφήσουμε έτσι, όλοι θα πιστέψουν σ’ αυτόν, και θα έρθουν οι Ρωμαίοι και θα αφανίσουν και τον τόπο μας και το έθνος… μας συμφέρει να πεθάνει ένας άνθρωπος για χάρη του λαού, και να μη χαθεί ολόκληρο το έθνος» (Ιωάννης 11:48-50). Κι όταν ο Ιησούς δήλωσε ότι είναι ο Μεσσίας, ο Βασιλιάς του Ισραήλ, οι Ρωμαίοι αποφάσισαν να τον σκοτώσουν. Η πινακίδα πάνω στον σταυρό, αυτήν ακριβώς την αιτία για καταδίκη του ανέφερε: «Αυτός είναι ο Ιησούς, ο Βασιλιάς των Ιουδαίων» (Ματθαίος 27:37).
Επειδή όμως ο Ιησούς ήταν πάρα πολύ δημοφιλής, θα προκαλούσαν εξέγερση στην Ιερουσαλήμ, αν συλλαμβανόταν και καταδικαζόταν από τους Ρωμαίους. Κάτι βέβαια που ήθελαν να το αποφύγουν οπωσδήποτε. Ο καλύτερος τρόπος γι’ αυτό ήταν να βάλουν τους Ιουδαίους πολιτικούς άρχοντες να τον συλλάβουν και τους θρησκευτικούς άρχοντες, τον αρχιερέα και κάποιους νομοδιδασκάλους, να τον δικάσουν και να τον ανακηρύξουν ένοχο θανάτου, δυσφημώντας τον έτσι ως βλάσφημο και ψευδομεσσία.
Άλλωστε, ο αρχιερέας Καϊάφας ήταν όργανο των Ρωμαίων, αφού είχε διοριστεί από αυτούς. Μάλιστα, ο Ιουδαίους ιστορικός του 1ου αιώνα, Φλάβιος Ιώσηπος, γράφει ότι την εποχή εκείνη οι αρχιερείς του Ισραήλ διορίζονταν και καθαιρούνταν από αντιπροσώπους της Ρώμης μια φορά τον χρόνο. Μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα το αξίωμα του αρχιερέα εκφυλίστηκε και έγινε θέση μισθωτού που προσήλκυε τα χειρότερα στοιχεία της κοινωνίας.
Επίσης, ο Πιλάτος, σύμφωνα και πάλι με τον Ιώσηπο, ήταν ο πιο κακός διοικητής της Ιουδαίας, ο οποίος εκτέλεσε πολλούς Ιουδαίους διδασκάλους πριν και μετά τον Ιησού, επειδή τους θεώρησε υπόπτους. Η ρωμαϊκή διοίκηση είχε απόλυτη εξουσία να δικάζει και να εκτελεί όποιον ήθελε, χωρίς να έχει απαραίτητα τη συγκατάθεση του Συνεδρίου, του αρχιερέα ή του Ηρώδη.
Όσον αφορά το Συνέδριο που καταδίκασε τον Ιησού, έχει ενδιαφέρον να μάθουμε ότι, σύμφωνα με τους κανόνες της ιουδαϊκής παράδοσης, έπρεπε να έχει τις εξής προϋποθέσεις για ανθρώπους που η περίπτωσή τους μπορούσε να επιφέρει τη θανατική ποινή:
- Να έχει την απαρτία των 70 μελών,
- Να συνεδριάζει μόνο μέρα και ποτέ νύχτα,
- Να μη συνεδριάζει γιορτές ή παραμονή γιορτών,
- Όταν καταδικάσει κάποιον σε θάνατο, να αφήνει μια μέρα πριν την εκτέλεσή του, μήπως και παρουσιαστούν μάρτυρες για την αθώωσή του.
Σύμφωνα με τις αφηγήσεις των Ευαγγελίων για τη δίκη του Ιησού, δεν τηρήθηκε καμιά από τις παραπάνω προϋποθέσεις. Τι συνέβηκε λοιπόν; Το Συνέδριο που συγκάλεσε ο Καϊάφας βιαστικά δεν μπορούσε να έχει απαρτία, ήταν νύχτα και παραμονή του Πάσχα και δεν άφησε περιθώριο μιας μέρας μετά την καταδίκη, μήπως και εμφανιστούν μάρτυρες υπεράσπισης. Δεν ήταν λοιπόν το αυθεντικό και νόμιμο Συνέδριο, αυτό που καταδίκασε τον Ιησού, αλλά ένα ψευδοσυνέδριο της κλίκας του αρχιερέα, που έφεραν κάποιους ψευδομάρτυρες για να βρουν δικαιολογία να τον θανατώσουν: «Και οι αρχιερείς και ολόκληρο το συνέδριο ζητούσαν μια μαρτυρία ενάντια στον Ιησού για να τον θανατώσουν, και δεν έβρισκαν. Επειδή, πολλοί ψευδομαρτυρούσαν εναντίον του, αλλά οι μαρτυρίες τους δεν ήταν σύμφωνες. Και μερικοί, αφού σηκώθηκαν, ψευδομαρτυρούσαν εναντίον του λέγοντας ότι: Εμείς τον ακούσαμε να λέει ότι: Εγώ θα χαλάσω αυτόν τον χειροποίητο ναό, και μέσα σε τρεις μέρες θα ανοικοδομήσω άλλον, αχειροποίητο. Εντούτοις, ούτε έτσι ήταν σύμφωνη η μαρτυρία τους» (Μάρκος 14:55-59).
Αυτοί που βασικά ευθύνονται για τον θάνατο του Ιησού ήταν η ρωμαϊκή διοίκηση και οι άρχοντες του Ισραήλ. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη Βίβλο: «Παραστάθηκαν οι βασιλιάδες της γης, και οι άρχοντες συγκεντρώθηκαν μαζί, ενάντια στον Κύριο, και ενάντια στον Χριστό του» (Ψαλμός 2:2, Πράξεις 4:26). Οι ίδιοι οι απόστολοι θεώρησαν ως κύριους υπεύθυνους τους άρχοντες: «Τότε ο Πέτρος... τους είπε: Άρχοντες του λαού και πρεσβύτεροι του Ισραήλ... ας γίνει γνωστό σε όλους εσάς και σε ολόκληρο τον λαό του Ισραήλ ότι, διαμέσου του ονόματος του Ιησού Χριστού, του Ναζωραίου, που εσείς σταυρώσατε...» (Πράξεις 4:8-10), «Και όταν τους έφεραν, τους έστησαν μέσα στο συνέδριο, και ο αρχιερέας τους ρώτησε, λέγοντας: Δεν σας παραγγείλαμε ρητά να μη διδάσκετε σε τούτο το όνομα; Και να, γεμίσατε την Ιερουσαλήμ από τη διδασκαλία σας, και θέλετε να φέρετε επάνω μας το αίμα αυτού του ανθρώπου. Και αποκρινόμενος ο Πέτρος και οι απόστολοι είπαν: Πρέπει να πειθαρχούμε στον Θεό μάλλον παρά στους ανθρώπους. Ο Θεός των πατέρων μας ανέστησε τον Ιησού, που εσείς θανατώσατε, αφού τον κρεμάσατε επάνω σε ξύλο» (Πράξεις 5:27-30), «Μιλάμε σοφία Θεού, μυστηριώδη, που ήταν κρυμμένη, την οποία ο Θεός προόρισε πριν από αιώνες προς δική μας δόξα, την οποία κανένας από τους άρχοντες τούτου του αιώνα δεν γνώρισε, επειδή, αν θα γνώριζαν, δεν θα σταύρωναν τον Κύριο της δόξας» (Α' Κορινθίους 2:7-8). Αυτό φαίνεται και από τα Ευαγγέλια. Στον Ματθαίο διαβάζουμε: «Κι όταν οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι άκουσαν τις παραβολές του, κατάλαβαν ότι μιλάει γι’ αυτούς, και ζητώντας να τον πιάσουν, φοβήθηκαν τα πλήθη, επειδή τον είχαν ως προφήτη» (21:45-46).
Όσον αφορά τη στάση του λαού Ισραήλ απέναντι του Ιησού, κι εδώ υπάρχουν παρεξηγήσεις από τον πολύ κόσμο. Αντίθετα από ό,τι συνήθως πιστεύεται, οι Ιουδαίοι δεν απέρριψαν τον Ιησού περισσότερο απ’ όσο τον δέχτηκαν οι Εθνικοί. Στους Ιουδαίους εκπληρώθηκε η προφητεία του Συμεών: «Ιδού, αυτός κείται για πτώση και ανάσταση πολλών μέσα στον λαό Ισραήλ και για σημείο αντιλεγόμενο» (Λουκάς 2:34). Έτσι στα Ευαγγέλια βλέπουμε μεγάλα πλήθη να ακολουθούν και να πιστεύουν τον Ιησού, όπως για παράδειγμα στην αναφορά του Ματθαίου: «Και τον ακολούθησαν πλήθη πολλά από τη Γαλιλαία και από τη Δεκάπολη και από τα Ιεροσόλυμα και από την Ιουδαία και πέρα από τον Ιορδάνη» (4:25). Επίσης: «Και όταν κατέβηκε από το βουνό, τον ακολούθησαν πολλά πλήθη» (Ματθαίος 8:1), «Και τον ακολούθησαν πολλά πλήθη...» (Ματθαίος 19:2), «Κι αφού οι μαθητές πορεύτηκαν και έκαναν όπως τους πρόσταξε ο Ιησούς, έφεραν το γαϊδούρι και το πουλαράκι, κι έβαλαν επάνω τους τα ιμάτιά τους και τον έβαλαν και κάθισε επάνω σ’ αυτά. Και οι περισσότεροι από το πλήθος έστρωσαν στο δρόμο τα δικά τους ιμάτια, και άλλοι έκοβαν κλαδιά από τα δέντρα και τα έστρωναν στο δρόμο. Τα δε πλήθη που προπορεύονταν και εκείνα που ακολουθούσαν έκραζαν, λέγοντας: Ωσαννά στο γιο του Δαβίδ. Ευλογημένος ο ερχόμενος στο όνομα του Κυρίου. Ωσαννά εν τοις υψίστοις. Και όταν μπήκε στα Ιεροσόλυμα σείστηκε ολόκληρη η πόλη, λέγοντας: Ποιος είναι αυτός; Και τα πλήθη έλεγαν: Αυτός είναι ο Ιησούς, ο προφήτης, αυτός από τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας» (Ματθαίος 21:6-11).
Συχνά επαναλαμβάνεται η φράση «Και πολλοί πίστεψαν σ’ αυτόν»: «Κι ενώ ήταν στα Ιεροσόλυμα κατά τη γιορτή του Πάσχα, πολλοί πίστεψαν στο όνομά του...» (Ιωάννης 2:23), «Από την πόλη εκείνη, μάλιστα, πολλοί από τους Σαμαρείτες πίστεψαν σ’ αυτόν...» (Ιωάννης 4:39), «Και πολλοί από το πλήθος πίστεψαν σ’ αυτόν...» (Ιωάννης 7:31), «Κι ενώ μιλούσε αυτά, πολλοί πίστεψαν σ’ αυτόν» (Ιωάννης 8:30), «Και εκεί πολλοί πίστεψαν σ’ αυτόν» (Ιωάννης 10:42), «Πολλοί, λοιπόν, από τους Ιουδαίους, που είχαν έρθει στη Μαρία, και είδαν όσα είχε κάνει ο Ιησούς, πίστεψαν σ’ αυτόν» (Ιωάννης 11:45). Ακόμα και πολλοί άρχοντες πίστευαν σ’ αυτόν, αν και είναι φανερό ότι αυτοί ήταν μόνο μια μικρή μειοψηφία: «Αλλά όμως, και από τους άρχοντες πολλοί πίστεψαν σ’ αυτόν. Εντούτοις, εξαιτίας των Φαρισαίων δεν ομολογούσαν, για να μη γίνουν αποσυνάγωγοι» (Ιωάννης 12:42). Έχει ενδιαφέρον να προσέξουμε ότι γίνεται διάκριση μεταξύ του «πολύ πλήθους λαού» και του «πολύ πλήθους των μαθητών», σ’ αυτούς που ακολουθούσαν τον Ιησού: «Και καθώς κατέβηκε μαζί τους, στάθηκε επάνω σ’ έναν πεδινό τόπο. Και παραβρισκόταν ένα πλήθος από μαθητές του, και ένα μεγάλο πλήθος λαού από ολόκληρη την Ιουδαία και Ιερουσαλήμ, και την παραλία της Τύρου και της Σιδώνας, που είχαν έρθει για να τον ακούσουν...» (Λουκάς 6:17).
Όλα αυτά δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του Ισραήλ είχε ελκυστεί από το μήνυμα του Ιησού του Ναζωραίου και ακολουθούσαν και πίστευαν σ’ αυτόν. Όπως επίσης είναι αληθινό ότι πολλοί άλλοι συμπατριώτες του αμφέβαλλα ή απιστούσαν σ’ αυτόν. Στην πραγματικότητα, οι Ιουδαίοι ήταν ένα διαιρεμένο έθνος σε σχέση με τον Ιησού: «Και υπήρχε γι’ αυτόν μεγάλος γογγυσμός ανάμεσα στα πλήθη. Άλλοι μεν έλεγαν, ότι: Είναι αγαθός, και άλλοι έλεγαν: Όχι, αλλά, πλανάει το πλήθος» (Ιωάννης 7:12).
Αυτό συνεχίστηκε και μετά τον θάνατο του Ιησού, σύμφωνα με τις Πράξεις των Αποστόλων. Βλέπουμε αρχικά χιλιάδες Ιουδαίους να πιστεύουν στο κήρυγμα των αποστόλων: «Εκείνοι, λοιπόν, αφού με χαρά δέχτηκαν τον λόγο του, βαπτίστηκαν, και προστέθηκαν εκείνη την ημέρα περίπου 3.000 ψυχές» (Πράξεις 2:41), «Πολλοί, μάλιστα, από εκείνους που άκουσαν τον λόγο πίστεψαν, και ο αριθμός των ανδρών έγινε περίπου 5.000» (Πράξεις 4:4), «Και όλο και περισσότερο προσθέτονταν αυτοί που πίστευαν στον Κύριο, πλήθη και ανδρών και γυναικών» (Πράξεις 5:13-14), «Και τούτο έγινε γνωστό σε ολόκληρη την Ιόππη, και πολλοί πίστεψαν στον Κύριο» (Πράξεις 9:42), «Πολλοί μεν, λοιπόν, απ’ αυτούς (τους Ιουδαίους) πίστεψαν, και από τις επίσημες Ελληνίδες γυναίκες, κι από τους άνδρες όχι λίγοι» (Πράξεις 17:12). Και μάλιστα, μερικά χρόνια αργότερα, αυτοί έγιναν μυριάδες, δηλαδή δεκάδες χιλιάδες ακόλουθοι του Ιησού: «Κι εκείνοι, όταν τα άκουσαν, δόξαζαν τον Κύριο και του είπαν: Βλέπεις, αδελφέ, πόσες μυριάδες είναι από τους Ιουδαίους που πίστεψαν, και όλοι αυτοί είναι ζηλωτές του νόμου» (Πράξεις 21:20). Μάλιστα πίστεψαν πολλοί ιερείς και Φαρισαίοι: «Και ο λόγος του Θεού αύξανε, και ο αριθμός των μαθητών στην Ιερουσαλήμ πληθυνόταν υπερβολικά, και μεγάλο πλήθος από τους ιερείς υπάκουε στην πίστη» (Πράξεις 6:7), «Και σηκώθηκαν μερικοί, εκείνοι από την παράταξη των Φαρισαίων, οι οποίοι είχαν πιστέψει, και έλεγαν, ότι: Πρέπει να τους κάνουμε περιτομή και να τους παραγγέλλουμε να τηρούν το νόμο του Μωυσή» (Πράξεις 15:5).
Αντίθετα από τη διαδεδομένη άποψη, μεγάλο πλήθος λαού εκδήλωσε δημόσια τη διαφωνία του για την καταδίκη του Ιησού, λίγο μόλις πριν από τη σταύρωσή του. Διαβάζουμε: «Τον ακολουθούσε ένα μεγάλο πλήθος του λαού, και από τις γυναίκες, που οδύρονταν και τον θρηνούσαν» (Λουκάς 23:27). Όσον αφορά το πλήθος που ζητούσε τη σταύρωσή του Ιησού, δεν το έκανε αυθόρμητα: «Οι αρχιερείς όμως και οι πρεσβύτεροι έπεισαν τα πλήθη να ζητήσουν τον Βαραββά, και να θανατώσουν τον Ιησού» (Ματθαίος 27:20). Ακόμα και η σύνθεση του πλήθους αποκαλύπτεται στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη: «Και όταν οι αρχιερείς και οι υπηρέτες (του Ναού) τον είδαν, κραύγασαν, λέγοντας: Σταύρωσέ τον, σταύρωσέ τον» (19:6). Δηλαδή, με λίγα λόγια, ο όχλος που ζήτησε τη θανάτωση του Ιησού ήταν υπάλληλοι των αρχόντων, οι οποίοι παρακινήθηκαν από τους εργοδότες τους.
Είναι ολοφάνερο το ιστορικό συμπέρασμα ότι βασικοί υπεύθυνοι από ανθρώπινη άποψη για τον θάνατο του Ιησού, ήταν η Ρωμαϊκή διοίκηση και οι λιγοστοί συνεργάτες τους από το θρησκευτικό και κοινωνικό κατεστημένο της ιουδαϊκής κοινωνίας. Σε καμιά περίπτωση δεν ευθύνεται ολόκληρος ο εβραϊκός λαός της Ιουδαίας και της Γαλιλαίας, ο οποίος όπως είδαμε παραπάνω ήταν κατά πλειοψηφία φιλικός στον Ιησού. Αντίθετα, οι περισσότεροι άρχοντές τους ήταν εχθρικοί και χαρακτήριζαν το λαό «καταραμένο», επειδή πίστευε σ’ αυτόν: «Ο όχλος αυτός, όμως, που δεν γνωρίζει τον νόμο είναι επικατάρατος» (Ιωάννης 7:49).
Και βέβαια, οι πολυάριθμοι Ιουδαίοι της Διασποράς (στην Αίγυπτο, την Ασία, την Ελλάδα, τη Ρώμη) δεν είχαν ιδέα για τα όσα διαδραματίστηκαν εκεί. Πόσο λοιπόν είναι άδικο να θεωρούνται όλοι Ιουδαίοι της εποχής εκείνης ένοχοι; Και πόσο περισσότερο άδικο (και αφάνταστα ανόητο) είναι να θεωρούνται υπεύθυνοι για τον θάνατο του Ιησού οι Εβραίοι όλων των κατοπινών αιώνων! Η πλάνη αυτή δεν έχει καμιά βάση ούτε στην ιστορία, ούτε στα Ευαγγέλια, παρά μόνο στο σατανικό μίσος εναντίον του Εβραϊκού λαού, του λαού στον οποίον ανήκε και τον οποίον αγάπησε ο Ιησούς και όλοι οι απόστολοι.Πόσα δεινά δεν προκάλεσε στους μεταγενέστερους αιώνες στον λαό Ισραήλ αυτή η παρανοϊκή άποψη. Τόσο παρανοϊκή, όσο το να θεωρούνται όλοι οι αρχαίοι Έλληνες, καθώς και οι σημερινοί Έλληνες, υπεύθυνοι για τον θάνατο του Σωκράτη, τον οποίον καταδίκασε η εξουσία της Αθήνας κι όχι φυσικά όλοι οι Αθηναίοι, ούτε όλοι οι Έλληνες! Και υπάρχουν αμέτρητα παρόμοια ιστορικά παραδείγματα καταδίκης μεγάλων ανδρών από το θρησκευτικό και πολιτικό κατεστημένο της εποχής τους, όχι από τον λαό τους.

25/9/10

Η πλάνη της Θεολογίας της Αντικατάστασης

Ίσως έχετε ακούσει τον όρο «Θεολογία Αντικατάστασης». Ωστόσο, αν τον ψάξετε σ’ ένα λεξικό Εκκλησιαστικής Ιστορίας, δε θα τον βρείτε ταξινομημένο ως συστηματική μελέτη. Μάλλον είναι μια δογματική διδασκαλία που προέρχεται από την αρχαία Εκκλησία. Αποτέλεσε το γόνιμο έδαφος από το οποίο φύτρωσε ο Χριστιανικός αντισημιτισμός, και έχει μολύνει την Εκκλησία σχεδόν για 1900 χρόνια.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ;
Η Θεολογία της Αντικατάστασης εισήχθηκε στην Εκκλησία λίγο καιρό μετά την ανάληψη της ηγεσίας της, που μέχρι τότε ήταν Ιουδαίοι, από Εθνικούς. Ποιες είναι οι θέσεις της;
1. Ο Ισραήλ (ο Ιουδαϊκός λαός και η γη του) έχει αντικατασταθεί στους σκοπούς του Θεού από τη Χριστιανική Εκκλησία, ή, για την ακρίβεια, η Εκκλησία είναι η ιστορική συνέχεια του Ισραήλ, αποκλείοντάς τον.
2. Ο Ιουδαϊκός λαός δεν είναι πλέον ο «εκλεκτός λαός». Στην πραγματικότητα, δε διαφέρουν σε τίποτα από κανένα άλλο έθνος, όπως είναι οι Άγγλοι, οι Ισπανοί κλπ.
3. Χωρίς τη μετάνοια, τη νέα γέννηση, και την ενσωμάτωση στην Εκκλησία, ο Ιουδαϊκός λαός δεν έχει κανένα μέλλον, καμία ελπίδα, και κανένα κάλεσμα μες στο σχέδιο του Θεού. Το ίδιο ισχύει και για οποιονδήποτε άλλο λαό ή ομάδα.
4. Από την Πεντηκοστή (Πράξεις, κεφάλαιο 2) και μετά, ο όρος «Ισραήλ», όπου απαντάται στη Βίβλο, αναφέρεται πλέον στην Εκκλησία.
5. Οι υποσχέσεις, οι διαθήκες και οι ευλογίες που στην Αγία Γραφή αποδίδονται στον λαό Ισραήλ, έχουν παρθεί από αυτόν και έχουν δοθεί στην Εκκλησία, η οποία τον έχει αντικαταστήσει. Ωστόσο, οι Ιουδαίοι υπόκεινται στις κατάρες που βρίσκονται μέσα στην Γραφή, ως συνέπεια της απόρριψης του Χριστού από μέρους τους.

Η ΑΠΟΨΗ ΤΩΝ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
1. Το να είσαι γιος του Αβραάμ σημαίνει ότι έχεις πίστη στον Ιησού Χριστό. Για όσους το ισχυρίζονται, το (Γαλάτες 3:29) δείχνει ότι η καταγωγή από τον Αβραάμ έχει σχέση μόνο με πνευματικούς, και όχι με εθνικούς όρους: «Και εάν είστε του Χριστού, τότε είστε σπέρμα του Αβραάμ, και κληρονόμοι σύμφωνα με την υπόσχεση».
Αντίκρουση: Ενώ αυτή είναι μία θαυμαστή υπόσχεση που περιλαμβάνει και τους Εθνικούς, το εδάφιο αυτό δεν αποκλείει τον εβραϊκό λαό από την αρχική του διαθήκη, υπόσχεση και ευλογία που έχει ως το φυσικό σπέρμα του Αβραάμ. Αυτό το εδάφιο απλά ενώνει εμάς, τους Εθνικούς Χριστιανούς, με αυτό που ο Θεός ήδη είχε αρχίσει με το λαό Ισραήλ.
2. Η υπόσχεση της γης Χαναάν στον Αβραάμ ήταν μόνο το «ξεκίνημα». Η πραγματική Γη της Επαγγελίας είναι ολόκληρος ο κόσμος. Χρησιμοποιούν το (Ρωμαίους 4:13) για να ισχυριστούν ότι είναι η Εκκλησία που κληρονομεί τον κόσμο, όχι ο Ισραήλ. «Διότι η υπόσχεση προς τον Αβραάμ και προς το σπέρμα του, ότι θα κληρονομούσε τον κόσμο, δεν έγινε μέσω του Νόμου, αλλά μέσω της δικαίωσης με την πίστη».
Αντίκρουση: Πώς αυτό το εδάφιο αποκλείει τον Αβραάμ και τους φυσικούς του κληρονόμους, τους Ιουδαίους; Απλά λέει ότι δε θα κληρονομούσαν τον κόσμο μέσω του Νόμου, αλλά μέσω της πίστεως. Αυτό ισχύει και για την Εκκλησία.
3. Το έθνος του Ισραήλ ήταν μόνον ο σπόρος της μελλοντικής Εκκλησίας, η οποία θα υψωνόταν και θα ενσωμάτωνε ανθρώπους από όλα τα έθνη (Μαλαχίας 1:11): «Διότι από την ανατολή του ηλίου μέχρι τη δύση του, το Όνομά Μου θα είναι μέγα μεταξύ των εθνών, και σε κάθε τόπο, θα προσφέρεται θυμίαμα στο Όνομά Μου, και καθαρή θυσία, διότι το Όνομά Μου θα είναι μέγα μεταξύ των εθνών, λέει ο Κύριος των Δυνάμεων».
Αντίκρουση: Αυτό το εδάφιο είναι μεγαλειώδες, και δείχνει ότι ο ιουδαϊκός λαός και το Ισραήλ εκπλήρωσαν μία από τις κλήσεις τους να είναι «φως των εθνών», έτσι ώστε ο Λόγος του Θεού να πάει σε όλον τον κόσμο. Δεν υπαινίσσεται όμως ότι ο Θεός αρνήθηκε τη σχέση Του με τον Ισραήλ επειδή το Όνομά Του απλώθηκε σε όλο τον κόσμο.
4. Ο Ιησούς δίδασκε ότι οι Ιουδαίοι θα χάσουν τα πνευματικά τους προνόμια και θα αντικατασταθούν από ένα άλλο έθνος (Ματθαίος 21:43): «Γι' αυτό σας λέω, ότι θα παρθεί η βασιλεία του Θεού από εσάς, και θα δοθεί σε έθνος που θα παράγει τους καρπούς της».
Αντίκρουση: Στο εδάφιο αυτό, ο Ιησούς απευθυνόταν στους ιερείς και στους Φαρισαίους, οι οποίοι απέτυχαν ως ηγέτες του λαού. Αυτό το εδάφιο δε μιλάει για ένα άλλο έθνος από το Ισραήλ, αλλά για το έθνος του Ισραήλ, δηλ. τον λαό, στον οποίο θα δοθεί η βασιλεία, δηλαδή η εξουσία, του Θεού. Στα εβραϊκά ή αραμαϊκά που μιλούσε ο Ιησούς δεν υπάρχει ο όρος «έθνος», «εθνότητα», αλλά ο όρος «αμ» που σημαίνει λαός, άνθρωποι.[1] Έτσι η ορθή μετάφραση αυτού του λόγου του Ιησού πρέπει να είναι : «Θα παρθεί η εξουσία του Θεού από εσάς (τους Φαρισαίους) και θα δοθεί σε λαό (ή αλλιώς, σε ανθρώπους) που θα παράγουν τους καρπούς της».
5. Αληθινός Ιουδαίος είναι μόνον όποιος έχει γεννηθεί από το Πνεύμα, είτε είναι φυλετικά Ιουδαίος είτε είναι Εθνικός (Ρωμαίους 2:28-29): «Διότι δεν είναι Ιουδαίος όποιος είναι εξωτερικά Ιουδαίος, ούτε είναι περιτομή η εξωτερική περιτομή στη σάρκα. Αλλά Ιουδαίος είναι αυτός που εσωτερικά είναι Ιουδαίος, και περιτομή είναι εκείνη της καρδιάς, δια του Πνεύματος και όχι δια του γράμματος, της οποίας ο έπαινος δεν είναι από ανθρώπους, αλλά από τον Θεό».
Αντίκρουση: Αυτό το εδάφιο δεν υποστηρίζει την ιδέα ότι η Εκκλησία αντικατέστησε τον Ισραήλ. Μάλλον, απλά ενισχύει αυτό που έχει διατυπωθεί στις εβραϊκές Γραφές (Π. Διαθήκη), και σίγουρα δίνει τις πνευματικές προϋποθέσεις που πρέπει να έχει ο Ιουδαίος και ο κάθε άνθρωπος που ομολογεί ότι είναι ακόλουθος του Θεού του Ισραήλ.
6. Ο Παύλος δείχνει ότι η Εκκλησία είναι στην πραγματικότητα το ίδιο «δένδρο ελιάς» όπως ήταν ο Ισραήλ, και τώρα πλέον η Εκκλησία είναι το δένδρο. Κατά συνέπεια, το να κάνουμε διάκριση μεταξύ Ισραήλ και Εκκλησίας είναι λάθος. Στην πραγματικότητα οι άνθρωποι που έχουν ιουδαϊκή καταγωγή χρειάζονται να μπολιαστούν πάλι στην Εκκλησία (Ρωμαίους 11:17-23).
Αντίκρουση: Αυτός ο ισχυρισμός είναι ο πιο εξωφρενικός, επειδή αυτό το εδάφιο δείχνει ξεκάθαρα ότι εμείς οι Εθνικοί είμαστε «τα άγρια κλαδιά» που παίρνουμε ζωή όταν μπολιαστούμε στο δέντρο της ελιάς του Ισραήλ. Το δέντρο αντιπροσωπεύει τις διαθήκες,[2] τις υποσχέσεις και τις ελπίδες του Ισραήλ (Εφεσίους 2:12), που είναι ριζωμένες στον Μεσσία, και τρέφονται από τον χυμό, που αντιπροσωπεύει το Άγιο Πνεύμα, δίνοντας ζωή στους Ιουδαίους («τα φυσικά κλαδιά») και στους Εθνικούς («τα μπολιασμένα κλαδιά»). Ο Παύλος λέει σε εμάς τους Εθνικούς ότι πρέπει να θυμόμαστε ότι το δέντρο μας στηρίζει, κι ΟΧΙ να είμαστε αλαζόνες και να καυχιόμαστε κατά των φυσικών κλάδων που αποκόπηκαν, γιατί αυτοί μπορούν να μπολιαστούν ξανά. Το δένδρο της ελιάς ΔΕΝ είναι η Εκκλησία. Εμείς απλά έχουμε ενσωματωθεί στο σχέδιο του Θεού το οποίο είχε αρχίσει 2000 χρόνια πρωτύτερα, με τον Αβραάμ.
7. Όλες οι υποσχέσεις που δόθηκαν στο λαό Ισραήλ στην Παλαιά Διαθήκη, εκτός από αυτές που ιστορικά εκπληρώθηκαν πριν τον ερχομό του Ιησού Χριστού, είναι τώρα κληρονομιά της Χριστιανικής Εκκλησίας. Αυτές οι υποσχέσεις δε πρέπει να ερμηνεύονται κατά γράμμα ή σαρκικά, αλλά πνευματικά και συμβολικά, έτσι ώστε όλες οι αναφορές στον Ισραήλ, την Ιερουσαλήμ, τη Σιών και το Ναό, όταν είναι προφητικές, στην πραγματικότητα αναφέρονται στην Εκκλησία. «Διότι όλες οι υποσχέσεις του Θεού εν Αυτώ (Ιησού) είναι Ναι και Αμήν, προς δόξα Θεού για μας» (Β' Κορινθίους 1:20). Συνεπώς, διδάσκουν ότι η Καινή Διαθήκη πρέπει να ερμηνεύεται συμβολικά, όχι κυριολεκτικά.
Αντίκρουση: Παρακάτω θα δούμε το γεγονός ότι οι αναφορές της Καινής Διαθήκης ξεκάθαρα αφορούν το Ισραήλ, όχι την Εκκλησία. Έτσι, καμία υπόσχεση προς το Ισραήλ και τον ιουδαϊκό λαό στη Βίβλο δεν είναι συμβολική, ούτε και μπορεί να περιοριστεί στην Εκκλησία μόνο. Οι υποσχέσεις και οι διαθήκες είναι κυριολεκτικές, και πολλές από αυτές αιώνιες, και εμείς οι Χριστιανοί μπορούμε να συμμετέχουμε σ' αυτές ως μέρος της αναγέννησής μας, όχι όμως ότι εμείς τις παραλάβαμε και αποκλείσαμε τον λαό Ισραήλ. Η Καινή Διαθήκη μιλάει για τη σχέση της Εκκλησίας με τον Ισραήλ και τις διαθήκες του ως «μπολιασμένης σ' αυτές» (Ρωμ. 11:17), ότι «ήρθε πλησίον» (Εφεσίους 2:13), ότι είναι «σπέρμα του Αβραάμ μέσω της πίστεως» (Ρωμαίους 4:16) και ως «συμμέτοχοι» (Ρωμαίους 15:27) κι ΟΧΙ ότι η Εκκλησία καταχράστηκε τη διαθήκη του και αντικατέστησε τον φυσικό Ισραήλ. Εμείς οι Εθνικοί Χριστιανοί προσχωρήσαμε σ' αυτό που ο Θεός έκανε στον λαό Ισραήλ κι ο Θεός δεν έσπασε τις υποσχέσεις της διαθήκης Του με αυτόν το λαό (Ρωμαίους 11:29).

Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά στην ιστορία των πρώτων τεσσάρων αιώνων του Χριστιανισμού, όπου καθιερώθηκε επίσημα το μίσος κατά του ιουδαϊκού λαού, πράγμα αντίθετο με την ξεκάθαρη διδασκαλία της Καινής Διαθήκης.
Τον 1ο αιώνα μ.Χ. η Εκκλησία ήταν καλά συνδεδεμένη με τις ιουδαϊκές της ρίζες, και ο Ιησούς δεν ήθελε τα πράγματα να είναι διαφορετικά. Στο κάτω-κάτω, ο Ιησούς ήταν Ιουδαίος και η βάση της διδασκαλίας του είναι συνεπής με τις εβραϊκές Άγιες Γραφές. Στο Ματθαίο 5:17-18 ο Ιησούς δηλώνει: «Μη νομίσετε ότι ήρθα να καταλύσω το νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα να καταλύσω, αλλά να συμπληρώσω[3]. Γιατί αλήθεια σας λέω: ωσότου παρέλθει ο ουρανός και η γη, ένα γιώτα[4] ή μια κεραία[5] δε θα παρέλθει από το νόμο, ωσότου όλα γίνουν. Όποιος λοιπόν παραβεί μία από τις πολύ μικρές αυτές εντολές και διδάξει έτσι τους ανθρώπους, πολύ μικρός[6] θα κληθεί στη βασιλεία των ουρανών. Όποιος όμως τις εφαρμόσει και τις διδάξει, αυτός μεγάλος θα κληθεί στη βασιλεία των ουρανών». Πριν από την πρώτη ιουδαϊκή εξέγερση, το 66 μ.Χ., ο Χριστιανισμός θεωρείτο βασικά ένα ρεύμα (αίρεση) του Ιουδαϊσμού, όπως οι Φαρισαίοι, οι Σαδδουκαίοι και οι Εσσαίοι. Ο χωρισμός μεταξύ Ιουδαϊσμού και Χριστιανισμού άρχισε ως αποτέλεσμα θρησκευτικών και κοινωνικών διαφορών.
Σύμφωνα με το βιβλίο του David Rausch «A Legacy of Hatred» («Mία Κληρονομιά Μίσους»), υπήρχαν ορισμένοι παράγοντες που συνέβαλλαν σ' αυτό:
1) Η ρωμαϊκή διείσδυση στην Ιουδαία, και η ευρεία αποδοχή του Χριστιανισμού από τους Εθνικούς, περιέπλεξαν την ιστορία του ιουδαϊκού Χριστιανισμού.
2) Οι ρωμαϊκοί πόλεμοι κατά των Ιουδαίων δεν κατέστρεψαν μόνο το Ναό και την Ιερουσαλήμ, αλλά επέφεραν και την εγκατάλειψή της ως κέντρου του Χριστιανισμού στον ρωμαϊκό κόσμο.
3) Η ταχεία αποδοχή του Χριστιανισμού από τους Εθνικούς έφερε τη χριστιανική πίστη στον Εθνικό κόσμο, και όσο ο αριθμός τους αυξανόταν, τόσο αυξανόταν και η επιρροή τους, που τελικά αποσύνδεσε τον Χριστιανισμό από τις ιουδαϊκές του ρίζες.
Πολλοί Εθνικοί Χριστιανοί ερμήνευσαν την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και του Ναού ως σημείο ότι ο Θεός είχε εγκαταλείψει τον Ιουδαϊσμό κι ότι είχε προμηθεύσει στους Εθνικούς την ελευθερία να αναπτύξουν τη δική τους χριστιανική θεολογία σ’ ένα περιβάλλον ελεύθερο από την επιρροή της Ιερουσαλήμ. Μήπως αυτό σήμαινε ότι ο Θεός μας έδειχνε ότι η λατρεία στο Ναό δεν ήταν πια απαραίτητη, αφού τώρα το Άγιο Πνεύμα κατοικεί μέσα μας, (Α' Κορινθίους 6:19), και όχι στα Άγια των Αγίων;
Μετά την δεύτερη ιουδαϊκή εξέγερση (133-135 μ.Χ.), η οποία κατεστάλη από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, η θεολογική και πολιτική εξουσία μετακινήθηκε από τους Ιουδαίους Χριστιανούς ηγέτες σε κέντρα Εθνικών Χριστιανών όπως η Αλεξάνδρεια, η Ρώμη και η Αντιόχεια. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αυτή τη μεταβολή, γιατί επηρέασε τους αρχαίους Εκκλησιαστικούς Πατέρες ώστε να κάνουν αντι-ιουδαϊκές δηλώσεις, όσο ο Χριστιανισμός άρχιζε να αποσυνδέεται από τις ιουδαϊκές του ρίζες.
Όσο η Εκκλησία απλωνόταν βαθύτερα μες στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, και αύξαναν τα μη ιουδαϊκά μέλη της, η ελληνική και η ρωμαϊκή σκέψη άρχισε να υφέρπει μέσα και να μετασχηματίζει πλήρως τον προσανατολισμό της Βιβλικής ερμηνείας περισσότερο μέσω του ελληνικού τρόπου σκέψης παρά μέσω του Ιουδαϊκού. Αυτό αργότερα θα κατέληγε σε πολλές αιρέσεις, μερικές από τις οποίες ακόμα παραμένουν μες στην Εκκλησία.
Από τότε που ο Χριστιανισμός άρχισε να οδεύει σε διαφορετικό δρόμο από τον Ιουδαϊσμό, το χάσμα άρχισε να γίνεται όλο και μεγαλύτερο. Ο Ιουδαϊσμός θεωρείτο μία νόμιμη θρησκεία από το Ρωμαϊκό Νόμο, ενώ ο Χριστιανισμός, ως νέα θρησκεία, ήταν παράνομος. Όσο ο Χριστιανισμός αυξανόταν, τόσο οι Ρωμαίοι προσπαθούσαν να τον καταπιέσουν. Σε μια προσπάθεια να ελαφρύνουν το διωγμό, οι Χριστιανοί απολογητές προσπάθησαν, μάταια όμως, να πείσουν τη Ρώμη ότι ο Χριστιανισμός ήταν μία προέκταση του Ιουδαϊσμού. Η Ρώμη δεν πείστηκε, και οι διωγμοί και η απογοήτευση των Χριστιανών τροφοδότησαν ένα φθόνο προς την ιουδαϊκή κοινότητα, που ήταν ελεύθερη να λατρεύει χωρίς διωγμό. Αργότερα, όταν η Εκκλησία έγινε η επίσημη θρησκεία του κράτους, ως αντεκδίκηση θα περνούσε νόμους κατά των Ιουδαίων.
Ο ανταγωνισμός των αρχαίων Χριστιανών προς τους Ιουδαίους αντανακλάται στα γραπτά των Εκκλησιαστικών Πατέρων. Για παράδειγμα, ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας (160 μ.Χ.) μιλώντας σ’ έναν Ιουδαίο, λέει: «Οι Γραφές δεν είναι δικές σας, είναι δικές μας». Ο Ειρηναίος, επίσκοπος Λυών (170 μ.Χ.) διακήρυττε: «Οι Ιουδαίοι έχουν αποκληρωθεί από τη χάρη του Θεού». Ο Τερτυλλιανός (160-230 μ.Χ.) στην πραγματεία του «Κατά Ιουδαίων» ανήγγειλε ότι ο Θεός είχε απορρίψει τους Ιουδαίους χάρη των Χριστιανών.
Στις αρχές του 4ου αιώνα, ο Ευσέβιος έγραψε ότι οι υποσχέσεις των Γραφών ήταν για τους Χριστιανούς και όχι για τους Ιουδαίους, και μόνον οι κατάρες ήταν για τους Ιουδαίους. Επιχειρηματολογούσε ότι η Εκκλησία αποτελούσε τη συνέχεια της Παλαιάς Διαθήκης, και έτσι αντικατέστησε τον Ιουδαϊσμό. Η νεαρή Εκκλησία διακήρυξε τον εαυτό της ότι ήταν ο αληθινός λαός Ισραήλ, ή «ο λαός Ισραήλ κατά το Πνεύμα», η κληρονόμος των θεϊκών υποσχέσεων. Το θεωρούσαν θεμελιώδες να δυσφημίσουν «τον κατά σάρκα λαό Ισραήλ», για να αποδείξουν ότι ο Θεός είχε απορρίψει το λαό Του και μετέφερε την αγάπη Του προς τους Χριστιανούς.
Στις αρχές του 4ου αιώνα, ένα μνημειώδες γεγονός συνέβηκε για την Εκκλησία, που έθεσε τη «θριαμβεύουσα Εκκλησία» πάνω από τον «εξαφανιζόμενο λαό Ισραήλ». Το 306 μ.Χ., ο Κωνσταντίνος έγινε ο πρώτος Χριστιανός Ρωμαίος αυτοκράτορας. Αρχικά, είχε μια μάλλον πολυφωνική άποψη κι έδωσε στους Ιουδαίους τα ίδια θρησκευτικά δικαιώματα με τους Χριστιανούς. Ωστόσο, το 321 μ.Χ., έκανε το Χριστιανισμό επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας αποκλείοντας όλες τις υπόλοιπες. Αυτό σήμανε το τέλος των διωγμών των Χριστιανών, αλλά την αρχή της διάκρισης και του διωγμού του ιουδαϊκού λαού.
Ήδη, στην εκκλησιαστική Σύνοδο της Ελβίρα (Ισπανίας), το 305 μ.Χ., είχαν γίνει διακηρύξεις για να κρατούν τους Χριστιανούς χωρισμένους από τους Ιουδαίους, τέτοιες όπως το μην τρώνε μαζί, να μην παντρεύονται Ιουδαίους, να μη χρησιμοποιούν ιουδαϊκές ευλογίες για τα χωράφια τους, και να μην τηρούν το ιουδαϊκό Σάββατο.
Η αυτοκρατορική Ρώμη, το 313 μ.Χ., εξέδωσε το Διάταγμα του Μιλάνου, το οποίο ευνοούσε τους Χριστιανούς, ενώ έθετε εκτός νόμου τις Συναγωγές. Μετά, το 315 μ.Χ., ένα άλλο διάταγμα επέτρεπε το κάψιμο Ιουδαίων αν παραβίαζαν τους νόμους. Καθώς ο Χριστιανισμός γινόταν η θρησκεία του Κράτους, όλο και περισσότεροι νόμοι φτιάχνονταν κατά των Ιουδαίων:
- Αποσύρθηκαν τα αρχαία προνόμια των Ιουδαίων.
- Η ραβινική δικαστική δικαιοδοσία καταργήθηκε ή περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό.
- Ο προσηλυτισμός στον Ιουδαϊσμό απαγορεύτηκε με την ποινή του θανάτου.
- Οι Ιουδαίοι αποκλείστηκαν από δημόσια αξιώματα και στρατιωτικές θέσεις.
Αυτοί και άλλοι περιορισμοί επιβεβαιώθηκαν επανειλημμένα από διάφορες εκκλησιαστικές Συνόδους τα επόμενα 1000 χρόνια.
Το 321 μ.Χ. Ο Κωνσταντίνος διέταξε να παύουν όλες οι εργασίες «τη σεβαστή ημέρα του ηλίου». Αντικαθιστώντας την αργία και λατρεία του Σαββάτου με αυτήν της Κυριακής ως ημέρας της χριστιανικής λατρείας, προώθησε περισσότερο τον διαχωρισμό. Αυτή η διαμάχη μεταξύ ιουδαϊκού Σαββάτου και χριστιανικής Κυριακής εμφανίστηκε και στην Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια, το 325 μ.Χ., που κατέληξε οριστικά στην Κυριακή ως χριστιανική ημέρα αργίας, αν κι αυτό υπήρξε αμφιλεγόμενο για πολύ καιρό μετά.
Μέσα σε μία νύχτα, ο Χριστιανισμός πήρε την εξουσία του αυτοκρατορικού κράτους και οι αυτοκράτορες άρχισαν να μεταφέρουν στην πράξη τις ιδέες και τους ισχυρισμούς των Χριστιανών θεολόγων κατά των Ιουδαίων και του Ιουδαϊσμού. Αντί η Εκκλησία να αδράξει αυτήν την ευκαιρία για να μεταδώσει το μήνυμα του Ευαγγελίου με αγάπη, έγινε στην πραγματικότητα η θριαμβεύουσα Εκκλησία, έτοιμη να αφανίσει τους αντιπάλους της.
Μετά το 321, τα γραπτά των Εκκλησιαστικών Πατέρων άλλαξαν στο χαρακτήρα. Δεν ήταν πλέον αμυντικά κι απολογητικά, αλλά επιθετικά και προσβλητικά, κατευθύνοντας την οργή τους σε καθέναν που βρισκόταν «έξω από την ποίμνη», και ιδιαίτερα κατά των Ιουδαίων οι οποίοι ζούσαν σε κάθε έθνος και πόλη. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, βρίσκουμε περισσότερα παραδείγματα αντι-ιουδαϊκής προκατάληψης στην εκκλησιαστική φιλολογία γραμμένα από εκκλησιαστικούς ηγέτες:
- Ο Ιλαρίων του Πουατιέ (291-371) έγραφε: «Οι Ιουδαίοι είναι ένας διεστραμμένος λαός καταραμένος για πάντα από τον Θεό»!
- Ο Γρηγόριος Νύσσης (πέθανε το 394), επίσκοπος Καππαδοκίας: «Οι Ιουδαίοι είναι γένος εχιδνών, φθονούν την καλοσύνη...»!
- Ο Ιερώνυμος (347-407) περιγράφει τους Ιουδαίους ως «...ερπετά, που φορούν την εικόνα του Ιούδα, οι ψαλμοί τους και οι προσευχές τους είναι γκαρίσματα γαϊδάρων»!
Στα τέλη του 4ου αιώνα, ο επίσκοπος Αντιόχειας, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο μεγάλος ρήτορας, έγραψε μία σειρά οκτώ κηρυγμάτων κατά των Ιουδαίων. Είχε δει Χριστιανούς να κάνουν παρέα με Ιουδαίους, να ορκίζονται στην Κιβωτό της Διαθήκης, και να κρατούν τις ιουδαϊκές νηστείες. Και ήθελε αυτά να σταματήσουν. Σε μία προσπάθεια να επαναφέρει τους πιστούς του σε αυτό που αποκαλούσε «αληθινή πίστη», οι Ιουδαίοι έγιναν αντικείμενο μαστιγώματος στα κηρύγματά του. Χαρακτηριστικά έλεγε: «η συναγωγή δεν είναι μόνο πορνείο και θέατρο, είναι επίσης και σπήλαιο ληστών και κατοικιτήριο άγριων θηρίων. Κανένας Ιουδαίος δε λατρεύει το Θεό... Οι Ιουδαίοι είναι αθεράπευτοι δολοφόνοι, κατειλημμένοι από τον διάβολο, και τα τραπέζια τους και τα μεθύσια τους δίνουν τους τρόπους του γουρουνιού. Σκοτώνουν και ακρωτηριάζουν ο ένας τον άλλο...»!
Μπορεί κανείς εύκολα να δει ότι ένας Ιουδαίος Χριστιανός που θα ήθελε να διατηρήσει την κληρονομιά του, ή ένας Εθνικός Χριστιανός που θα ήθελε να μάθει πιο πολλά για την μητρική πίστη του Χριστιανισμού, θα το έβρισκε εξαιρετικά δύσκολο κάτω από αυτή την πίεση. Ο Χρυσόστομος θέλησε να διαχωρίσει τελείως το Χριστιανισμό από τον Ιουδαϊσμό. Έγραφε στην 4η Ομιλία του: «Είπα αρκετά εναντίον εκείνων που ισχυρίζονται ότι είναι με το μέρος μας, αλλά είναι πρόθυμοι να ακολουθήσουν τα ιουδαϊκά τελετουργικά ... είναι κατά των Ιουδαίων που θέλω να δώσω τη μάχη μου ... οι Ιουδαίοι έχουν εγκαταλειφθεί από τον Θεό και δεν υπάρχει καμία δυνατή εξιλέωση για το έγκλημα της θεοκτονίας»!
Ο Χρυσόστομος ήταν γνωστός για τα φλογερά του κηρύγματα εναντίον όσων θεωρούσε ότι ήταν απειλή για το ποίμνιό του, όπως ο πλούτος, οι διασκεδάσεις, τα κοινωνικά προνόμια και ο εξωτερικός στολισμός. Ωστόσο, το κήρυγμά του κατά των Ιουδαίων, που τους θεωρούσε ότι είχαν μία αρνητική επίδραση πάνω στους Χριστιανούς, είναι αδικαιολόγητο και βαριά αντισημιτικό στο περιεχόμενό του. Μία άλλη ατυχής συνεισφορά του Χρυσόστομου στο χριστιανικό αντισημιτισμό ήταν να κατηγορήσει όλον τον ιουδαϊκό λαό ως ένοχο για τη θανάτωση του Χριστού.
Τον 5ο αιώνα, το φλέγον ερώτημα ήταν: «Αν οι Ιουδαίοι και ο Ιουδαϊσμός είναι καταραμένοι από τον Θεό, τότε πώς εξηγείται η ύπαρξή τους;»
Ο Αυγουστίνος ασχολήθηκε με αυτό το θέμα στην «Ομιλία κατά των Ιουδαίων». Θεωρούσε ότι αν και οι Ιουδαίοι άξιζαν την αυστηρότερη ποινή, επειδή θανάτωσαν τον Ιησού, ωστόσο κρατήθηκαν ζωντανοί από τη Θεία Πρόνοια για να δίνουν μαρτυρία, μαζί με τις Γραφές, για την αλήθεια του Χριστιανισμού. Η ύπαρξή τους δικαιολογείτο από την υπηρεσία που πρόσφεραν στη χριστιανική αλήθεια, δίνοντας μαρτυρία μέσα από τον εξευτελισμό τους, για το θρίαμβο της Εκκλησίας απέναντι στη Συναγωγή. Επρόκειτο να είναι για πάντα «ο λαός της μαρτυρίας» - δούλοι και υπηρέτες των Χριστιανών, και ως τέτοιοι θα έπρεπε πάντα να παραμένουν.
Έτσι, οι μονάρχες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας θεωρούσαν τους Ιουδαίους υπηρέτες της αυλής, και τους χρησιμοποιούσαν ως βιβλιοθηκάριους, για να διατηρούν τις εβραϊκές Άγιες Γραφές. Επίσης χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες των Ιουδαίων σε μια άλλη επιχείρηση: την τοκογλυφία, ή το δανεισμό χρημάτων. Ο δανεισμός ήταν απαραίτητος σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία. Ωστόσο, ο δανεισμός με τόκο θεωρούνταν σοβαρή αμαρτία που έθετε σε κίνδυνο την αιώνια σωτηρία του Χριστιανού, και γι' αυτό απαγορευόταν. Έτσι, η Εκκλησία υιοθέτησε την πρακτική του δανεισμού από Ιουδαίους, γιατί σύμφωνα με τη λογική τους, οι ιουδαϊκές ψυχές ήταν έτσι και αλλιώς χαμένες. Πολύ αργότερα, οι Ιουδαίοι χρησιμοποιήθηκαν από τις Δυτικές χώρες ως εμπορικοί πράκτορες, και έτσι καταλαβαίνουμε πώς ο εβραϊκός λαός οδηγήθηκε στον τραπεζιτικό και εμπορικό τομέα.
Έτσι μέχρι το Μεσαίωνα το ιδεολογικό οπλοστάσιο του χριστιανικού αντισημιτισμού είχε πλήρως εδραιωθεί. Αυτό εκδηλώθηκε περαιτέρω σε μία ποικιλία γεγονότων μέσα στην Εκκλησία, που προκαθόριζαν το μέλλον, όπως η εξορία των Ιουδαίων από τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας Κύριλλο, και το μοίρασμα της περιουσίας τους σε χριστιανικούς όχλους. Από κοινωνική άποψη, η επιδείνωση της ιουδαϊκής θέσης στην κοινωνία μόλις άρχιζε. Στη διάρκεια αυτής της αρχαίας περιόδου, η ενδημική ιουδαιοφοβία ήταν κυρίως περιορισμένη στους κληρικούς, οι οποίοι πάντα προσπαθούσαν να κρατήσουν τα ποίμνιά τους μακριά από τους Ιουδαίους. Ωστόσο, αργότερα, και ο λαός, η αναπτυσσόμενη μεσαία τάξη, θα αποτελούσε την κύρια πηγή αντι-σημιτικής δραστηριότητας.
Το αποτέλεσμα αυτών των αντι-ιουδαϊκών διδασκαλιών που συνεχίζονταν μέσα στη διάρκεια της Εκκλησιαστικής ιστορίας, εκδηλωνόταν σε γεγονότα όπως οι σφαγές εβραϊκών πληθυσμών από τους Σταυροφόρους, οι συκοφαντίες της βεβήλωσης της Θείας Κοινωνίας από τους Ιουδαίους και οι επακόλουθοι διωγμοί τους, η επιβολή διακριτικού σήματος στα ρούχα τους, και ο εξοστρακισμός τους, η απέλαση από χώρες ολόκληρων εβραϊκών κοινοτήτων, η δημιουργία γκέτο, η καταστροφή συναγωγών, το κάψιμο εβραϊκών βιβλίων, τα βασανιστήρια από την Ιερά Εξέταση, οι εκτελέσεις και τα πογκρόμ. Τελικά, τα σπέρματα της καταστροφής αυξήθηκαν σε επικές αναλογίες, καταλήγοντας στο Ολοκαύτωμα των 6.000.000 Εβραίων, που έλαβε χώρα μέσα στη «Χριστιανική» Ευρώπη.
Αν η Εκκλησία είχε κατανοήσει το ξεκάθαρο μήνυμα του μπολιάσματός της στο ελαιόδεντρο του Ισραήλ, τότε η θλιβερή κληρονομιά του αντι-σημιτικού μίσους θα είχε αποφευχθεί. Η πλάνη της Αντικαταστατικής Θεολογίας είναι σαν ένας καρκίνος μέσα στην Εκκλησία που δεν έχει μόνο προκαλέσει την παραβίαση του Λόγου του Θεού από μέρους της, αλλά μας έκανε όργανα μίσους, και όχι αγάπης, στο Όνομα του Θεού.

ΕΙΝΑΙ Η Κ. ΔΙΑΘΗΚΗ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΚΗ;
Ενώ η Καινή Διαθήκη έχει χρησιμοποιηθεί από Εθνικούς αντισημίτες, ακόμα και μες στην Εκκλησία, οι συγγραφείς της ήταν Ιουδαίοι, και κατά συνέπεια τα επιχειρήματά τους, ακόμα κι αυτά που κάνουν κριτική στον Ιουδαϊσμό, προέρχονταν από εσωτερικές διαμάχες της ιουδαϊκής κοινότητας, και όχι από διαμάχη με κάποια άλλη κοινότητα. Ακόμα κι αν η κριτική είναι σκληρή, απευθύνεται πάντα σε μια ιδιαίτερη ομάδα ή αίρεση των Ιουδαίων (ίσως λόγω των πρακτικών της, που χρειάζονται επανόρθωση), και όχι σ’ όλους τους Ιουδαίους. Για παράδειγμα, αν κι ο Ιησούς μιλούσε σκληρά προς τους Φαρισαίους, ωστόσο είπε γι' αυτούς: «Οι δάσκαλοι του Νόμου και οι Φαρισαίοι κάθισαν στην έδρα του Μωυσή. Γι' αυτό θα πρέπει να τους υπακούτε και να κάνετε όλα όσα σας λένε. Αλλά μην κάνετε όσα κάνουν, επειδή δεν εφαρμόζουν αυτά που διδάσκουν» (Ματθ. 23:2-3). Ανησυχούσε ότι είχαν «χάσει τον στόχο», πράγμα για το οποίο όλοι χρειάζεται να ανησυχούμε για τον εαυτό μας, ώστε να είμαστε προσεκτικοί στο να πράττουμε αυτά που διδάσκουμε.
Η ξεκάθαρη διδασκαλία της Κ. Διαθήκης είναι ότι η Εκκλησία πρέπει να αγαπάει και να τιμάει τον ιουδαϊκό λαό. Στο Εφεσ. 2:11-18, μας λέγεται ότι «με το αίμα του Μεσσία», εμείς οι Εθνικοί, «ήρθαμε κοντά στην πολιτεία του Ισραήλ», στις διαθήκες, υποσχέσεις και ελπίδες που δόθηκαν στο λαό Ισραήλ. Στο Ρωμ. 11:11-12, 25, λέγεται ότι «τύφλωση κατά μέρος» έχει έρθει στους Ιουδαίους, ώστε το Ευαγγέλιο να πάει στους Εθνικούς. Ωστόσο, λέει ότι θα έρθει καιρός που «όλος ο λαός Ισραήλ θα σωθεί» (εδ.26), επειδή τα χαρίσματα και το κάλεσμα του Θεού προς τον ιουδαϊκό λαό δόθηκαν χωρίς περίπτωση μεταμέλειας από μέρους Του (εδ. 29). Η σχέση του Θεού με τη γη και το λαό Ισραήλ είναι αιώνια.
Εμείς οι Εθνικοί Χριστιανοί διαβάζουμε ότι οι Ιουδαίοι «είναι αγαπητοί χάριν των Πατριαρχών» (Ρωμ. 11:28). Είναι λαός που έχει εκλεγεί από τον Θεό και εκπληρώνει το κάλεσμά του με το να έρθει το Ευαγγέλιο στον κόσμο. Εκλέχτηκαν για να :
1) είναι υπάκουοι στο Λόγο του Θεού και να τον δείχνουν στον κόσμο ως «φως προς τα έθνη»,
2) ακούν το Λόγο του Θεού και να τον καταγράφουν - τη Βίβλο,
3) αποτελούν τον ανθρώπινο αγωγό, για να έρθει ο Μεσσίας.
Ο ιουδαϊκός λαός έχει εκπληρώσει το ρόλο του. Η υπόσχεση προς τον κόσμο μέσω του Αβραάμ ήταν ότι «σε σένα όλα τα έθνη της γης θα ευλογηθούν» (Γεν. 12:3). Θα ήταν φως στα έθνη και, παρόλο που έκαναν λάθη όπως όλοι μας, φανέρωσαν τη δύναμη του Θεού στη γη, άκουσαν το Λόγο του Θεού και τον κατέγραψαν, ώστε να έχουμε τη Βίβλο, και αποτέλεσαν το ανθρώπινο κανάλι για τον Μεσσία, ο οποίος γεννήθηκε, διακόνησε, πέθανε, αναστήθηκε από τους νεκρούς, ανέβηκε στον ουρανό και τελικά θα επιστρέψει στο Ισραήλ, στην Ιερουσαλήμ.
Ο Θεός έκανε μία αιώνια διαθήκη μεταξύ της γης του Ισραήλ και του ιουδαϊκού λαού η οποία πρέπει να εκπληρωθεί, αλλιώς ο Λόγος Του, η Βίβλος, δε θα αποδειχτεί αληθινός, πράγμα που είναι αδύνατο. Ο Θεός δε θα ξεχάσει ποτέ τον αρχαίο Του λαό. Αν ο Θεός δεν εκπληρώσει τις υποσχέσεις Του προς τον Ισραήλ, τι εγγύηση έχουμε ότι θα εκπληρώσει τις υποσχέσεις Του προς την Εκκλησία; (δες Ιερεμία 31:35-37).

ΟΤΑΝ Η Κ. ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΙΣΡΑΗΛ ΤΙ ΕΝΝΟΕΙ;
1) Οι Ιουδαίοι είναι Ισραηλίτες, όχι Εθνικοί (Ρωμ. 9:4).
2) Στο λαό Ισραήλ ακόμη ανήκει η υιοθεσία, η δόξα, οι διαθήκες, ο νόμος, η λατρεία, και οι υποσχέσεις (Ρωμ. 9:4).
3) Τα χαρίσματα και το κάλεσμα του Θεού για τον Ισραήλ είναι αμετάκλητα (Ρωμ. 11:29).
4) Υπάρχουν 77 αναφορές στο λαό Ισραήλ στην Κ. Διαθήκη, και καμία από αυτές δεν αναφέρεται στην Εκκλησία. Προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις λέξεις, «Εκκλησία», όπου αναφέρεται ο λαός Ισραήλ και το εδάφιο γίνεται ακατανόητο. Για παράδειγμα Ρωμ. 10:1, «Αδελφοί, η επιθυμία της καρδιάς μου κι η προσευχή μου στον Θεό για τον Ισραήλ, είναι να σωθεί». Αν βάλετε «Εκκλησία» στη λέξη «Ισραήλ» τότε έχουμε μία αντίφαση: η Εκκλησία είναι το σώμα των πιστών που έχουν σωθεί, έτσι γιατί ο Παύλος να προσεύχεται να σωθεί η Εκκλησία;
5) Ο Ψαλμός 105 έχει μια επταπλή επιβεβαίωση των υποσχέσεων του Θεού προς τον Αβραάμ για τη γη Χαναάν. Αυτή είναι μια αιώνια υπόσχεση, όπως ήταν και στο Γεν. 12:1-3.
6) Στο Ιερεμ. 31:35-37 μιλάει για την αιώνια φύση των υποσχέσεων του Θεού προς και για το λαό Ισραήλ, τον ιουδαϊκό λαό, οι οποίες είναι τόσο βέβαιες όσο το ότι ο ήλιος ανατέλλει κάθε μέρα και η σελήνη και τα άστρα λάμπουν τη νύχτα.
7) Οι προφητείες για το τέλος, που μιλάνε για την επιστροφή του Οίκου του Ιακώβ στη γη του Ισραήλ και την αποκατάστασή του, έχουν εκπληρωθεί στο πλήρες με την επάνοδο στη γη του Ισραήλ τα τελευταία 120 χρόνια (Δες Ησα. 11:11-12, Ιεζ. 37:1-14, 36, 35:1, Ησα. 43:5,6, Ιερ. 16:14-16, Ησα. 60:9-11, Ησα. 49:22-23,κλπ).
8) Το Ευαγγέλιο και ο Ιησούς δόθηκαν «στον Ιουδαίο πρώτα, και στον Έλληνα» (Ρωμ. 2:8,9 Ματθ. 10:5-7, 15:24). Υπάρχει μια διάκριση ρόλων μεταξύ Ιουδαίων και Εθνικών. Στο Γαλατ. 2:28 λέει: «Δεν υπάρχει ούτε Ιουδαίος, ούτε Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος ούτε ελεύθερος, ούτε αρσενικό και θηλυκό, γιατί όλοι είσαστε ένα μέσα στον Χριστό Ιησού». Αυτό λέει για το πως στέκονται όλοι ως ίσοι μπρος στον Θεό, επειδή όλοι είμαστε αμαρτωλοί και σωσμένοι από τη χάρη του Θεού και το λυτρωτικό έργο του Χριστού. Ωστόσο, οι ρόλοι μας εδώ στη γη είναι καθορισμένοι και διακεκριμένοι. Π.χ. άνδρες και γυναίκες, πατέρες και μητέρες, σύζυγοι, όλοι έχουν έναν ρόλο να παίξουν. Παρόμοια, οι Ιουδαίοι και οι Εθνικοί έχουν ξεχωριστούς ρόλους να παίξουν.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
1) «Πάνω σ' αυτή τη πέτρα θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και οι πύλες του Άδη δε θα τη νικήσουν» (Ματθ. 16:18). Η Εκκλησία είναι χτισμένη πάνω στη μαρτυρία και την κατανόηση του Πέτρου, που είναι Ιουδαίος. Το Εφεσ. 1:11-14 δείχνει ότι το Ισραήλ και οι Ιουδαίοι («εμείς») εκλέχτηκαν, αλλά συμπεριλήφτηκαν επίσης και οι Εθνικοί («εσείς»).
2) Η Εκκλησία σχετίζεται με το λαό Ισραήλ και συμμετέχει στις διαθήκες, υποσχέσεις και ελπίδες, αλλά δεν έχει καλεστεί να τις σφετεριστεί. Η σχέση μας είναι σαν να έχουμε «μπολιαστεί» (Ρωμ. 11:17), σαν να έχουμε «έρθει πλησίον» (Εφεσ. 2:13), σαν «σπέρμα Αβραάμ» δια πίστεως (Ρωμ. 4:16), σαν «κληρονόμοι» στην υπόσχεση του Αβραάμ, σαν «υιοθετημένοι υιοί» (Γαλ. 3:29) και «συμμέτοχοι» (Ρωμ. 15:27).
3) Ως προς τον κόσμο, η Εκκλησία είναι καλεσμένη να κηρύξει το Ευαγγέλιο σε όλα τα έθνη και να κάνει μαθητές (Ματθ. 28:19-20), να αγαπάμε τον Κύριο τον Θεό μας με όλη μας την καρδιά, ψυχή, και διάνοια, και να αγαπάμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας (Μαρκ. 12:30-31).
4) Ως προς τον ιουδαϊκό λαό, είμαστε καλεσμένοι να δείχνουμε την αγάπη του Θεού «χάρη των Πατριαρχών» (Ρωμ. 11:28), γιατί χωρίς αυτούς δε θα είχαμε το Λόγο του Θεού ούτε το Σωτήρα μας, ο οποίος ήταν Ιουδαίος γεννημένος από το λαό Ισραήλ. Πρέπει να δείχνουμε το έλεος του Θεού (Ρωμ. 11:31). Πρέπει να δίνουμε υλικά δώρα, για να τους βοηθάμε (Ρωμ. 15:27). Πρέπει να προσευχόμαστε γι' αυτούς και για τη γη Ισραήλ (Ψαλμ. 122:6). Πρέπει να είμαστε φύλακες πάνω στα τείχη, για να τους προστατεύουμε (Ησα. 62:6,7). Πρέπει να βοηθάμε την επιστροφή των Ιουδαίων από τα έθνη στη γη Iσραήλ και στην οικοδόμηση της Σιών (Ησα. 60:9-11, Ιερ. 16:14-16, Ησα. 49:22-23).
5) Σύμφωνα με το Ρωμαίους 11, είμαστε δυο διαφορετικές ομάδες, και οι δύο μπολιασμένες στο ίδιο δέντρο, το οποίο είναι οι διαθήκες και οι υποσχέσεις που δόθηκαν στον λαό Ισραήλ, ριζωμένοι στην ίδια ρίζα, τον Μεσσία, πίνοντας από τον ίδιο χυμό, το Άγιο Πνεύμα του Θεού. Δεν κρατούμε εμείς το δέντρο, αλλά το δέντρο εμάς, και μας απαγορεύεται να καυχιόμαστε εναντίον τους ή να είμαστε αλαζόνες απέναντι στο λαό της Διαθήκης του Θεού (Ρωμ. 11:17-18).

ΟΤΑΝ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟΝ ΙΣΡΑΗΛ
1) Η Εκκλησία γίνεται αλαζονική και ατομιστική.
2) Καυχιέται απέναντι στους Ιουδαίους και τη γη Ισραήλ.
3) Υποβαθμίζει το ρόλο του Ισραήλ, ή δεν αποδίδει κανένα ρόλο σ’ αυτό.
4) Αυτές οι στάσεις καταλήγουν σε αντι-σημιτισμό στα λόγια και στα έργα.
5) Χωρίς θέση για το Ισραήλ και τον ιουδαϊκό λαό σήμερα δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τις προφητείες της Βίβλου, ιδίως τις πολύ συγκεκριμένες που εκπληρώνονται στη γη του Ισραήλ σήμερα.
6) Πολλά εδάφια της Καινής Διαθήκης δεν έχουν νόημα όταν ο ιουδαϊκός λαός που αναφέρεται σ' αυτά αντικαθίσταται με την Εκκλησία.
7) Μπορεί σήμερα να μας διαφύγει η σπουδαιότητα των εβραϊκών Αγίων Γραφών, της Π. Διαθήκης. Πολλοί Χριστιανοί καυχιούνται ότι είναι Χριστιανοί της Καινής Διαθήκης ή Εκκλησίες της Κ. Διαθήκης σύμφωνα με το βιβλίο των Πράξεων. Ωστόσο, η Βίβλος της πρώτης Εκκλησίας δεν ήταν η Κ. Διαθήκη, η οποία κωδικοποιήθηκε πλήρως μόλις τον 4ο αιώνα μ.Χ., αλλά οι εβραϊκές Γραφές.
8) Μπορεί να χάσουμε το εβραϊκό υπόβαθρο της Κ. Διαθήκης (γλωσσολογικό, θεολογικό και κοινωνικό), που μας διδάσκει περισσότερα και σωστότερα για το ποιος είναι ο Γιεσούα (Ιησούς) ο Μεσσίας, και πώς θα είμαστε καλύτεροι μαθητές Του.
9) Η Εκκλησία χάνει την ευκαιρία να συμμετέχει στο σχέδιο και στην προφητεία του Θεού γι’ αυτήν, για το Ισραήλ και για τον κόσμο σήμερα.

ΟΤΑΝ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΙΣΡΑΗΛ
1) Η Εκκλησία παίρνει το σωστό της ρόλο στο λυτρωτικό σχέδιο του Θεού για τον κόσμο, εκτιμώντας τη συνεχιζόμενη αγάπη του Θεού για το Ισραήλ και τη σχέση Του με τον ιουδαϊκό λαό.
2) Μπορούμε να δούμε τη συνέπεια του λυτρωτικού σχεδίου του Θεού από τη Γένεση μέχρι την Αποκάλυψη ως μία συνεχιζόμενη διαδικασία συμπλήρωσης, και όχι σαν ασυνάρτητες φωτογραφίες («Θεωρία των Οικονομιών»).
3) Δείχνουμε αγάπη και τιμή για τον λαό της Διαθήκης του Θεού, όχι περιφρόνηση.
4) Εκτιμούμε την Παλαιά και Καινή Διαθήκη ως εξίσου θεόπνευστες και σημαντικές για την Εκκλησία σήμερα.
5) Η Βιβλική προφητεία έχει νόημα για τη σημερινή εποχή και προσφέρει ευκαιρίες για συμμετοχή του Ισραήλ στο σχέδιο του Θεού.
6) Γινόμαστε καλύτεροι μαθητές του Ιησού καθώς γινόμαστε ικανοί να εκτιμήσουμε τις εβραϊκές ρίζες που ερμηνεύουν ορθά τις λέξεις και τις έννοιες της Κ. Διαθήκης, πράγμα που διαφορετικά γίνονται διφορούμενες. Γιατί; Σε πολλά δεν δόθηκαν εξηγήσεις από τους συγγραφείς της Καινής Διαθήκης γιατί ως Ιουδαίοι προϋπέθεταν τη λεπτομερή γνώση της Παλαιάς Διαθήκης και της ραβινικής παράδοσης. Αν η Εκκλησία είχε κατανοήσει από την αρχή το μήνυμα αυτό, τότε η θλιβερή κληρονομιά του αντι-σημιτικού μίσους από αυτήν θα είχε αποφευχθεί. Η πλάνη της «Θεολογίας της Αντικατάστασης» είναι σαν καρκίνος μέσα στην Εκκλησία και έχει προκαλέσει όχι μόνο την παραβίαση του Λόγου του Θεού σχετικά με τον ιουδαϊκό λαό και τη γη Ισραήλ, αλλά μας έκανε και όργανα μίσους, όχι αγάπης, στο όνομα του Θεού. Όμως, δεν είναι πολύ αργά να αλλάξουμε τους δρόμους μας και να σχετιστούμε σωστά με τον ιουδαϊκό λαό και το Ισραήλ σήμερα.
Πρέπει να μάθουμε περισσότερα, και επίσης να δώσουμε υλική βοήθεια για τους επαναπατριζόμενους στο Ισραήλ, δείχνοντας έτσι έμπρακτα την προτροπή του Θεού στο να ευλογούμε τον λαό της Διαθήκης Του, τον οποίο ακόμη αγαπάει. Και όχι μόνο χρειάζεται εμείς να μάθουμε και να πράξουμε, αλλά επίσης χρειάζεται να διδάξουμε και άλλους, έτσι ώστε να αντισταθμίσουμε την ιστορική πλάνη που κυριάρχησε στην Εκκλησία σχεδόν για 2000 χρόνια.
Ευχαριστούμε τον Θεό, γιατί είναι Θεός ελέους, λύτρωσης και δεύτερης ευκαιρίας.

Βιβλιογραφία
1) Gerhard Falk, The Jew in Christian Theology, (Mac Farland: Jefferson, NC, 1992).
2) Leopold Lucas, The Conflict Between Christianity and Judaism, (Aris & Philips, Warminster, UK: 1993).
3) The New International Study Bible, (The Zondervan Corporation: Grand Rapids, MI, 1985).
4) The New Scofield Reference Bible, Authorized King James Version, (Oxford University Press: New York, NY, 1967).
5) Keith Parker, Is the Church the «New Israel?» (Prayer for Israel: Golant, UK). 6) James Parkes, The Conflict of the Church and the Synagogue, (Athenaeum, New York, 1974).
7) David Rausch, The Legacy of Hatred, (Moody Press: Chicago, IL, 1984).
8) Marcel Simon, Verus Israel, (Oxford University Press: New York, NY, 1986).
9) Clarence H. Wagner, Jr., Lessons from the Land of the Bible, (Bridges for Peace: Jerusalem, Israel, 1998).
10) Eds. C. Roth and G. Wigoder, Encyclopaedia Judaica, (Keter Publishing House, Ltd.: Jerusalem, Israel, 1972).
11) A। Lukyn Williams, Adversus Judaos, (Cambridge University Press: Cambridge, 1935).12) Robert Louis Wilken, John Chrysostom and the Jews, (University of California Press: Berkeley, 1983).

Υποσημειώσεις:
[1] Γνωρίζουμε από τον ιστορικό της Εκκλησίας Ευσέβιο Καισαρείας ότι το Ευαγγέλιο του Ματθαίου γράφτηκε αρχικά στα εβραϊκά κι αργότερα μεταφράστηκε στα Ελληνικά. Συνεπώς η πρωτότυπη γλώσσα του Ματθαίου ήταν η εβραϊκή.
[2] Θεωρούμε ότι αφενός η ρίζα του δέντρου αντιπροσωπεύει τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Ιακώβ και τους 12 πατριάρχες, αφετέρου ο κορμός το πιστό υπόλοιπο στο Γιαχβέ «Και αν ακόμα σ’ αυτή (εννοεί από το λαό Ισραήλ) μείνει ένα δέκατο, κι αυτό θα είναι για να καεί· θα γίνουν όπως η τερέβινθος και όπως η βελανιδιά που, σ’ αυτά όταν κλαδευτούν, ένας κορμός μένει σ’ αυτές: Σπέρμα άγιο είναι ο κορμός της» (Ησ. 6:13).
[3] Εννοεί να ολοκληρώσει την κατανόηση του Νόμου και των Προφητών, να φέρει σε τελειότητα αυτήν την κατανόηση, όχι να τους αχρηστέψει, όπως τόσο συχνά ερμηνεύεται. Έτσι θα μπορέσουμε πιο αποτελεσματικά να είμαστε και να κάνουμε ό,τι ο Νόμος και οι προφήτες λένε. Κείμενο: «πληρώσαι». Άλλη ερμηνεία: «εκπληρώσω».
[4] Ήταν το μικρότερο γράμμα της εβραϊκής αλφαβήτου.
[5] Προέρχεται από τη λέξη «κέρας, κέρατο». Είναι μια γραμμή πένας, μια κονδυλιά, μια μολυβιά που κάνει να διακρίνεται ένα εβραϊκό γράμμα από άλλο. Π.χ. Στα εβραϊκά το γράμμα ντάλεθ (d) διαφέρει ελάχιστα από το ρες (r), ή το μπεθ (b) από το καφ (k). Μόνο μια μικρή γραμμή, απόφυση, «κεραία», τα κάνει να διαφέρουν.
[6] Κείμενο: «ελάχιστος». Εννοεί: «τελευταίος όλων, φαυλότατος, απορριμμένος, που σημαίνει ότι θα ριχτεί μέσα στην Κόλαση» (Ζιγαβηνός).